Стокгольмда Нобель мукофотини топшириш маросими бўлиб ўтди
Швеция қироли Карл XVI Густав Стокгольм филармониясида тиббиёт, физика, кимё, адабиёт ва иқтисодиёт бўйича Нобель мукофотларини топширди. 10 нафар совриндор монарх қўлидан диплом ва олтин медаллар олди, дея хабар беради Kazinform агентлиги TASSга таяниб.
Маросимни очиб берган Нобель жамғармаси бошқаруви раиси Астрид Сёдерберг Виддинг эркин фундаментал тадқиқотлар орқали илм-фан инсон билимлари чегараларини кенгайтириб, келажакдаги кутилмаган ва олдиндан айтиб бўлмайдиган воқеаларга тайёр туришини таъминлашини таъкидлади. Унинг таъкидлашича, ушбу кечада тақдирланган лауреатлар илм-фан ва адабиёт қудратидан далолат беради. Улар бизга ёлғиз ва биргаликда дунёни ўзгартиришимиз мумкинлигини кўрсатади.
Нобель қўмитаси раисининг кириш сўзидан сўнг 2023 йилги совриндорлар анъанавий тарзда янги гуллар билан безатилган саҳнага чиқишди ва у ерда ўзларининг олтин медаллари ва шахсий дипломларини қабул қилишди.
Мукофот ғолиблари
Физиология ёки тиббиёт бўйича 2023 йилги Нобель мукофоти америкалик-венгриялик олим Каталин Карико ва америкалик Дрю Вайсманга “COVID-19га қарши самарали мРНК вакциналарини ишлаб чиқиш имконини берган нуклеин кислота асосларини модификациялаш соҳасидаги кашфиётлар учун” берилди. Физика мукофоти француз-америкалик Пьер Агостини, венгер-австриялик олим Ференц Краус ва француз аёл Анн Л’Юильега “моддадаги электронлар ҳаракатини ўрганиш учун аттосекундлик ёруғлик импульсларини ишлаб чиқарувчи экспериментал усуллар учун” берилди. Кимё соҳасида мукофотни америкаликлар Мунги Бавенди ва Луи Брюс, шунингдек, совет ва рус физиги Алексей Екимов олишди. Брюс ва Екимов квант нуқталарини мустақил равишда синтез қилишди ва Бавенди бу наноструктураларнинг хусусиятларини янада ўрганишда муҳим рол ўйнади.
Адабиёт бўйича 2023 йилги Нобель мукофоти норвегиялик драматург Юн Фоссега “таърифлаб бўлмайдиган нарсаларни ифодаловчи инновацион пьесалари ва насрий асарлари” учун берилди. Америкалик тадқиқотчи Клаудия Голдин Швеция Миллий банкининг иқтисод бўйича Альфред Нобель хотирасига ташкил этилган мукофотига "меҳнат бозорида аёлларнинг ролини тушунишни яхшилагани учун" сазовор бўлди.
