ҚР Президенти: Чимкент қадимдан турли маданият ва анъаналар маскани бўлиб келган
SHYMKENT. Кazinform – Давлат раҳбари Қасим-Жомарт Тоқаев Чимкент жамоатчилигига мурожаат қилди, деб хабар берди Ақорда.
Давлат раҳбари Конгресс-холлга йиғилган маҳаллий жамоатчиликка мурожаатида шаҳарга амалий ташриф билан келгани, мафтункор Чимкент мамлакат учун ғоят муҳим шаҳар, чуқур тарихга эга муқаддас маскан эканини таъкидлади.
“Халқимиз Чимкентни гўзал шаҳар дейишади. Ҳақиқатан ҳам бу ернинг об-ҳавоси ҳам, одамлари ҳам ажойиб ва бетакрор дейиш мумкин. Шаҳар аҳолиси жуда меҳнаткаш, озода, ташаббускор фуқаролар. Бу ерда ҳар бир фуқаронинг қиладиган ишлари кўп. Барчангизга самимий миннатдорчилигимни билдираман. Маълумки, Буюк ипак йўли мавжуд бўлган даврда бу ҳудуддан ўтган. Чимкент қадимдан савдо-сотиқ гуллаб-яшнаган, турли маданият ва анъаналар изларини қолдирган. Карвоннинг йўли ҳали тўхтагани йўқ. Бу шаҳар орқали “Ғарбий Европа – Ғарбий Хитой” транспорт йўлаги ўтади. Шу туфайли шаҳарнинг стратегик аҳамияти ортди. Бундан бир неча йил аввал чимкентликлар билан учрашганим ёдингиздадир. Ўшанда айтганларимни такрорламоқчиман: “Фаровонлик – иқтисод, бирдамлик эса – сиёсат”. Дарҳақиқат, мана шу икки қадрият мамлакатимизни олға суради. Буни Чимкентнинг бугунги қиёфасига қараб айтиш мумкин. Шаҳар ҳар йили жадал ривожланмоқда. Кўплаб фабрикалар очилмоқда. Бир қанча ижтимоий объектлар қурилди. Хусусан, Конгресс-холл, иккита Талабалар саройи, 11 шинам мактаб қурилди. Дарвоқе, бир гуруҳ чимкентлик фуқаролар Конгресс-холл номини «Tulip Hall» ўрнига «Қизғалдоқ саройи» ёки “Қизғалдоқ” деб ном беришни таклиф қилинмоқда. Ўйлайманки, бу ўринли фикр. Шундай экан, саройга “Қизғалдоқ” номи берилсин. Ўтган йили шаҳарда жами 1,3 миллион квадрат метр уй-жой қурилди. Металлургия, қурилиш, озиқ-овқат саноати жадал ривожланмоқда. Ўтган йили шаҳар иқтисодиёти 11 фоизга ўсди. Чимкент шаҳрида 300 дан ортиқ инвестиция лойиҳаси амалга оширилмоқда. Натижада 9 минг доимий иш ўрни яратилди. Биргина ўтган йилнинг ўзида шаҳарга қарийб 770 миллиард тенге сармоя жалб этилди”, – деди Давлат раҳбари.
Президент Чимкент шаҳри халқ орасида “тадбиркорлар ватани” сифатида танилганини таъкидлаб, шаҳар иқтисодиётининг ярмидан кўпроғи 140 мингга яқин кичик ва ўрта бизнес субъектларига тегишли эканини таъкидлади.
“Мегаполис ҳам юқори демографик ўсишга эга. Табиий ўсиш билан бирга, бу ерга кўп одамлар кўчиб ўтади. Бунинг ўзиёқ шаҳар яшашга яроқли ва келажаги буюк эканлигини кўрсатади. Аммо назоратсиз миграция тегишли техник ва ижтимоий инфратузилмага таъсир қилади. Буни ҳам унутмаслигимиз керак. Албатта, Чимкент мен айтган барча ютуқларга, аввало, меҳнаткаш, ташаббускор, ташкилотчи одамлари туфайли эришди. Ўзгариб бораётган бугунги замонда бу фазилатлар ҳар бир фуқарода бўлиши керак, деб ҳисоблайман”, – деди Давлат раҳбари.
Қасим-Жомарт Тоқаев дунё олдида турган янги муаммолар ҳақида ўз фикрларини билдирди.
