ҚР Сенати Раиси МДҲ ПА Кенгашининг 56-ялпи мажлисида иштирок этди
17 ноябрь куни Бишкекдаги “Ала-Арча” давлат қароргоҳида МДҲ Парламентлараро Ассамблеяси Кенгашининг 56-ялпи мажлиси бўлиб ўтди, деб хабар беради Кazinform агентлиги мухбири.
Тадбирда Озарбайжон Республикаси, Арманистон Республикаси, Беларусь Республикаси, Қозоғистон Республикаси, Қирғиз Республикаси, Россия Федерацияси, Тожикистон Республикаси, Туркманистон ва Ўзбекистон Республикаси парламентлари аъзолари, шунингдек халқаро ташкилотлар вакиллари, олимлар ва экспертлар иштирок этди.
Йиғилишда “Тиббиёт субъектларининг беморга етказилган зарар учун жавобгарлигини суғурта қилиш тўғрисида”, “Тоғ-кон саноати фаолиятининг қўшни ҳудудларда яшовчи аҳоли саломатлигига эҳтимолий таъсирини баҳолаш тўғрисида”, “Органик ишлаб чиқариш тўғрисида”ги модель қонунлар кўриб чиқилди ва тасдиқланди. Парламент аъзолари МДҲга аъзо давлатлар учун намунавий Жиноят кодексига терроризмни молиялаштириш учун жавобгарлик бўйича ўзгартиришларни ҳам қўллаб-қувватладилар. Бундан ташқари, Ҳамдўстлик мамлакатлари парламент аъзолари делегациялари Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигида рус тилининг миллатлараро мулоқот тили сифатидаги ролини муҳокама қилди.
Парламентлараро платформада Қозоғистон делегациясини Қозоғистон Республикаси Парламенти Сенати Раиси Маулен Ашимбаев тақдим этди ва у ўз нутқида Ҳамдўстлик мамлакатлари тилларини ривожлантиришнинг ўрни, шунингдек рус тили миллатлараро мулоқот тили сифатида аҳамиятини таъкидлади.
“Бу йил МДҲда Қирғизистон Республикаси раислик қилмоқда. Қирғизистон томони раислик концепциясида белгилаб берилган устувор вазифалар изчил амалга оширилмоқда. Биз Қирғизистоннинг МДҲ доирасида амалга ошираётган самарали ва муваффақиятли фаолиятини юксак қадрлаймиз.
Қозоғистон Республикаси Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев яқинда Россиянинг “Известия” газетасига берган интервьюсида умумий маданий-гуманитар макон Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигини бирлаштирувчи муҳим омил бўлиб келган ва шундай бўлиб қолаётганини таъкидлади. Шу билан бирга, ўрнатилган мувозанат, МДҲ мамлакатлари халқлари тиллари ва рус тилининг уйғун ривожланиши ҳамкорлигимиз муваффақиятининг таркибий қисмларидан биридир. МДҲда рус тили тарихан энг муҳим мулоқот воситаси ва дўстона муносабатларни ривожлантириш воситаси бўлиб келган. Мамлакатларимиз халқларининг бошқа барча тиллари билан ҳамоҳанг бўлиб, рус тили ҳамдўстликнинг ўзига хос лингвистик муҳитини шакллантиради, кўп асрлик дўстлик ва ҳамкорлик ришталарини мустаҳкамлайди”, – деди Маулен Ашимбаев.
Маърузачи Қозоғистон халқларининг тил бойлиги қимматли эканини қайд этиб, мамлакатимизда давлат тилини ҳар томонлама ривожлантириш, шунингдек, Қозоғистонда истиқомат қилувчи барча этник гуруҳлар тилларини қўллаб-қувватлашга қаратилган сиёсат изчил олиб борилаётганини алоҳида таъкидлади.
“Қозоғистон Республикаси қонунчилиги ҳар кимга ўз этникмаданий манфаатларини рўёбга чиқаришда, шу жумладан, она тилидан давлат тилининг мустаҳкамловчи роли билан фойдаланиш масалаларида тенг имкониятларни кафолатлайди. Албатта, Қозоғистонда миллатлараро мулоқот тили бўлган рус тилига катта эътибор берилмоқда. Мамлакатимизнинг барча ҳудудларида таълим давлат тилида олиб бориладиган мактаблар билан бир қаторда рус тилида олиб бориладиган мактаблар ҳам фаол ишламоқда. Қозоғистон Республикаси Конституциясига мувофиқ, давлат ташкилотлари ва маҳаллий ўзини ўзи бошқариш органларида рус тили қозоқ тили билан тенг равишда қўлланилади.
Ишончим комилки, Ҳамдўстлик мамлакатлари Парламент аъзолари ҳам рус тилидан дипломатия ва халқаро муносабатлар тили сифатида унинг маданиятлараро алоқалар ва Ҳамдўстлик мамлакатлари ўртасидаги ҳар томонлама ҳамкорликни ривожлантиришдаги аҳамияти ва муҳим ролини англаган ҳолда бундан кейин ҳам фаол фойдаланишади.
Шу билан бирга, МДҲга аъзо барча мамлакатларда халқларимиз тилларини ўрганиш муҳимлигини таъкидламоқчиман. Бу ҳам мамлакатларимиз ўртасидаги ўзаро англашув ва ҳамкорликни янада мустаҳкамлашга хизмат қилади”, – дея хулоса қилди маърузачи.
Сессия доирасида Сенат Спикери Маулен Ашимбаев ва Қирғизистон Республикаси Жогорку Кенеши Спикери Нурланбек Шакиев ва Тожикистон Республикаси Олий Мажлиси Миллий Мажлиси Раиси Рустами Эмомали билан икки томонлама учрашувлар ўтказди. Учрашувда парламентлараро алоқаларни чуқурлаштириш истиқболлари муҳокама қилинди, маданий-гуманитар, савдо-иқтисодий ва сармоявий соҳалардаги ҳамкорликни кенгайтириш масалалари кўриб чиқилди. Ўз навбатида, парламент аъзолари Қозоғистон Президенти ташаббуси билан амалга оширилган ижтимоий-иқтисодий ва сиёсий ўзгаришлар самарадорлигини таъкидлаб, давлатлар ўртасидаги муносабатларни изчил ривожлантириш муҳимлигини таъкидладилар.
Эслатиб ўтамиз, 16 ноябр куни Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигига аъзо мамлакатлар парламент делегациялари раҳбарлари ва депутатлари иштирокида Қирғизистон Республикаси Жогорку Кенеши ташкил этилганининг 85 йиллигига бағишланган халқаро конференсия бўлиб ўтди. 17 ноябр куни Ҳамдўстлик мамлакатлари парламентарийлари қирғиз ёзувчиси таваллудининг 95 йиллигига бағишланган халқаро анжуманда Чингиз Айтматов ижодининг ўрни ва аҳамиятини муҳокама қилди.
Шу билан бирга Маулен Ашимбаев қозоқ-қирғиз ёшлар форумида ҳам иштирок этди.
