Қозоғистонлик олимлар уруғларни ҳимоя қилишнинг самарали усулини топдилар
ASTANА. Кazinform – Ал-Форобий номидаги Қозоғистон миллий университети олимлари уруғларни биологик парчаланадиган модификацияланган полимерлар билан қоплаш орқали қишлоқ хўжалигида сувни тежашнинг самарали усулини ишлаб чиқдилар.
Тадқиқот давомида мутахассислар қишлоқ хўжалиги ва мевали экинларнинг уруғларини қайта ишлаш учун полимер гидрогеллар, лой, гуруч пўстлоғи кул ва крахмал эритмасидан фойдаланишди. Тадқиқот натижалари шуни кўрсатдики, қопланган уруғлар анъанавий уруғларга қараганда анча яхши униб чиқади. Олимлар бундай уруғлар 7-8 кун ичида униб чиқишини ва барглари қалинроқ ва мустаҳкамроқ бўлишини пайқашди.
Бундан ташқари, қопланган уруғлар кўп миқдорда сувни ушлаб туришга қодир. Шу нуқтаи назардан, уларни тез-тез суғориш шарт эмас - ҳафтада бир марта суғориш кифоя. Лойиҳа раҳбарининг сўзларига кўра, бу усул қишлоқ хўжалигида сув ресурсларини тежашнинг самарали механизми бўлиши мумкин.
— Уруғлар ерга экилганда уларнинг униб чиқишига кўплаб омиллар таъсир қилиши мумкин. Хусусан, ҳашаротлар зарари, стресс ёки қурғоқчилик. Биз ишлаб чиққан илмий усул бу муаммоларнинг олдини олишга имкон беради. Илмий гуруҳ рапс, помидор ва қанд лавлаги уруғлари бўйича тадқиқотлар олиб борди. Махсус қурилма ёрдамида уруғларни лой, полимер гидрогеллар, гуруч пўстлоғи кули ва крахмал эритмаси билан қопладик. Бундай инновацион лойиҳа Қозоғистонда илгари амалга оширилмаган эди. Шунинг учун биз бу ишни биринчилардан бўлиб амалга оширдик, — дейди лойиҳа раҳбари, доцент Райхан Раҳметуллаева.
Бугунги кунда ҚазМУ олимлари лойиҳа учун патент олдилар ва юқори рейтингга эга халқаро журналларда мақолалар чоп этишди. Лойиҳада 10 дан ортиқ олимлар иштирок этмоқда.
Эслатиб ўтамиз, Қозоғистон олимлари саратонга қарши дори синовларининг янги босқичини бошладилар.
