Совуқ уруш даври яна қайтдими
ASTANA. Кazinform - НАТОга аъзо давлатлар минглаб ҳарбий хизматчи ва техникани сафарбар қилди. Польшада энг катта самарали "Аждаҳо-24" машқлари бўлиб ўтмоқда.
Унинг иштирокчилари қуруқлик, ҳаво, денгиз ва киберкосмосдаги тактик билим ва тажрибасини оширади. Чунки Шарқий Европада вазият янада кескинлашди. НАТО иттифоққа аъзо давлатлар ва қадриятларни ҳимоя қилишни ва Евроатлантика минтақасида жамоавий хавфсизликни сақлашни истайди, деб хабар беради Кazinformнинг vfpreh мамлакатдаги мухбири Ғалимжан Қараманули.
Британия армиясининг юк машиналари Германиянинг Сеннелагер аҳоли пунктидаги полигондан Польшага йўл олди. 600 га яқин йирик ҳарбий техника. Улар бир мамлакатдан иккинчисига тез ўтиш қобилиятига эга эканлигини кўрсатмоқда. Британия ҳарбийлари Туманли Альбионда бўлганларида ҳам жанговар тайёргарликни кучайтирган. Машиналарини кемага юклагандан сўнг, улар энди қуруқлик орқали машғулот майдонига боришлари керак.
“Ҳарбий амалиётлар кўлами кенг. Сўнгги 20 йил ичида ўтказилган машқлардан анча катта. Биз тажриба орттиришга ҳаракат қиламиз. Сигнал берилганда ҳамма нарса муваффақиятли бўлиши керак. Албатта, кейинги ҳафталарда хато қилишимиз мумкин. Аммо биз улар барчамиз учун сабоқ бўлиши учун ғамхўрлик қиламиз ", дейди Британия қироллик полки аъзоси Саймон Кокс.
Буюк Британия ва Қўшма Штатлардан ташқари, НАТО бўйича бошқа 31 иттифоқчидан 90 000 га яқин аскар ва жиҳозлар жалб қилинмоқда. Бу Совуқ уруш даври тугаганидан бери НАТО иттифоқи томонидан ўтказилган энг йирик тадбирдир. Машқлар май ойигача давом этади. У Атлантика океанидан НАТОнинг шарқий қанотигача бўлган ҳудудни қамраб олади. Мақсад - "бир хил кучга эга душман" билан тўқнашувга тайёргарлик кўриш.
“Польша ўз мудофаасини кучайтириш бўйича дадил режалар тузди. Америка бизнинг хавфсизлик бўйича энг муҳим ҳамкоримиз эканлиги қувонарлидир. НАТО саммитларида берган ваъдаларимизни бажардик. Ўйлайманки, биз ҳозирда Шимолий Атлантика шартномасидаги ҳамма нарсадан кўра мудофаага кўпроқ маблағ сарфлаяпмиз. Шу йўл билан биз бошқаларга ўрнак бўлмоқчимиз”, - дейди Польша ташқи ишлар вазири Радослав Сикорский.
Шимолий Атлантика Шартномаси Ташкилоти (НАТО) ташаббуси билан ўтказилаётган ҳарбий машғулотлар тинчликнинг тугаши ва совуқ уруш даврининг қайта бошланганидан дарак беради. Мутахассислар шундай дейишади. Маълумки, биринчи совуқ уруш даври ўтган асрнинг 40-йилларида бошланиб, дунёнинг барча бурчакларини қамраб олди. Социалистик блок ва АҚШ бошчилигидаги Ғарб демократик давлатлари ўртасидаги зиддият 40 йилдан ортиқ давом этди. Энди у яна қайтганга ўхшайди.
“Бундай кенг кўламли машқлар, айниқса, қўшни давлат чегараси яқинида ўтказилса, ҳақиқий провокация бўлиши мумкин. Чексиз инфляция, ташқи савдога талабнинг сустлиги, қўшни давлатлар билан тез-тез содир бўлаётган геосиёсий можаролар кўпчиликни чарчатди. Одамларнинг эътиборини чалғитиш учун Европа ва АҚШ ўз қуролли кучларини кўрсатмоқда”, - дейди Жон Фон Нейман университети Евроосиё маркази директори Левенте Хорват.
Мутахассисларнинг фикрича, НАТО дунёда ҳукмронлик қилиш қобилиятини оммалаштиришга ҳаракат қилмоқда. Ғарб давлатларининг гегемон қисми дунёдаги етакчи ролини йўқотишдан қўрқади. Иқтисодий заиф давлатлар ҳарбий кучини кўрсатишни хоҳлайди.
“НАТО ҳар йили одамларни самолёт ва танклар сотиб олиш кераклигига ишонтириш учун ташвиқотга миллионлаб евро сарфлайди. Бу солиқ тўловчилар меҳнати эвазига тўланадиган пулдир. Бунинг ўрнига улар жамоат транспорти ва поездлар сотиб олишлари, касалхоналар ва мактаблар қуришлари мумкин. НАТО, демократия, эркинлик ва хавфсизлик тенг тушунчалар эмас. НАТОсиз дунё яхшироқ”, - дейди Бельгия парламентининг собиқ депутати Лоде Ваноост.
Бироқ, Европа Иттифоқи бўйлаб мудофаа харажатлари тез суръатлар билан ўсиб бормоқда. НАТО Бош котиби Йенс Столтенбергнинг айтишича, бу йил альянсга аъзо 31 давлатдан 18 таси ялпи ички маҳсулотининг 2 ёки ундан ортиқ фоизини мудофаа учун сарфлайди. Бу ўн йил аввалгидан олти баробар кўпдир.