“Барчангизга маълумки, глобал савдо урушининг авж олиши сабабли бутун дунёда мураккаб вазият юзага келмоқда. Агар шундай можаро юзага келса, бутун мамлакат зарар кўради. Бунга ҳеч қандай шубҳа йўқ. Шу билан бирга, биз Президент Трампнинг ушбу можарога алоқадор мамлакатлар позицияларига ойдинлик киритиш ва иложи бўлса, музокараларни бошлаш учун 90 кунлик мораторий эълон қилиш ҳақидаги жиддий қарорини олқишлаймиз. Мутахассисларнинг огоҳлантиришича, мамлакатларнинг бир-бирига қарши божлар жорий этиши глобал иқтисодий таназзулга олиб келиши, халқаро савдонинг бутун қоидаларини бузиши ва ҳатто қуролли можарога олиб келиши мумкин. Ҳафта бошида барча асосий индекслар тушиб кетди ва нефть нархи бир баррель учун 60 доллардан ошмади. Бироқ, Америка расмийлари тарифларни кечиктириш тўғрисидаги қарорини эълон қилгандан сўнг, биржада нархлар ошди. Ҳозирда вазият бироз барқарорлашгандек туюлса-да, жаҳон фонд бозорлари ва товар биржалари мисли кўрилмаган нотинч вазиятда. Кўриниб турибдики, дунё қатъий тарифлар тўқнашуви сиёсатига ўтди. Биз шунчаки навбатдаги таназзул ҳақида гапирмаяпмиз, балки жаҳон иқтисодиёти пойдеворини силкитадиган ва халқаро муносабатлар тизимига жиддий зарар етказадиган инқироз сари кетмоқдамиз. Биз мавжуд вазиятни синчковлик билан таҳлил қиламиз ва барча хавфларни ҳисобга оламиз. Ҳар қандай қийинчиликларга қарамай, Қозоғистон ҳар томонлама модернизация йўлидан оғишмайди, стратегик йўналишимиз ўзгармайди. Биз инфратузилма, транспорт, саноат, қишлоқ хўжалиги, рақамлаштириш ва бошқа соҳаларда йирик лойиҳаларни амалга оширишда давом этамиз. Иш тўхтамайди. Шунингдек, албатта, давлатимиз ўз зиммасига олган ижтимоий мажбуриятларни бажаради”, – деди Қасим-Жомарт Тоқаев.
Президент имкон қадар глобал вазият билан яқиндан ишлаш, яъни Қозоғистон иқтисодиётини турли таҳдидлардан асраш учун ҳар бир қадамни пухта ўйлаб, тўғри қарорлар қабул қилиш муҳимлигини таъкидлади.
“Шунинг учун Ҳукумат ҳар қандай масалани олдиндан кўриб чиқиб, самарали ва қатъий ҳаракат қилиши керак. Мамлакатимиз кўплаб имкониятлар ва улкан салоҳиятга эга. Январь-март ойларида ялпи ички маҳсулот ўсиши 5,8 фоизни ташкил этди. Бу, шубҳасиз, ҳозирги қийин вазиятда жуда яхши кўрсаткич. Шуни алоҳида таъкидлашни истардимки, миллий иқтисодиётимиз асосан транспорт тармоғи, қурилиш, саноат, савдо тармоқлари ҳисобидан ривожланмоқда. Бу жуда муҳим ютуқ. Бундан ташқари, жаҳон инқирози юз берган тақдирда мамлакатимиз Миллий жамғарма захираси ва олтин-валюта захираси маблағларидан фойдаланиши мумкин. Ишонаманки, тадбиркорларимиз ҳам мана шундай оғир дамларда айниқса фаол ишлайди. Чунки мен уларни ҳар қандай қийинчиликдан қатъий назар меҳнат қила оладиган ҳақиқий инсонлар деб биламан. Бизга энди қуруқ сўз керак эмас. Барчамиз бир давлат бўлиб, қатъият ва самарали фаолият юритишимиз керак”, – деди Давлат раҳбари.
Президентнинг таъкидлашича, Қозоғистон халқаро ҳамжамиятнинг масъулиятли аъзоси сифатида очиқ савдо, товар ва хизматларнинг эркин ҳаракатланиши тамойилларига қатъий амал қилади. Мамлакат ҳам барча ҳамкорлари билан ўзаро ишонч ва очиқ мулоқотга асосланган муносабатларни қурмоқда.
“Савдо – тараққиёт манбаи. Савдо туфайли нафақат алоҳида давлатлар, балки бутун минтақалар гуллаб-яшнади. Қозоғистон Шарқ ва Ғарб, Шимол ва Жанубни боғловчи савдо йўллари чорраҳасида жойлашган. Бу нафақат бизнинг географик хусусиятимиз, балки тарихий тақдиримиз ҳамдир. Шундай экан, мамлакатимиз олдида турган ушбу стратегик имкониятдан унумли фойдаланишимиз керак. Шу боис Қозоғистон бундан кейин ҳам муҳим халқаро транспорт-логистика лойиҳаларини амалга оширишда фаол иштирок этади. Асосий мақсадимиз ҳаммага тушунарли, деб ўйлайман. Биз тақдиримиз муштарак бўлган қўшни давлатлар билан бундан кейин ҳам самарали ва ҳар томонлама ҳамкорликни мустаҳкамлаймиз. Биз миллат манфаатларини ҳамма нарсадан устун қўйган ҳолда жиддий ва мутаносиб ташқи сиёсат юритамиз. Биз барча қўшни давлатлар билан тинч-тотув яшаяпмиз. Бу масалага ҳамиша алоҳида эътибор қаратамиз. Биз барча қўшни давлатларда тинчлик ва барқарорлик бўлишини истаймиз. Албатта, буларнинг барчаси вақтинчалик қийинчиликлар. Энг муҳими, йўналишимиз аниқ, йўлимиз очиқ. Мақсадларимизга албатта эришамиз. Ҳукумат ва ҳокимларнинг асосий вазифаси улар амалга оширган ислоҳотлар ва лойиҳаларни пухталик билан амалга оширишдан иборат. Шундагина миллий иқтисодиётимиз барқарор ривожланиш йўлига ўтади”, – деди Президент.
