Жанубий Қозоғистонда хусусий қуёш электр станциялари сони 3,5 баробар ошди
ASTANA. Kazinform - Жанубий Қозоғистонда хусусий қуёш энергияси ишлаб чиқариш жадал суръатлар билан ўсиб бормоқда.
Энергетика вазирлиги маълумотларига кўра, қуёш электр станциялари эгалари сони 3,5 баробар кўпайган, тўловлар миқдори эса 200 миллион тенгедан ошган. Сўнгги пайтларда тадбиркорлар ва якка тартибдаги истеъмолчилар ўзлари қуёш электр станцияларини ўрнатиб, ўзларини электр энергияси билан таъминлаб, ортиқчасини электр тармоғига сотмоқда.
Илгари аҳамиятсиз бўлган микрогенерация модели эндиликда мамлакатнинг янги энергетика тизимининг муҳим қисмига айланмоқда. Мутахассисларнинг фикрича, тақсимланган энергия Қозоғистон энергетика тизимини модернизация қилишнинг асосий йўналишларидан биридир.
Анъанавий тизим юкнинг асосий қисмини кўтариш учун йирик электр станцияларига таянса, янги тузилма минглаб кичик ишлаб чиқариш манбаларига таянади. Бундай ёндашув энергия балансини янада мослашувчан қилади, иссиқ ёз ойларида юкни камайтиради, тармоқ инфратузилмаси барқарорлигини оширади ва электр энергияси сифатини яхшилайди.
Мамлакатнинг жанубий қисмида ўсиш аниқ сезилади. «Қозоғистон коммунал хизматлари» гуруҳи ҳамда Туркистон вилояти ва Чимкент шаҳрига электр энергиясини етказиш ва тарқатиш билан шуғулланувчи «Жанубий ёруғлик транзити» компанияси маълумотларига кўра, 2025 йили соҳада сезиларли тузилмавий ўзгаришлар қайд этилган.
Микрогенерациянинг асосий кўрсаткичлари:
Нетто-истеъмолчилар сони 22 тадан 78 тага (январь-ноябрь) кўпайди, бу 3,5 баробардан ортиқ.
Алоҳида қуёш электр станцияларининг ўрнатилган қуввати 2750 кВт дан 7602 кВт га ошди.
2025 йил январь-октябрь ойларида электр тармоғига етказиб берилган қуёш энергияси ҳажми 3,5 миллион кВт/соатдан ошган бўлса, 2024 йилда бу кўрсаткич 910 минг 727 кВт/соатни ташкил этди.
Қуёш электр станциялари энергия хавфсизлигини таъминлашда муҳим омил бўлиб, энг юқори соатларда тармоқ юкини камайтиради ва инфратузилма барқарорлигини оширади. Молиявий кўрсаткичлар ҳам ушбу моделнинг самарадорлигини исботлади.
«Жанубий Ёруғлик Транзит» тармоғига биринчи нето-истеъмолчилар учун 200 млн тенгедан ортиқ тўлов амалга оширилган, шундан тахминан 120 млн тенге 2025 йилнинг биринчи ўн ойида берилган. Бу тадбиркорлик субъектлари учун тўғридан-тўғри фойда бўлиб, қуёш электр станцияларига қўйилган сармояларни тезда қайтариш, фойдаланиш харажатларини камайтириш ва объектларнинг энергия самарадорлигини ошириш имконини беради.
Ҳозирги ривожланиш суръати давом этса, 2026 йилга бориб “Жанубий ёруғлик транзити” тармоқларида нетто-истеъмолчилар сони 100 тадан ошади, қуёш электр станцияларининг умумий қуввати эса 10 МВтга етади. Бу йилига 5 миллион кВт/соатдан ортиқ тоза энергия ишлаб чиқариш имконини беради, бу эса мустақил электр станциясининг ишлашига тенг кўрсаткичдир.
