Президент Мурожаатномаси ижроси: Транскаспий йўлаги бўйлаб ҳамкор давлатлар билан қўшма чора-тадбирлар кучайтирилди
ASTANА. Кazinform — Давлат раҳбарининг Қозоғистон халқига “Адолатли Қозоғистоннинг иқтисодий йўналиши” номли Мурожаатномасини амалга ошириш мақсадида Ҳукумат Қозоғистон, Озарбайжон, Туркия, Қозоғистон ва Грузия ўртасида 2027 йилгача тўсиқларни бартараф этиш ва Ўрта коридорни ривожлантириш бўйича “Йўл харитаси”ни амалга ошириш устида ишламоқда. Бу йўлакнинг ўтказиш қобилиятини йилига 10 миллион тоннагача ошириш имконини беради, деб хабар қилди Ҳукумат матбуот хизмати.
2023 йил ноябрь ойида Шарқдан Ғарбга транзит юкларни етарли ҳажмда ташишни таъминлаш мақсадида Хитой билан Транскаспий халқаро транспорт йўналишини, жумладан, Хитой ва Европа ўртасидаги контейнер поездларини ривожлантириш бўйича қатор шартномалар имзоланган эди. Ушбу шартномалар Қозоғистон Республикасининг 2024 йил 1 июлдаги қонуни билан ратификация қилинган. Йўналишнинг жозибадорлиги ва рақобатбардошлигини ошириш мақсадида унинг бўйлаб ягона мультимодал хизмат яратилди.
“Астана” халқаро молия маркази негизида Қозоғистон, Озарбайжон ва Грузия темир йўл маъмуриятлари ўртасида қўшма транспорт-логистика компанияси негизида йўналишдан тизимли фойдаланиш учун Middle Corridor Multimodal Ltd қўшма корхонаси ташкил этилди. Бу жараёнда транспорт операцияларини рақамлаштириш ва оптималлаштириш, жумладан, чегарадан ўтиш ва терминал тартиб-қоидалари муҳим ўрин тутади.
“Ягона дарча” тамойили асосида логистика хизматини такомиллаштириш «Global DTC Kazakhstan Ltd» (PSA аъзоси) тайёрлаган DTC (Digital Trade Corridor) – Tez customs платформаси божхона модули билан “ҚТЖ” МК” АЖ IT-тизимларини интеграциялаш бўйича ишлар олиб борилди. 2023 йил 5 декабрда DTC платформасини жорий этиш бўйича ҚТЖ ва Global DTC Kazakhstan Ltd ўртасидаги ўзаро ҳамкорликнинг йўл харитаси тасдиқланди. Айни пайтда платформага Қозоғистон ва Озарбайжон темир йўлларининг ахборот тизимлари интеграция қилинган ва Грузия темир йўллари билан ҳам шунга ўхшаш ишлар ишлаб чиқилмоқда.
2023 йилда «Xi'an Free Trade Port Construction and Operation Co.Ltd» ва “ҚТЖ” МК” АЖ («Кеденттранссервис» АЖ вакили) иштирокида ташкил этилган “Хитой-Қозоғистон савдо-логистика компанияси” МЧЖ қўшма корхонаси доирасида Сиань шаҳридаги қуруқлик портида терминал қурилди. 2024 йил 28 февралда очилган терминал Қозоғистонга кетаётган контейнер поездларининг 40 фоизини бирлаштиради, бу эса ТХТЙ бўйлаб транзит ташиш ҳажмининг сезиларли даражада ошишига хизмат қилди. Йил бошидан буён Хитойдан ТХЕЙ транзити деярли икки баравар ошди.
2023 йил натижаларига кўра, ТХТЙ йўналиши бўйича юк ташиш ҳажми 2022 йилга нисбатан 65 фоизга ўсди ва 2,76 миллион тоннани ташкил этди (2022 йилда - 1,7 миллион тонна). 2024 йилнинг 7 ойи якунлари бўйича юк ташиш ўтган йилга (1,57 минг тонна) нисбатан 63 фоизга ошиб, 2,56 миллион тоннани ташкил этди. Бу ютуқлар ҳамкорлар билан шериклик самарадорлигини кўрсатиб, Ўрта коридорни ривожлантириш муҳимлигини тасдиқлайди. Унинг барқарор ва рақобатбардош йўналиш сифатида шаклланишидан нафақат коридор бўйлаб жойлашган давлатлар, балки Жануби-Шарқий Осиё, Форс кўрфази ва Европа ҳам манфаатдор.
