Ўзбекистон АЭС учун зарур бўлган ядро ёқилғисини маҳаллий хомашёдан олишни режалаштирмоқда
TASHKENT. Kazinform – Ўзбекистонда ишлатилган ядро ёқилғиси ва радиоактив чиқиндилар билан ишлаш стратегияси лойиҳаси ишлаб чиқилди, деб хабар беради Kazinform агентлигининг Ўзбекистондаги мухбири Алихан Асқар.
Uzatom агентлиги директори Азим Ахмедхаджаевнинг сўзларига кўра, стратегия ядровий материални ташиш, ундан фойдаланиш ва утилизация қилиш бўйича талаб ва қоидаларни ўз ичига олади.
“Ишлаб чиқилган стратегия лойиҳасида фойдаланилган ядро ёқилғиси ва радиоактив чиқиндилардан фойдаланиш ва утилизация қилиш тартиб-қоидалари киритилган. Хусусан, ядровий материални мамлакатимиз ичида ва Ўзбекистондан ташқарида ташиш бўйича талаб ва қоидаларга риоя этилишига эътибор қаратилди. Шунингдек, ҳужжатда мазкур жараёнларда иштирок этувчи мутахассисларнинг малакасини ошириш ва илмий-техника базасини такомиллаштиришга қаратилган чора-тадбирлар кўриб чиқилади”, – деди Азим Ахмедхаджаев Kazinform мухбири саволига жавоб берар экан.
Маърузачи таъкидлаганидек, Ўзбекистон томони қурилиши керак бўлган атом электр станцияси учун зарур бўлган ядро ёқилғисини мамлакатда ишлаб чиқарилган табиий урандан олиш имкониятларини ўрганмоқда.
“Айни пайтда мамлакатимизда ишлаб чиқарилаётган уранни тайёр маҳсулотга айлантириш учун хомашёни бошқа томонга бериб, АЭСни ядро ёқилғиси билан таъминлаш таклифи ишлаб чиқилмоқда. Шу билан бирга, лойиҳанинг иқтисодий самарадорлиги ва юзага келиши мумкин бўлган хатарларни таҳлил қилиш муҳим”, – деди Азим Ахмедхаджаев.
Қайд этиш жоизки, Ўзбекистон уран қазиб олиш бўйича дунёда 5-ўринни эгаллайди, ушбу металл заҳиралари бўйича эса дунёнинг 10 та давлати қаторига киради.
“Уран ишлаб чиқариш соҳасида миллий салоҳиятдан самарали фойдаланиш, шубҳасиз, атом энергетикасини янада ривожлантиришнинг асосидир. Бу, ўз навбатида, мамлакат иқтисодиётининг ривожланишига туртки бўлмоқда. Россия, Хитой, Франция ва АҚШ каби давлатлар реакторларни ядро ёқилғиси билан таъминлаш учун уранни бойитиш билан шуғулланади. Бу омиллар Ўзбекистонда урандан фойдаланиш бўйича комплекс стратегияни ишлаб чиқиш муҳимлиги ва долзарблигини исботлайди”, – дея хулоса қилди Uzatom агентлиги директори Азим Ахмедхаджаев.
Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистонда атом электр станциясини қуриш бўйича халқаро консорциум тузилади.
Минтақадаги биринчи кам қувватли атом электр станцияси Ўзбекистонда Россия технологиясидан фойдаланган ҳолда қурилади.
Жиззах вилоятидаги Тузкон кўлида ҳар бири 55 МВт қувватга эга 6 та реактор (умумий қуввати 330 МВт) қурилди. АЭСнинг биринчи реактори 2029 йил охирида ишга туширилади. Ва у 2033 йилдан бошлаб тўлиқ қувват билан ишлайди.
Яқинда Ўзбекистон ва Россия ўртасида АЭС қуриш шартномасининг кучга кириши тўғрисидаги протокол имзоланди.
