Олжас Бектенов: Нефть ва газ саноати бутун Қозоғистон халқи манфаати учун хизмат қилиши керак
ASTANА. Кazinform - Ҳукумат раҳбари Олжас Бектенов нефть ва газ саноатини ривожлантириш масалаларига бағишланган йиғилиш ўтказди.
Учрашувда нефть қазиб олиш ва қайта ишлаш муаммолари ва истиқболлари, шунингдек, геология-қидирув соҳасида янги лойиҳаларни амалга ошириш режалари муҳокама қилинди.
Бош вазирнинг таъкидлашича, Давлат раҳбари Ҳукумат олдига нефть-газ соҳасини ривожлантириш ва инвестиция жозибадорлигини ошириш вазифасини қўйди.
Ўтган йили мамлакатда 90 миллион тонна нефть қазиб олинди, тасдиқланган захираси эса 2,9 миллиард тоннага баҳоланмоқда. Саноат солиқ тушумлари ва иш ўринларининг муҳим қисмини таъминлайди.
Олжас Бектенов Қозоғистонда йирик лойиҳалар, жумладан, Атирау вилоятида йилига 500 минг тонна полипропилен ишлаб чиқарадиган нефть-кимё заводи ва қурилаётган учта газни қайта ишлаш заводини ишга тушириш муҳимлигини таъкидлади. Бутадиен ва полиэтилен ишлаб чиқариш корхоналарини қуриш истиқболлари муҳокама қилинди.
Солиқ ва инвестиция қонунчилиги такомиллаштирилмоқда, Тадбиркорлик ва “Ер қаъри ва ер қаъридан фойдаланиш тўғрисида”ги кодексларга корхоналар юкламасини камайтиришга қаратилган ўзгартиришлар киритилди. Мураккаб лойиҳалар бўйича такомиллаштирилган намунавий шартнома жорий этилди, унда ер қаъридан фойдаланувчилар учун меъёрий-ҳуқуқий ва фискал имтиёзлар мажмуи белгиланди.
Ҳукумат нефть ва нефть маҳсулотлари бозорини эркинлаштиришга қаратилган ислоҳотларни режалаштирмоқда. Шу мақсадда Солиқ ва Бюджет кодексларига, “Ер қаъри ва ер қаъридан фойдаланиш тўғрисида”ги кодексларга ер қаъридан фойдаланувчилар ва нефть маҳсулотлари ишлаб чиқарувчиларни қўшимча рағбатлантириш имконини берувчи қонун ҳужжатларига ўзгартиришлар ишлаб чиқилмоқда.
Ўз навбатида, бизнеснинг маҳаллий қамров улуши ва маҳаллий ишлаб чиқарувчиларни қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари сезиларли даражада ошиши кутилмоқда. Бу ерда муҳим роль учта йирик консорциум - «Тенгизшевройл», Karachaganak Petroleum Operating B.V. ва North Caspian Operating Company N.V. компанияларига юкланган, бу саноатдаги барча харидларнинг 70% ни ташкил қилади.
“Биринчи навбатда, нефть ва газ саноати бутун Қозоғистон халқи манфаати учун хизмат қилиши керак. Биз нефть ва газ даромадларининг катта қисми Қозоғистонда қолиб, миллий бизнесни ривожлантириш, иш ўринлари яратиш ва фуқароларимиз турмуш даражасини оширишга ҳисса қўшишини истаймиз. Маҳаллий кадрларга ҳам эътибор қаратиш лозим. Кўпгина ҳисоботларда ишчиларнинг 90 фоиздан ортиғи қозоғистонликлар эканлигини кўрамиз. Аммо менежмент ҳақида бу гапни айта олмаймиз. Бугунги кунда мамлакатимизда жаҳоннинг етакчи нефть-газ компанияларида иш тажрибасига эга бўлган менежерлар етарли. Биз уларга лойиҳаларда истиқболли лавозимларни таклиф қилишимиз керак”, — деди Олжас Бектенов.
Давлат томонидан геология-қидирув ишларини қўллаб-қувватлаш, сармоя жалб этиш учун шарт-шароит яратишга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Шу муносабат билан корхоналарга чуқур қазиш майдонларида қидирув ишларини фаол олиб бориш таклиф этилди.
Бош вазир, шунингдек, иқтисодий ривожланиш ва экологик барқарорлик ўртасидаги мутаносиблик муҳимлигини таъкидлаб, экология масалаларига эътибор қаратди. Бунинг учун инновацион ишланмалар ва янги технологик ечимларга фаол сармоя киритиш зарур.
“ҚазМунайГаз” МК бошқаруви раиси Асхат Хасенов, «Chevron Corporation» Евроосиё филиали бошқарувчи директори Дерек Магнес, «KAZENERGY» уюшмаси раиси Мағзум Мирзағалиев, “СНПС-Ақтўбемунайгаз” АЖ бош директори Ли Шуфэн ва бошқа иштирокчилар нефть ва газ соҳасидаги вазият ҳақида маъруза қилди.
