Янги ташкил этилган Халқаро бокс федерацияси ҳақида нималарни биламиз
ASTANА. Кazinform — Қозоғистон Миллий олимпия қўмитаси президенти Геннадий Головкиннинг Халқаро бокс федерацияси (World Boxing) янги Олимпия комиссияси раиси этиб тайинлангани спорт оламининг асосий янгиликларидан бири бўлди. Шу муносабат билан янги ташкил этилган Халқаро бокс федерацияси ҳақида тўхталиб ўтмоқчимиз.
World Boxing — Халқаро бокс федерацияси 2023 йил апрель ойида ташкил этилган ва ўша йилнинг ноябрь ойида ўз фаолиятини бошлаган. Франкфуртда (Германия) бўлиб ўтган биринчи конгрессда ташкилот раҳбарияти ва қўмиталари аниқланиб, низоми тасдиқланди.
Айни пайтда ташкилотга дунёнинг 44 давлатининг бокс федерациялари аъзо.
Ташкилотнинг биринчи президенти этиб нидерландиялик Борис ван дер Ворс тайинланган бўлса, Райан О’Ши ( (Канада), Мэтт Холт (Англия) ва Дина Гликидис (Австралия) вице-президентлар бўлди.
Ташкилотнинг бош қароргоҳи Швейцариянинг Лозанна шаҳрида жойлашган.
Асосий мақсад - боксни Олимпиада дастурида сақлаб қолиш
Ташкилотнинг ташкил этилишининг асосий сабаби боксни олимпия спорт тури сифатида сақлаб қолишдир. 2019 йил июль ойида Халқаро олимпия қўмитаси (ХОҚ) кўплаб коррупция можаролари туфайли Халқаро бокс ассоциацияси (International Boxing Association, IBA) билан ҳамкорликни тўхтатди.
Шунингдек, Халқаро олимпия қўмитаси махсус ишчи гуруҳ тузиб, 2020 ва 2024 йилги Олимпия ўйинларига боксчиларни фақат қўмита томонидан тан олинган турнирлар орқали танлаб олди.
2022 йил октябрь ойида Халқаро бокс ассоциацияси Халқаро олимпия қўмитасининг Россия-Украина уруши туфайли Россия ва Беларусь боксчиларига қўйган чекловларига қулоқ солмади, бу кўплаб мамлакатлар бокс ассоциациялари томонидан бойкотга сабаб бўлди.
2023 йилнинг июнь ойида Халқаро олимпия қўмитаси Халқаро бокс ассоциациясини Олимпия ўйинларидан расман четлатди. Овоз бериш натижасида 69 давлат ёқлаб овоз берган, 1 давлат қарши, 10 давлат бетараф қолган.
Хулоса қилиб айтганда, АҚШ, Буюк Британия, Германия, Нидерландия, Швеция, Филиппин ва бошқа мамлакатларнинг бокс ассоциациялари IBA таркибидан чиқиб, бокс спорти 2028 йилги Лос-Анжелес Олимпиадасидан ташқарида қолиб кетмаслиги учун Халқаро бокс федерацияси (World Boxing) ташкил этилди.
ХОҚ махсус ишчи гуруҳ 2028 йилда Лос-Анжелесда бўлиб ўтадиган ёзги Олимпиада ўйинларининг бокс мусобақасини ўтказмаслигини маълум қилди ва ҳозирча боксни Олимпиада ўйинлари дастурига киритмаган.
Янги ташкил этилган Халқаро бокс федерацияси 2025 йилгача Халқаро олимпия қўмитасига аъзо бўлишни ва 2028 йилги Олимпия ўйинларида бокс спорт турини сақлаб қолишни режалаштирмоқда.
Қозоғистон бокс спортига таъсири
World Boxing ташкилотининг ташкил этилиши Қозоғистонда бокс спортини ривожлантириш учун янги имкониятлар яратмоқда. Бунгача қозоғистонлик боксчиларнинг IBAдаги жанги кўплаб баҳсларга сабаб бўлган. Бунга 2016 йилги Рио Олимпиадасидаги Левит – Тишченко учрашуви энг ёрқин мисол бўла олади.
Қозоғистон Миллий олимпия қўмитаси раҳбари, профессионал бокс бўйича жаҳонга машҳур чемпион, Афина Олимпиадасининг кумуш медали совриндори Геннадий Головкин Қозоғистон ва бошқа мамлакатларни янги ташкилотга аъзо бўлишга таклиф қилди.
Ташкилотнинг Олимпия комиссияси раиси этиб тайинланган Головкин боксни олимпия спорт тури сифатида сақлаб қолиш ўз фаолиятидаги асосий устувор йўналиш эканини айтди.
Шунингдек, Қозоғистон бокс федерацияси World Boxing ташкилотига аъзо бўлиш учун расмий ариза топширганини маълум қилди.
Қозоғистон Республикаси Бокс федерацияси бу узоқ муҳокамалар ва экспертиза натижасида қабул қилинган муҳим қарор бўлиб, биринчи навбатда, маҳаллий боксчиларнинг Олимпия келажаги билан бевосита боғлиқлигини таъкидлади.
“Ҳозир бокснинг Олимпиада дастурида қолиши масаласи ХОҚ даражасида муҳокама қилинмоқда. Биз боксни Олимпия ўйинлари дастурида сақлаб қолиш учун барча давлатлар билан ҳамкорлик қилишга тайёрмиз. Ушбу қарор боксни янада ривожлантириш имконини беради, деб ҳисоблаймиз. World Boxing Олимпия комиссияси раиси, Миллий Олимпия қўмитаси президенти Геннадий Головкин билан учрашувда маҳаллий боксни ривожлантириш йўлларини муҳокама қилдик”, - дейди федерация раҳбари Шаҳмурат Муталип.
Эслатиб ўтамиз, 2024 йилги Париж Олимпиадасида бокс бўйича Қозоғистон эркаклар терма жамоаси таркибида 7 нафар спортчи иштирок этган ва фақатгина Нурбек Оралбай кумуш медални қўлга киритган эди.
Париж Олимпиадасидан сўнг Қозоғистон бокс федерациясида якуний йиғилиш бўлиб ўтди, натижада бокс бўйича эркаклар терма жамоаси мураббийлар штаби тўлиқ четлатилди.
Улар қаторида бош мураббий Мирзағали Айтжанов, мураббийлар штабидаги 10 нафар мутахассис, ҚБФ вице-президенти Азиз Қожамбетов ишдан бўшатилди.
Айни пайтда терма жамоага Қайрат Сатжан бошчилигидаги янги мураббийлар штаби устозлик қилмоқда.