Туркистон вилоятида Марказий Осиёдаги энг йирик пахта ишлаб чиқариш мажмуаси қурилади
ASTANA. Kazinform - Қозоғистон Ҳукумати Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ва "Туркистон қишлоқ хўжалиги мажмуаси" МЧЖ ўртасида Туркистон вилоятида хом пахта етиштириш ва чуқур қайта ишлаш бўйича инвестиция шартномасини тузишни маъқуллади, деб хабар беради Kazinform.
Бош вазир Олжас Бектенов тегишли қарорни имзолади.
Лойиҳа Давлат раҳбари томонидан қишлоқ хўжалиги саноатини ривожлантириш ва илғор қишлоқ хўжалиги технологияларини жорий этиш бўйича қўйилган вазифаларга жавоб беради.
Лойиҳанинг мақсади бутун ишлаб чиқариш циклини — дала шароитида пахта етиштиришдан тортиб, тайёр кийимлар ишлаб чиқаришгача шакллантиришдир.
Натижада, Ўтирор тумани ва Арис шаҳрида 60 минг квадрат метр экин майдонида Марказий Осиёдаги энг йирик пахта етиштириш мажмуасини яратиш режалаштирилган. 1,4 мингдан ортиқ доимий ва 300 дан ортиқ вақтинчалик иш ўринлари яратилади.
Инвестор Хитойнинг Xinjiang Lihua (Group) Co., Ltd. компаниясидир. Лойиҳани амалга оширишнинг биринчи босқичида 58 миллиард тенгедан ортиқ инвестиция режалаштирилган, хорижий инвестицияларнинг умумий ҳажми 200 миллиард тенгедан ошади ва бундан олдин Бош вазир Олжас Бектенова ва Xinjiang Lihua раҳбари Чжан Цихай ўртасидаги музокаралар давомида келишувларга эришилган эди.
Илгари бундай миқёсда қўлланилмаган технологик ечимларни жорий этиш кўзда тутилган: юқори самарали томчилатиб суғориш тизимига эга 196 та насос станцияси, 500 км дан ортиқ суғориш ва тарқатиш каналлари, учта йирик насос мажмуаси ва учта трансформатор подстанцияси, интеграциялашган ўғит таъминоти тизими, шунингдек, дунёнинг етакчи ишлаб чиқарувчиларининг замонавий қишлоқ хўжалиги техникаларидан - юқори қувватли тракторлар, пахта териш машиналари, пуркагичлар ва ихтисослаштирилган қурилиш ускуналаридан фойдаланиш.
Бундан ташқари, мажмуа ҳудудида полиэтиленни қайта ишлаш линияси ва томчилатиб суғориш учун лента ва эгилувчан қувурлар ишлаб чиқариш ташкил этилади, бу эса импортга боғлиқликни камайтиради ва пахта етиштиришдан тортиб ип, мато ва кийим-кечак ишлаб чиқаришгача бўлган ёпиқ ишлаб чиқариш циклини шакллантиради. Бугунги кунда Қозоғистонда йилига 70-75 минг тонна пахта толаси ишлаб чиқарилади, шундан қарийб 85% экспорт қилинади.
Лойиҳани амалга ошириш мамлакат ичида чуқур қайта ишлаш улушини оширади, юқори қўшимча қийматга эга тайёр тўқимачилик маҳсулотларини ишлаб чиқаришни кенгайтиради, бу эса умуман маҳаллий тўқимачилик саноатининг ишлаб чиқариш базасини мустаҳкамлайди, экспорт салоҳиятини оширади, шунингдек, кичик ва ўрта бизнесни ривожлантириш - логистика, ускуналарни таъмирлаш ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини қайта ишлаш учун омил бўлади.
Таъкидлаш жоизки, Қозоғистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги маълумотларига кўра, анъанавий равишда маҳаллий пахта етиштириш маркази ҳисобланган Туркистон вилоятида пахта экин майдонларининг 15,9 фоизини эгаллайди. 2025 йилда 144,5 минг гектар майдонга маданий экинлар экилган, шундан 50 минг гектари томчилатиб суғориш усулида.
2025 йилда ўртача 29,6 ц/га ҳосил билан 428 минг тонна пахта хомашёси йиғиб олинди, бу сўнгги 18 йилдаги энг юқори кўрсаткичдир. Бу ютуқ сувни тежаш ва унумдорликни оширишни таъминлайдиган сув тежайдиган технологияларни фаол жорий этиш туфайли мумкин бўлди.