Референдум – бу мамлакат тақдирини халқ билан ҳал қилиш йўлидир

ASTANA. Kazinform – ҚР Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев Қозоғистон Республикаси Конституциясининг 30 йиллигига бағишланган “Конституция ва давлатчилик: қонун ва келажак мулоқоти” мавзусидаги илмий-амалий конференцияда нутқ сўзлади, деб хабар беради Ақорда матбуот хизмати.

Унга кўра, мамлакатда “Референдум тўғрисида”ги қонун бундан чорак аср аввал қабул қилинган. Бироқ шу пайтгача бир қатор сабабларга кўра бутун аҳоли тегишли масалалар бўйича овоз бермаган.

“Фуқароларимиз эса юрт тақдири билан боғлиқ ҳар бир масала бўйича ўз фикр ва мулоҳазаларини очиқ айтишни хоҳларди. Жамиятимизда айнан шундай талаб бор эди. Шу боис референдум ўтказиш ташаббусини бутун аҳоли бир овоздан қўллаб-қувватлади. Халқимиз Конституцияга киритилган ўзгартиришларни қизғин қўллаб-қувватлади ва овоз берди. Конституциямизнинг “Давлат ҳокимиятининг ягона манбаи халқдир” деган моддаси амалда ҳаётга татбиқ этилди. Бу жамиятимиздаги сиёсий жараёнларга катта туртки берди. Энди биз мамлакатдаги барча муҳим қарорларни бир давлат сифатида биргаликда муҳокама қиламиз ва қабул қиламиз. Ўтган йили атом электр станциясини қуриш бўйича ўтказилган референдум бунинг ёрқин далилидир”, – деди Тоқаев.

Давлат раҳбари таъкидлаганидек, аслида 2022 йилда амалга оширилган ислоҳот Қозоғистон конституциявий тузилмаси тарихидаги энг мазмунли ислоҳот бўлди. Бундай ислоҳотни амалга оширишга ўша даврдаги жуда оғир сиёсий вазият сабаб бўлди.

“Референдумда нафақат Конституцияга ўзгартиришлар киритиш, балки янги Конституция лойиҳасини ҳам овозга қўйиш бўйича кўплаб таклифлар киритилди. Бундай ташаббусларнинг кўтарилиши бежиз эмас эди. Бу ҳам қонунчилик нуқтаи назаридан мос, ҳам сиёсий жиҳатдан самарали, ҳокимият ваколатини оширувчи жуда мақбул ёндашув бўлиб туюлди. Бироқ 1995 йилда қабул қилинган Конституцияни ислоҳ қилиш билан чекланиб, унинг асосий мазмунини сақлаб қолишга қарор қилдим. Бу билан Конституциянинг асосий қоидаларидан четга чиқмаслигимизни исботладик. Биз ҳам давлатимизнинг миллий бирдамлик, халқимиз тинч ва фаровон ҳаётини таъминлаш, ички сиёсий барқарорликни сақлаш каби юксак қадриятларга қатъий амал қилишимизни кўрсатдик”, – деди Президент.

Қасим-Жомарт Тоқаев ушбу қарор туфайли бугун биз Конституциянинг 30 йиллигини нишонлаётганимизни таъкидлади.

“Бироқ Конституциянинг янги сиёсий вазиятга, жамиятни ҳар томонлама модернизация қилиш вазифаларига мос келмайдиган қоидалари референдум орқали бекор қилинди. Шу боис, амалда амалга оширилган ислоҳот натижасида Конституция моддаларининг учдан бир қисми янгиланди. Бу конституциявий ислоҳот кўламининг ёрқин кўрсаткичидир. Кўп йиллардан буён жамиятни ўйлантириб келаётган Адолат, Ошкоралик, Масъулият тамойиллари Конституцияда ўз ифодасини топди. Фуқароларнинг Конституцияга ишончи мустаҳкамланди. Референдум ўтказишдан асосий мақсад ҳам шу эди”, – деди Президент.

Қасим-Жомарт Тоқаев 2019 йилдан буён босқичма-босқич бир қанча сиёсий ислоҳотларни амалга оширганини ва сиёсий тизимни изчил модернизация қилганини айтди.

“Ушбу залда ўтирган кўплаб фуқаролар ана шундай буюк ўзгаришларнинг ўртасида эди. Очиғини айтсам, бир қанча тўсиқларга дуч келдик. Сиёсий муҳитнинг маълум бир қисми жамиятни модернизация қилишга қаратилган ташаббусларимизга шубҳа билан қаради, ҳатто қабул қила олмади. Бугун биз танлаган стратегик йўналиш тўғрилигига амин бўлдик. Бу мамлакатимизни цивилизациялашган жамият қуриш йўлига бошлайди”, – деди Давлат раҳбари.

Президент 2022 йилда бўлиб ўтган референдум халқни мисли кўрилмаган даражада бирлаштиргани, давлат олдида турган стратегик вазифалар атрофида жипслашганини таъкидлади.

“Фуқароларимизнинг янги сиёсий йўналишни бир овоздан қўллаб-қувватлагани олдинга интилишдан бошқа илож йўқлигини яққол кўрсатди. Тарихий мезонларга кўра, жуда қисқа вақт ичида жамиятда сиёсий етуклик ва фуқаролик масъулиятини кучайтирган туб ўзгаришлар рўй берди. Одил Қозоғистон қуриш жараёнини ҳеч ким тўхтата олмайди. Мамлакатимиз ёшлари, аввало, ўтмишга қайтишимизга йўл қўймайди. Билимли ёш авлод келажакка интилади. Улар Қозоғистонни янги давр талабларига жавоб берадиган цивилизациялашган давлат сифатида кўрмоқчи”, – деди Тоқаев.