Туркистонга алоҳида мақом берадиган қонун қабул қилинади

ASTANА. Кazinform - Ҳукумат Парламентга Туркистон шаҳрини маънавий-маданий ва тарихий марказ сифатида ривожлантириш учун унга алоҳида мақом бериш тўғрисидаги қонун лойиҳасини тақдим этади.

Қозоғистон Республикаси Бош вазири Олжас Бектенов “Туркистон шаҳрининг алоҳида мақоми тўғрисида”ги қонун лойиҳасини Парламент Мажлиси муҳокамасига киритиш тўғрисидаги қарорни имзолади.

Қонун лойиҳаси Давлат раҳбарининг Туркистон вилоятига амалий ташрифи чоғида берилган топшириқларни амалга ошириш мақсадида ишлаб чиқилган.

Ҳужжат Туркистоннинг Қозоғистоннинг маънавий, маданий ва тарихий маркази сифатида шаклланиши ва ривожланиши, шунингдек, унинг давлат аҳамиятини эътироф этишнинг ҳуқуқий асосларини белгилайди.

Қонуннинг қабул қилиниши шаҳарнинг тарихий-маданий аҳамиятга молик обидалари ва объектларини, шу жумладан, Хожа Аҳмад Яссавий мақбараси бутун дунё маданий мероси объекти сифатида қўриқлаш ҳудудида жойлашган обидаларни бошқариш, сақлаш ва яхлитлигини ҳимоя қилишнинг мақбул тизимини яратиш имконини беради.

Бундан ташқари, мақбара ҳудудидаги илмий археологик тадқиқотлар ва илмий-реставрация ишларини режалаштириш ва бошқариш имконини беради.

Шунингдек, қонун лойиҳасида маданий меросни асраб-авайлаш ва модернизация қилиш, халқ ҳунармандчилигини ривожлантириш, Туркистон шаҳрини маънавий-маданий, тарихий ва сайёҳлик маркази сифатида ривожлантириш ва тарғиб этиш кўзда тутилган.

Хожа Аҳмад Яссавий мақбарасининг ўзига хослигини сақлаб қолиш, унинг атрофида бегона қурилиш элементларининг кириб келишига йўл қўймаслик ва кўча чизиқларини ўзгартириш мақсадида баландлиги 7 метрдан ошадиган, шунингдек, тарихий обидаларга ранги ва қурилиш материаллари номувофиқ бўлган объектлар қуришга рухсат этилмайди.

Туркистон шаҳрининг тарихий-маданий мерос объектларини сақлаш ва муҳофаза қилиш мақсадида ҳар бир объект учун тарихий-маданий мерос объектларини муҳофаза қилиш ва улардан фойдаланиш соҳасидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ муҳофаза зоналари белгиланади.

Бундан ташқари, шаҳар бош режасига киритилган тарихий-маданий мерос объектларининг тегишли маҳаллий ҳудудларнинг тарихий-меъморий маълумотнома режалари ва харита-схемаси тузилади.

Шу билан бирга, шаҳар ҳудудида тарихий-маданий мерос объектларига хавф туғдирувчи қурилиш ва хўжалик фаолиятини амалга ошириш тақиқланади.

Археологик ёдгорликларнинг яхлитлиги, ўзига хослиги ва қадриятини келажак авлодлар учун сақлаб қолиш мақсадида Туркистон шаҳрининг археологик ёдгорликлари қўриқхонаси ташкил этилади.

Археология ёдгорликлари резервига киритилган ёдгорликларни муҳофаза қилиш сиёсати археологик ёдгорликни мунтазам текшириш, уни дастлабки парваришлаш ва сақлаш дастурларидан фойдаланишга асосланади.

Шунингдек, Қозоғистон Республикаси Бош вазири Олжас Бектенов “Қозоғистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига Туркистон шаҳрига алоҳида мақом бериш масаласи бўйича ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги қонун лойиҳасини Парламент Мажлисига киритиш тўғрисидаги қарорни имзолади.

Қонун лойиҳаси ваколатли органларнинг, шунингдек, маҳаллий вакиллик ва ижроия ҳокимияти органларининг ваколатларини кенгайтиришга, Туркистон шаҳрини Қозоғистон Республикасининг маънавий-маданий ва тарихий маркази сифатида ривожлантириш имконини берувчи самарали институционал муҳитни яратишга қаратилган.

Қонун лойиҳаси доирасида ердан фойдаланиш ҳуқуқини бериш, туристик фаолиятни амалга ошириш, Туркистон шаҳрининг археология ёдгорликлари қўриқхонасини шакллантириш ва бошқа масалалар бўйича қўшимча ваколатлар бериш тавсия этилади.

Эслатиб ўтамиз, 2021 йилда Туркий тилли давлатлар ҳамкорлик кенгашининг норасмий саммити якунларига кўра Туркистон шаҳрини туркий дунёнинг маънавий пойтахти деб тан олиш тўғрисида қарор қабул қилинган эди.