Ўзбекистон АЭС қурилишига хорижий компанияларни жалб этишни истайди
TASHKENT. Kazinform - Ўзбекистон пойтахтида бўлиб ўтган халқаро конференцияда ОАВ вакилларининг саволларига жавоб берган АЭС қурилиш дирекцияси директори Отабек Омонов энергетик иншоот қурилиши бўйича олиб борилаётган ишлар ҳақида маълум қилди, деб хабар беради Kazinformнинг Ўзбекистондаги мухбири Алихан Асқар.
Отабек Омоновнинг айтишича, ҳозирда қурилиш майдончасида агрометеорологик, гидрогеологик ва сейсмологик мониторинг олиб борилмоқда.
“Шунингдек, бу ерда қурувчилар истиқомат қиладиган шаҳарча барпо этишга тайёргарлик кўрилмоқда. Қурилиш авжига чиққан пайтда 10 000 ишчи ишлайди. Айни пайтда биз АЭСни лойиҳалашни бошладик. Бугун Россия делегацияси шу ерда (Тошкент – муаллиф) ва биз кам қувватли атом электр станциясининг лойиҳа ҳужжатларини ишлаб чиқиш бўйича техник топшириқни ўрганмоқдамиз. Бундан ташқари, техник-иқтисодий асосларни ишлаб чиқадиган институтларни танлаб олдик”, — деди Отабек Омонов.
Масъул идора жорий йил охиригача қурувчилар истиқомат қиладиган шаҳарча ва қурилиш-монтаж базасини қуришни бошлаш ниятида.
“АЭС қуриш учун устахона, махсус техникалар учун гараж, бетон аралаштиргич, арматура цехлари ташкил этишимиз керак. Бу бутун комплекс бўлади. Шу боис, бу ишни жорий йилда бошлаймиз. Бундан ташқари, биз лойиҳанинг техник-иқтисодий ва хавфсизликнинг техник-иқтисодий асосларини, атроф-муҳитга таъсир қилиш лойиҳасини ишлаб чиқишни бошлаймиз. АЭС қуриш учун рухсат олишга мана шу 3 та ҳужжат керак”, - дейди Отабек Омонов.
Маърузачи таъкидлаганидек, Ўзбекистон Атом энергияси бўйича халқаро агентлик томонидан қўйилган юқорида қайд этилган талабларни тўлиқ бажариш ва 2026 йил бошида энергетика блоки пойдеворини қуйиш учун рухсат олишни режалаштирмоқда.
Шу билан бирга, Ўзбекистон томони АЭС қурилишига хорижий компанияларни жалб этиш имкониятларини ҳам кўриб чиқмоқда.
“Атом станцияси иккита йирик комплексдан – асосий ядро қисми ва иккиламчи иншоотдан иборат. Асосий объектни бош пудратчи - Росатом қуради. Биз эса иккиламчи мажмуа қурилишида халқаро компаниялар иштирок этишини истаймиз, чунки бу халқаро лойиҳадир. Ҳозир шу йўналишдаги масалаларни муҳокама қилмоқдамиз”, — деди Отабек Омонов.
Маълум бўлишича, ҳозирда расмий Тошкент кам қувватли АЭС лойиҳасини молиялаштириш бўйича хорижий ва маҳаллий банклар билан музокаралар олиб бормоқда.
“Бизда Европа, Россия ва ўзимизнинг маҳаллий банкларимиз бор. Шу билан бирга, инфратузилманинг маълум бир қисми маҳаллий пудратчилар томонидан барпо этилишини таъкидлашни истардим. Банкларнинг таклифи Иқтисодиёт ва Молия вазирлиги, шунингдек, Марказий банк билан келишилади”, — деди у ОАВ вакилларининг саволларига жавоб берар экан.
Эслатиб ўтамиз, минтақадаги биринчи кам қувватли АЭС Ўзбекистонда Россия технологияси асосида қурилади.
Жиззах вилоятидаги Тузкон кўлида ҳар бири 55 МВт қувватга эга 6 та реактор (умумий қуввати 330 МВт) қурилди. АЭСнинг биринчи реактори 2029 йил охирида ишга туширилади. 2033 йилдан бошлаб тўлиқ қувват билан ишлайди.
Эслатиб ўтамиз, яқинда Ўзбекистон ва Россия ўртасида АЭС қуриш шартномасининг кучга кириши тўғрисидаги протокол имзоланди.