Балқаш кўлига ўтган йилга нисбатан 4 миллиард куб метр кўпроқ сув оқизилди
ASTANА. Кazinform – Жорий йилда мамлакат сув ҳавзаларида рекорд миқдорда – 75 миллиард куб метрдан ортиқ сув тўпланди. Унинг 12 миллиард куб метрдан ортиғи сел сувидир.
Сел сувларининг тўғри тақсимланиши нафақат сув омборларини тўлдириш, балки кейинги йилларда қуриб қолган дарё ва кўллар, ўтлоқлар, табиий яйловлар ва бошқа сув ҳавзаларига сув чиқариш имконини берди.
Йил бошидан буён Балқаш кўлига 15,4 миллиард куб метр сув келиб тушди, бу ўтган йилга нисбатан 4 миллиард куб метрга кўпдир. Шундан 3,3 миллиард куб метр сув тошқинлари пайтида тушган. Йил бошидан буён Каспий денгизига 17 миллиард куб метр сув тушди. Алмати вилоятидаги Қапшағай сув омбори сўнгги 10 йил ичида илк бор 100 фоиз қувватга етиб, 18 миллиард куб метрдан ортиқ сувни сақлади.
Сув тошқинлари пайтида Ғарбий Қозоғистон вилоятининг Қамис-Самар кўлларига 80 миллион куб метр сув оқизилди. Улитау вилоятидан Қизилўрда вилоятига 839 миллион куб метр сув келди. Шу туфайли мониторинг тарихида биринчи марта бу сув Сарису дарёси орқали Қизилўрда вилоятининг кўллар тизимига етиб борди.
Сув дипломатияси, сувни аниқ тақсимлаш, сувни тежовчи технологияларни жорий этиш орқали мамлакат жанубида сув баланси яхшиланди.
Масалан, жорий йилда Шимолий Орол денгизига қарийб 2,5 миллиард куб метр сув оқизилди, бу 2023 йилга нисбатан 400 миллион куб метрга кўпдир. Таъкидлаш жоизки, сувни тежовчи технологиялардан фойдаланиш натижасида Қизилўрда вилояти фермерлари 200 миллион куб метргача сув тежаб, Шимолий Орол денгизига оқизди.
Йил бошидан буён Қизилўрда вилоятидаги кўллар тизимига 4,7 миллиард куб метрдан ортиқ сув оқизилган. Таққослаш учун, ўтган йили бу кўрсаткич тахминан 4,3 миллиард куб метрни ташкил қилган эди.
– Биз сув ресурсларини иқтисодиёт эҳтиёжлари ва сув ҳавзалари экотизимини қўллаб-қувватлаш ўртасида тақсимлашда доимо тўғри мувозанатга интиламиз. Жорий йилда фермер ва бошқа сув истеъмолчиларига салбий таъсир кўрсатмаган ҳолда катта-кичик сув ҳавзаларини асраш ва тиклаш бўйича катта ишлар амалга оширилди. Масалан, ўтган суғориш даврида мамлакатимиз фермер хўжаликларига қарийб 11 миллиард куб метр сув етказиб берилди. Келгусида бу борадаги ишлар янада яхшиланади. Биз сув ресурсларини тўғри бошқариш ва истеъмол қилишга устувор аҳамият берувчи янги меъёрий-ҳуқуқий базани яратиш орқали натижаларга эришмоқчимиз, – деди Сув ресурслари ва ирригация вазири Нуржан Нуржигитов.
Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Франция Балқаш кўлининг экологик ҳолатини ўрганиш учун грант ажратиши мумкинлиги ҳақида хабар берган эдик.