Йил сарҳисоби: Қозоғистонда янги уй-жой қуриш ва уй-жой коммунал хўжалиги инфратузилмасини модернизация қилиш

Қозоғистонликларни сифатли уй-жой билан таъминлаш ва уй-жой коммунал хўжалиги тизимини комплекс модернизация қилиш Қозоғистон Республикаси Ҳукуматининг устувор йўналишларидан биридир, деб ёзади primeminister.kz.

Давлат раҳбари Қасим-Жомарт Тоқаев “Адолатли Қозоғистон: барчамиз учун ва ҳар биримиз учун. Ҳозир ва ҳар доим” Сайловолди дастурида у қуйидаги йўналишларда аниқ вазифаларни белгилаб берди:

- 7 йил ичида 111 миллион квадрат метр уй-жой қуриш;

- Улуш эгалари иштирокида қурилаётган барча муаммоли уй-жойларни қуришни якунлаш;

- 40 мингга яқин авария ҳолатидаги ва эскирган уй-жой мулкдорларини янги уй-жой билан таъминлаш;

- оммавий уй-жой қурилиши олиб борилаётган ҳудудларда муҳандислик коммуникациялари ишларини жонлантириш;

- 100% аҳоли пунктлари сув таъминоти;

- иссиқлик ва сув таъминоти, сув таъминоти тармоқларининг эскириш даражасини 40 фоизгача камайтириш.

2023 йилда қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги соҳасидаги натижалар ҳақида Primeminister.kz таҳририятининг шарҳида ўқинг.

Фото: ҚР Ҳукумати

 

• 11 ой якунларига кўра, Қозоғистонда 15 миллион квадрат метрдан ортиқ янги уй-жой фойдаланишга топширилди, бу ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 16 фоизга кўпдир. Бунинг самарасида 140 мингга яқин оила уй шароитини яхшилади.

Умуман олганда, республика бўйича 134 мингта уй-жой, жумладан, 32 мингдан ортиқ хусусий уй фойдаланишга топширилди.

• Қурилиш ишлари ҳажми 5,9 триллион тенгега етди, бу ўтган йилга нисбатан 12,6 фоизга кўпдир.

  

  Фото: ҚР Ҳукумати

   

2023 йилда Қизилўрда вилоятида барча молиялаштириш манбалари ҳисобидан 600 минг квадрат метрдан ортиқ уй-жой фойдаланишга топширилди.

• Қурилиш материалларини маҳаллий ишлаб чиқаришни кўпайтириш саноатни ривожлантиришда муҳим аҳамият касб этади. Шу муносабат билан 2027 йилгача бўлган йўл харитаси тасдиқланди. У қурилиш индустрияси соҳасида умумий қиймати қарийб 1,8 триллион тенге бўлган 270 та лойиҳани ўз ичига олади.

Жорий йилда 73 миллиард тенгелик 41 лойиҳа ишга туширилди. Улар орасида Қарағанди вилоятида биринчи навли оҳак ва Астанада асфальт-бетон ишлаб чиқарувчи заводлар бор. Шунингдек, Абай вилоятида цемент заводи қайта тикланди ва модернизация қилинди. Жетису вилоятида керамик плиткалар ишлаб чиқариш кенгайтирилди. Астанада том ёпиш ва қопловчи материаллар ишлаб чиқариш йўлга қўйилди.

Яқин вақт ичида Чимкент шаҳрида умумий қиймати 2 миллиард тенгега тенг яна 3 та лойиҳа фойдаланишга топширилиши кутилмоқда.

• Мамлакат бўйича қурилиш материаллари ишлаб чиқариш умумий ҳажми 10,2 фоизга ошиб, 1,03 трлн тенгеге етди. Шу билан бирга, қурилиш материаллари харид қилинган маҳаллий ишлаб чиқарувчиларнинг улуши 62 фоиздан 66 фоизга ошди, бу эса уларнинг ички бозордаги мавқеи мустаҳкамланганини англатади.
• 10,9 мингта ижарага бериладиган квартираларни сотиб олишга 104 миллиард тенгедан ортиқ, шунингдек, 12,5 мингта ижарага бериладиган уй-жойларни қуриш ва сотишга 158 миллиард тенгедан ортиқ маблағ йўналтирилди.

  

  Фото: ҚР Ҳукумати

   

Қостанай вилоятида Республика байрами муносабати билан ижарага олинган хонадон топширилди. Квартира калитлари кўп болали оилалар, тўлиқ бўлмаган оилалар, давлат уй-жой фондидан уй-жой олиш учун навбатда турган фуқароларга топширилди.

