Қозоғистон Ҳукумати ҚҚС чегарасини 15 миллион тенгегача камайтиришни таклиф қилмоқда

ASTANA. Kazinform - ҚР Бош вазири ўринбосари ва Миллий иқтисодиёт вазири Серик Жуманғарин таъкидлашича, бугунги кунда кичик ва ўрта корхоналарнинг 80 фоизи ушбу чегаралар доирасида ишлайди, деб хабар беради Кazinform агентлиги мухбири.

Қозоғистон Ҳукумати ҚҚС чегарасини 15 миллион тенгегача камайтиришни таклиф қилмоқда
Фото: Kazinform

— Хабарингиз бор, айни пайтда Парламентда янги Солиқ кодекси лойиҳаси муҳокама қилинмоқда. У солиқ имтиёзларини қисқартириш, иккинчи даражали банклар учун солиқларни ошириш, қимор ўйинлари, ҳашаматли товарлар ва бошқалар билан боғлиқ бир қатор чора-тадбирларни ўз ичига олади. Бироқ, бу чора-тадбирлар юқори сифатли иқтисодий ўсиш масалаларини ҳал қилиш учун этарли эмас. Аввал хабар қилинганидек, бизда ривожланиш бюджети етарли даражада эмас, — деди Жуманғарин.

Унинг сўзларига кўра, бу солиқларнинг етарлича йиғилмагани билан боғлиқ.

— Ялпи ички маҳсулотга консолидацияланган бюджет тушаётган солиқлар ҳажми 20 фоизни ташкил этади. Республика бюджети солиқлари ялпи ички маҳсулотга нисбатан 10,8 фоизни ташкил этади. Ривожланган мамлакатларда бу кўрсаткич 40 фоиздан ошади. Асосий солиқлардан бири ҚҚС ҳисобланади. Йиғилган солиқларнинг умумий ҳажмида ҚҚС улуши 24 фоиздан ортиқни ташкил этади. Шу билан бирга, ҚҚСнинг моҳияти бузилади. Нима учун бу содир бўлди? Бу ўтган даврда амалга оширилган солиқ ислоҳотлари билан боғлиқ. 1995 йилдан 2009 йилгача ҚҚС ставкаси 20 фоиздан 12 фоизга, шунингдек юридик шахслардан олинадиган даромад солиғи 30 фоиздан 20 фоизгача пасайтирилди. Мақсад олижаноб эди: ставканинг пасайиши иқлимнинг яхшиланишига, биринчи навбатда солиқ ва инвестицияларга олиб келиши, мамлакатдаги корхоналар ва сармояларнинг кўпайиши режалаштирилган эди. Шу билан бирга, улар жуда кўп имтиёзлар бердилар ва умуман солиқ тизимини либераллаштирдилар. Шу билан бирга, солиқ маъмурияти заифлашди. Натижада йиғим ставкалари пасайди, — деди Бош вазир ўринбосари.

Унинг қайд этишича, қонунчилик соҳасида солиқларни оптималлаштириш бўйича ҳуқуқий бўшлиқлар пайдо бўлиб, тадбиркорлик субъектлари парчалана бошлаган. Шу сабабли, ҚҚС ҳисоб-китоби тўхтатилди ва ҚҚС амалда 12% ставкали чакана солиққа айланди.

— Бугунги кунда рўйхатга олинган 2 миллион 300 мингдан ортиқ солиқ тўловчининг атиги 137,7 мингтаси қўшилган қиймат солиғи тўловчи ҳисобланади. Бу ҳаммасининг 6 фоизини ташкил қилади. Улардан бор-йўғи 88 минг нафари ёки солиқ тўловчиларнинг 4 фоизи амалда ҚҚС тўлайди. Бунинг сабабларидан бири ҚҚС бўйича рўйхатдан ўтишнинг юқори чегараси - 78 миллион тенге. Шунинг учун, биринчи навбатда, ҚҚС чегарасини 15 миллион тенгега туширишни таклиф қиламиз. Бугунги кунда кичик ва ўрта корхоналарнинг 80 фоизи ушбу чегаралар доирасида ишлайди, шунинг учун бу кўпчилик КЎБларга жиддий таъсир кўрсатмайди. Иқтисодий ҳамкорлик ва тараққиёт ташкилотига аъзо мамлакатларда бу чегара янада пастроқ, баъзи етакчи иқтисодиётларда эса нолга тенг. Ниҳоят, ҚҚС ҳисоб-китоб қилиш учун солиқ бўлади, — дея қўшимча қилди Жуманғарин.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ ҚР Бош вазири 2024 йилда иқтисодиёт 4,8 фоизга ўсгани ҳақида айтган эди.

Сўнгги хабарлар