Сунъий интеллект электр энергияси секторига қандай таъсир қилади
ASTANА. Кazinform — Қозоғистонда электр узатиш линияларини текшириш тизимига ўзгартиришлар киритилади. Бу ҳақда Ҳукумат йиғилишида Бош вазир ўринбосари — Сунъий интеллект ва рақамли ривожланиш вазири Жаслан Мадиев маълум қилди.
— Электр энергетикаси саноатини ривожлантириш ва рақамлаштириш энергия ишлаб чиқариш, тақсимлаш ва истеъмол қилиш самарадорлигини оширади. Давлат раҳбарининг топшириғига биноан Сунъий интеллект вазирлиги Энергетика вазирлиги билан биргаликда Рақамли трансформация харитасини тасдиқлади. Унда Smart Grid, рақамли эгизаклар, мониторинг тизимлари ва сунъий интеллектга асосланган прогнозлаш технологияларини жорий этиш босқичлари белгиланади. Энергетика соҳасида 43 та давлат хизмати, шу жумладан уларнинг кичик турлари тақдим этилади, уларнинг 99 фоизи онлайн тарзда амалга оширилади. 2027 йилга келиб, объектларнинг 50 фоизи рақамли мониторинг билан қамраб олинади ва саноатнинг асосий жараёнлари автоматлаштирилади. Эски процедураларни замонавий технологиялар билан алмаштириш реинжинирингнинг намунасидир. Янги ечимлар инсон омилини камайтиради, аниқлик ва хавфсизликни оширади, - деди Ж. Мадиев.
Унинг сўзларига кўра, ҳозирда электр узатиш линияларини текшириш юқори сифатли видеокамералар ва махсус асбоблар билан жиҳозланган дронлар ёрдамида амалга оширилмоқда. Улар симларнинг қизиб кетишини, изоляцияни ва таянчларнинг шикастланишини аниқлайди. Тўпланган маълумотлар сунъий интеллектга эга нуқсонларни аниқлаш тизими томонидан қайта ишланади, бу эса нуқсонларни 98 фоиз аниқлик билан аниқлайди.
— Бу ходимлар учун хавфларни камайтиради, бахтсиз ҳодисалар сонини ва энергия сарфини камайтиради. Лойиҳа пилот режимида амалга оширилмоқда ва 2027 йилга келиб уни бутун мамлакат бўйлаб амалга ошириш режалаштирилган. Жараёнларни қайта лойиҳалашнинг яна бир мисоли иссиқлик энергиясида диагностика жараёнларини рақамлаштиришдир. Илгари қарорлар қўлда қабул қилинган, бу эса вақт ва харажатларнинг ошишига олиб келган. Рақамли трансформациянинг бир қисми сифатида кўплаб сенсорларга эга қувурларни диагностика қилиш учун робот комплекси жорий этилмоқда. Робот қувурлар ичида ҳаракатланиб, тармоқнинг уч ўлчовли (3D) моделини яратади ва нуқсон бўлиши мумкин бўлган хавфли жойларни аниқлайди. Бу, ўз навбатида, таъмирлаш ишларини аниқроқ режалаштириш имконини беради. Ушбу ечим ҳозирда Чимкент шаҳрида пилот режимида синовдан ўтказилмоқда, шундан сўнг иситиш тармоқларини кенг кўламли қайта лойиҳалаш бошланади. Вазирнинг сўзларига кўра, бундай ёндашув харажатларни камайтиради, таъмирлаш ишларини тезлаштиради ва тизимларнинг ишончлилигини оширади, - вазир.
Эслатиб ўтамиз, Қозоғистонда хорижий инвестициялар ҳисобидан энергия сақлайдиган объектлар қурилади.