Фото: ҚР Ҳукумати

 

Петропавл шаҳридаги “Береке” маҳалла фуқаролар йиғинида ижарага бериладиган 6 та коммунал уй фойдаланишга топширилди. 600 оила кўчиб ўтди.

• «Отбасы банк» 43,7 миллиард тенге миқдорида уй-жой учун 2 фоизлик чегирма билан 4,4 минг кредит, шунингдек, 32 миллиард тенгега 5 фоизлик чегирма билан 2,7 минг кредит берди. Булар - «Бақытты отбасы» ва «Шаңырақ» дастурлари.
• Уй-жойларнинг бир-бирига жуда яқин қурилишига йўл қўймаслик мақсадида 2024 йил январидан жорий этиладиган ягона шаҳарсозлик экспертизаси механизми ишлаб чиқилди. Эндиликда ишлаб чиқилган ва тузатилган лойиҳалар (бош режалар, батафсил режалаштириш ва қурилиш лойиҳалари) Давлатшаҳарқурилишкадастр ахборот тизимида рўйхатга олинади ва ҳар томонлама экспертизадан ўтказилади.
• Аксиядорлар иштирокида қонун ҳужжатларига қурилиш соҳасида назоратни кучайтириш ва қурилишни узайтириш хавфини камайтириш мақсадида янги ўзгартишлар ишлаб чиқилди:

- улуш эгалари билан тўлиқ шартнома тузилмаганлиги сабабли уларга олдиндан пул бериш ва алданмаслик имконини берувчи уй-жой сотиб олиш бўйича дастлабки шартнома тузишни тақиқлаш режалаштирилмоқда;

- қурилиш операторларининг масъулиятини ошириш мақсадида улуш эгаларидан ноқонуний пул олиш ва кейинчалик қурилишни тўхтатиш учун жарима миқдорини ошириш кўриб чиқилмоқда.

Ҳозирда ушбу ўзгартиришларни Қозоғистон Республикаси Парламенти Мажилиси кўриб чиқмоқда.

• Бу йил муҳандислик тармоқларсиз турар-жой объектларини лойиҳалаш ва қуриш тақиқланди. Бу сифатсиз объектларни ишга тушириш хавфини йўқ қилади.
• «Жедел ден қою шарасы» янги бошқарув механизмини жорий этиш бўйича ишлар олиб борилмоқда. Профилактик назорат доирасида қонун бузилиш ҳолатларига ўз вақтида чора кўриш ва уларнинг олдини олиш, жумладан, ҳодиса содир бўлган жойга бормасдан қурилиш-монтаж ишларини тўхтатиб туриш ва рухсат берувчи ҳужжатлардан (лицензиялар, сертификатлар, аккредитациялар) маҳрум қилиш имконини беради.
• Жорий йил бошида Астанада 4000 дан ортиқ улуш эгалари иштирок этган 16 та муаммоли объектлар қуриб битказилмаган. Жорий йилда 3 минг 600 га яқин улуш эгаларига хонадон калитлари топширилди. Қолган улуш эгалари калитларни 2024 йилнинг биринчи ярмида олади.

Умуман олганда, сўнгги йилларда Астана шаҳрида давлат иштирокида муаммоли деб топилган 120 дан ортиқ кўп хонадонли турар-жой бинолари қурилиши ниҳоясига етказилиб, 14 мингдан ортиқ улуш эгаларининг муаммолари ҳал этилди.

• Жорий йилда 560 км иссиқлик тармоқлари, шунингдек, 1,7 минг км сув таъминоти ва сув ўтказиш тармоқлари таъмирланди.

  

  Фото: ҚР Ҳукумати

   

Павлодар вилоятининг учта шаҳрида 22 миллиард тенгедан ортиқ маблағга 128 километрдан ортиқ иссиқлик тармоқлари қурилди, реконструкция қилинди ва таъмирланди.

• Йил охирига қадар мамлакат аҳолисини сув таъминоти хизматлари билан таъминлаш даражасини 97,6 фоизга, жумладан, шаҳарларда 98,8 фоизга, қишлоқларда 96,3 фоизга етказиш режалаштирилган. Давлат раҳбарининг топшириғига асосан 2025 йил охиригача аҳолини 100 фоиз тоза ичимлик суви билан таъминлаш режалаштирилган.