Тяньцзиндаги ШҲТ саммитида кимлар иштирок этади
ASTANА. Кazinform – 2025 йил 31 августдан 1 сентябргача Хитой Халқ Республикасининг Тяньцзинь шаҳрида Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг (ШҲТ) 25 йиллик юбилей саммити бўлиб ўтади.Тадбирда 20 дан ортиқ давлат раҳбарлари, шунингдек, 10 та халқаро ташкилот раҳбарлари иштирок этиши режалаштирилган.
ШҲТнинг олий органи – Давлат раҳбарлари кенгаши йиғилиши
Тяньцзинь саммити ШҲТ олий органи – Давлат раҳбарлари кенгашининг навбатдаги йиғилиши бўлади. Ташкилот Низомига мувофиқ, айнан шу орган стратегик устуворликларни белгилайди, фаолиятнинг асосий йўналишларини тасдиқлайди ва ташкилотнинг ички ривожланиши ва халқаро ҳамкорлар билан ўзаро муносабатларига оид асосий қарорларни қабул қилади.
Кенгаш таркибига ШҲТга аъзо 10 та давлат: Қозоғистон, Хитой, Қирғизистон, Беларусь, Ҳиндистон, Эрон, Покистон, Россия, Тожикистон ва Ўзбекистон раҳбарлари киради. Якуний ҳужжатни қабул қилиш учун барча давлат раҳбарлари ҳозир бўлиши керак.
Бўлажак саммитда иккита муҳим ҳужжат имзоланади:
- “Давлат раҳбарлари кенгашининг Тяньцзинь декларацияси”;
- “ШҲТнинг кейинги ўн йилликдаги ривожланиш стратегияси”.
Ушбу ҳужжатлар 2035 йилгача узоқ муддатли режалаштириш учун асос бўлади.
Ҳиндистон Бош вазири етти йилдан кейин Хитойга ташрифи
Ҳиндистон Бош вазири Нарендра Модининг саммитдаги иштироки халқаро ҳамжамиятнинг алоҳида эътиборини тортди. Бу унинг Хитойга етти йил ичида биринчи ташрифи бўлади.
Хитой Халқ Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги расмий вакили Гуо Цзякуннинг сўзларига кўра, Хитой томони Модининг Тяньцзинга ташрифини олқишлайди. Ушбу ташриф икки томонлама муносабатларни мустаҳкамлаш йўлидаги муҳим қадам сифатида баҳоланмоқда.
Эслатиб ўтамиз, 19 август куни Хитой ва Ҳиндистон ташқи ишлар вазирлари музокаралар ўтказиб, муносабатларнинг ижобий суръатини сақлаб қолиш, ҳукуматлараро мулоқот ва алмашинув механизмини жонлантириш, икки давлат ўртасида савдо ва сармоя оқимини ривожлантиришга келишиб олган эди.
Олий мартабали меҳмонлар
22 август куни Хитой Халқ Республикаси Ташқи ишлар вазирлигида бўлиб ўтган брифингда вазир ёрдамчиси Лю Бинь саммитга таклиф этилган давлат раҳбарлари рўйхатини эълон қилди:
- Қозоғистон Республикаси Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев
- Беларусь Республикаси Президенти Александр Лукашенко
- Ҳиндистон Республикаси Бош вазири Нарендра Моди
- Эрон Ислом Республикаси Президенти Масуд Пезешкиан
- Қирғиз Республикаси Президенти Садир Жапаров
- Покистон Ислом Республикаси Бош вазири Шаҳбоз Шариф
- Россия Федерацияси Президенти Владимир Путин
- Тожикистон Республикаси Президенти Эмомали Раҳмон
- Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев
- Мўғулистон Президенти Ухнаагийн Хурэлсух
- Озарбайжон Республикаси Президенти Илҳом Алиев
- Арманистон Республикаси Бош вазири Никол Пашинян
- Камбоджа Қироллиги Бош вазири Хун Манет
- Мальдив Республикаси Президенти Моҳамед Муиззу
- Қирғизистон Демократик Республикасининг Непал Федератив Демократип Республикаси Бош вазири, КП Шарма Оли
- Туркия Республикаси Президенти Режеп Таййип Эрдоған
- Миср Араб Республикаси Бош вазири Мустафо Мадбули
- Туркманистон Президенти Сердар Бердимуҳамедов
- Индонезия Республикаси Президенти Прабово Субианто
- Лаос Халқ Демократик Республикаси Президенти ва Халқ Инқилобий партияси Марказий Қўмитаси Бош котиби Тхонглун Сисулит
- Малайзия Бош вазири Анвар Иброҳим
- Вьетнам Социалистик Республикаси Бош вазири Фам Минь Чинь
Халқаро интеграция
Бугунги кунда ШҲТ БМТ ва унинг ихтисослашган агентликлари билан, шунингдек, МДҲ, КХШТ, АСEАН, ИҲТ, ОҲИЧК, ЕИК, Араб давлатлари лигаси, Халқаро Қизил Хоч қўмитаси ва бошқа халқаро ташкилотлар ва бирлашмалар билан ҳамкорлик қилади.
Хитой ТИВ маълумотларига кўра, Тяньцзиньда бўлиб ўтадиган саммитга қуйидаги шахслар таклиф қилинган:
- Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ) Бош котиби Антониу Гутерриш
- Шанхай ҳамкорлик ташкилоти (ШҲТ) Бош котиби Нурлан Ермекбаев
- ШҲТ Минтақавий аксилтеррор тузилмаси Ижроия қўмитаси директори Уларбек Шаршеев
- Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги (МДҲ) Бош котиби Сергей Лебедев
- Жануби-Шарқий Осиё давлатлари ассоциацияси (АСEАН) Бош котиби Као Ким Хоурн
- Коллектив хавфсизлик шартномаси ташкилоти (КХШТ) Бош котиби Иманғали Тасмағамбетов
- Иқтисодий ҳамкорлик ташкилоти (ИҲТ) Бош котиби Асад Хон
- Осиёда ҳамкорлик ва ишонч чора-тадбирлари бўйича кенгаш (ОҲИЧК) Бош котиби Қайрат Сарибай
- Евроосиё иқтисодий комиссияси (ЕИК) ҳайъати раиси Бақитжан Сағинтаев
- Осиё инфратузилма сармоялари банки президенти Цзинь Лицюнь.
Эслатиб ўтамиз, ШҲТ саммити кузда Хитойнинг Тяньцзинь шаҳрида бўлиб ўтади.
Хитой ва Қозоғистон ўртасидаги алоқалар: Тяньцзинда бўлиб ўтадиган ШҲТ саммитидан нималарни кутиш мумкин?
Тяньцзинь саммити чоғида ШҲТнинг 2035 йилгача ривожланиш стратегияси қабул қилинади.
