“Жисмоний тарбия” фанига анъанавий қозоқ ўйинлари киритилиши мумкин
ASTANА. Кazinform - Қозоғистон Республикаси Маданият ва ахборот вазирлиги ЮНEСКО ҳимоясидаги Қозоғистоннинг тарихий ва маданий меросини муҳофаза қилиш бўйича комплекс чора-тадбирлар ишлаб чиқди.
30 ноябрь куни Астана шаҳрида ҚР Маданият ва ахборот вазири Аида Балаева раислигида Қозоғистоннинг ЮНEСКО ҳимоясидаги тарихий-маданий меросини муҳофаза қилиш бўйича комплекс чора-тадбирларни ишлаб чиқиш бўйича ишчи гуруҳининг иккинчи йиғилиши бўлиб ўтди.
Комплекс чора-тадбирлар марказий ва маҳаллий ижро ҳокимияти органларининг Қозоғистон маданий меросини муҳофаза қилиш ва сақлаш йўналишидаги саъй-ҳаракатлари, Қозоғистон Республикасининг ЮНEСКО ва ИСEСКО (Ислом олами таълим, фан ва маданият масалалари бўйича ташкилоти) бўйича Миллий комиссияси аъзолари, шунингдек, тарихчилар, археологлар, этнографлар ва жамоат ташкилотлари вакилларининг саъй-ҳаракатларни мувофиқлаштиришга қаратилган.
Ушбу стратегик ташаббус ЮНEСКОнинг Бутунжаҳон мероси рўйхатига киритилган ва киритилиши мумкин бўлган Қозоғистоннинг муҳим тарихий ва меъморий ёдгорликлари ва номоддий маданий мероси элементларини ҳимоя қилишга қаратилган. Буларга урф-одатлар, анъаналар, тил, мусиқа, ҳунармандчилик ва бошқа қадриятлар киради.
Учрашувда вазир Аида Балаева Жаҳон маданий ва табиий меросини муҳофаза қилиш тўғрисидаги конвенция қоидаларини амалга ошириш бўйича барча манфаатдор томонларнинг тизимли ва мувофиқлаштирилган ишлаши зарурлигини таъкидлади.
Ишчи гуруҳ йиғилишида Қозоғистон маданий меросини муҳофаза қилиш ва тарғиб қилиш бўйича учта кичик ишчи гуруҳининг режалари тақдим этилди:
Номоддий маданий мерос бўйича кичик ишчи гуруҳининг асосий вазифаси музейлар, қўриқхоналар, кутубхоналар ходимларининг малакасини ошириш, шунингдек, олий таълим муассасаларида фанлараро таълим дастурларини жорий этишдан иборат. Бу Қозоғистонда анъанавий ҳунармандчилик, нумизматика, бонистика, миллий ўйинлар, декоратив-амалий буюмларларни қайта тиклаш бўйича дипломли мутахассисларни тайёрлаш имконини беради.
Бундан ташқари, мактабда “Жисмоний тарбия” фанига қозоқ халқининг анъанавий ўйинларини киритиш масаласи ҳам кўриб чиқилмоқда.
Кичик гуруҳ режасида номоддий маданий мерос объектларини инвентаризация қилиш, қозоқларнинг ўтовини ҳужжатлаштириш, гилам тўқиш технологияси бўйича илмий-тадқиқот ишларини ташкил этиш киради.
ЮНEСКО томонидан муҳофаза этиладиган объектлар бўйича кичик ишчи гуруҳи Қозоғистондаги “Жаҳон маданий ва табиий меросини муҳофаза қилиш тўғрисида”ги конвенция доирасида ЮНEСКО томонидан муҳофаза қилинадиган объектлар бўйича фаолият юритади. Унинг асосий вазифалари бошқарув, хавфсизлик ва инфратузилма муаммоларини ҳал қилишдан иборат.
Бундан ташқари, мутахассислар “Буюк ипак йўли: Фарғона-Сирдарё йўлаги”, “Буюк ипак йўли: Каспий-Волга йўлаги” каби трансмиллий туркум номинациялар устида ишламоқда. Бу йўналишда Атирау, Ғарбий Қозоғистон, Қизилўрда ва Манғистау вилоятлари маҳаллий ижро ҳокимияти органлари билан ҳамкорликда ишлар олиб борилмоқда.
Ҳужжатли мерос бўйича кичик ишчи гуруҳи ЮНEСКОнинг “Дунё хотираси” дастури доирасида Қозоғистоннинг ҳужжатли меросини асраб-авайлаш ва тарғиб қилиш йўналишида иш олиб боради. Айни пайтда Абайнинг “Қора сўзлари” ва Машҳур Жусип Кўпейулининг қўлёзмаларини ЮНEСКОнинг “Дунё хотираси” рўйхатига киритишга тайёргарлик кўрилмоқда.
2003 йилда Хожа Аҳмад Яссавий қўлёзмалари, 2005 йилда “Невада-Семей” антиядровий ҳаракати ҳужжатлари ҳам ушбу рўйхатга киритилган. Бундан ташқари, Қозоғистон ёзма меросининг давлат реестрини яратиш масаласи кўриб чиқилмоқда.
Учта ишчи кичик гуруҳ томонидан таклиф этилган режалар Қозоғистоннинг маданий меросини муҳофаза қилиш ва ривожлантириш бўйича чора-тадбирларни ўз ичига олади. Бу режалар Маданият ва ахборот вазирлиги томонидан амалга оширилмоқда. Бу чора-тадбирлар Қозоғистон маданий меросини муҳофаза қилиш ва ривожлантиришни янги босқичга кўтариш имконини беради.
Эслатиб ўтамиз, аввалроқ ЮНEСКО штаб-квартирасида “Менинг исмим - Хўжа” фильми намойиши бўлиб ўтган эди.