Қасим-Жомарт Токаев солиқ ислоҳоти ҳақида ўз фикрини билдирди.
“Янги Солиқ кодексини ишлаб чиқиш вазифаси қўйилганида мен энг шаффоф, барқарор ва адолатли солиқ сиёсатига ўтиш вазифасини қўйгандим. Дарҳақиқат, биз солиқ сиёсатини қатъийлаштирмаяпмиз, аксинча, уни тартибга соляпмиз. Жорий код жуда кўп ўзгаришларга дуч келди. Қонун бўйсунувчи актлар ва истиснолар билан тўла бўлиб, айрим ҳолларда турли қоидалар қўлланилади. Кодекс ўқиш ва тушуниш қийин ҳужжатга айланди. Натижада ишбилармонлар ва давлат амалдорлари буни бошқача қабул қиладилар ва ўзларининг далилларини илгари сурадилар. Мавжуд имтиёзлар ва солиқ режимлари айрим тадбиркорларни қўллаб-қувватласа, бошқалари улардан норози. Бу ҳам сабабсиз эмас. Дастлаб, иқтисодиётнинг айрим тармоқлари ва тадбиркорлик субъектларининг алоҳида тоифаларини қўллаб-қувватлаш мақсадида солиқ имтиёзлари жорий этилди. Аммо тадбиркорлар чегирмадан фойдаланиб, солиқ тўлашдан бўйин товлаб, ўз бизнесларини бўлакларга бўла бошладилар. Биз бундай вазиятга йўл қўя олмаймиз. Қозоғистон йирик оффшор зонага айланмаслиги керак. Буларнинг барчаси солиқ маъмуриятчилиги тизимини мураккаблаштириб, солиқ юкининг адолатсиз тақсимланишига олиб келди. Айни пайтда парламентда мутлақо янги Солиқ кодекси кўриб чиқилмоқда. Бу ҳужжат бизнеснинг ҳам, давлатнинг ҳам манфаатларини ҳисобга олиб, тадбиркорларни солиқларни тўғри тўлашга ундаши керак. Қўшимча солиқ тушумлари ривожланиш бюджетини оширади ва янги мактаблар, шифохоналар ва бошқа ижтимоий объектларни қуриш имконини беради. Очиқ ва барқарор солиқ тизими мамлакат инвестиция салоҳиятини мустаҳкамлайди. Буларнинг барчаси фуқаролар фаровонлигини ошириш, умуман иқтисодиётни юксалтириш, пировардида тадбиркорликни ривожлантириш учун жуда самарали ва фойдали бўлади. Албатта, бундай оғир даврда бизга биринчи навбатда ҳамжиҳатлик керак. Бирлаша оладиган халқ ғалаба қозонади. Шунинг учун ҳам одамларни ягона мақсад сари сафарбар этиш жуда муҳим”, – деди Давлат раҳбари.
Президент “Таза Қазақстан” акциясига алоҳида тўхталиб, ушбу лойиҳа қисқа вақт ичида бутун мамлакатни бирлаштиргани ва умуммиллий тус олганини таъкидлади.
“Ушбу ташаббусда чимкентликлар ҳам фаол иштирок этмоқда. Ўтган йили шаҳарда 200 дан ортиқ ҳовли ва жамоат жойлари тозаланиб, 200 минг тупдан ортиқ дарахт кўчатлари ўтқазилди. “Таза Қазақстан” фақат атроф-муҳитни тозалаш ёки шанбаликка чиқиш билан чекланмайди. Унинг кўлами ва маъноси жуда кенг. Тозалик, энг аввало, ички маданият мезонидир. Юртимиздаги ҳар бир фуқаронинг қалби тоза, амали пок бўлса, биз чинакам илғор миллатга айланамиз. Бу муҳим масалада ўзининг “чиройли” номига муносиб бўлган Чимкент шаҳри етакчилик қилиши керак. Мамлакатимизда қонун ва тартиб устувор бўлиши керак. Бу алоҳида аҳамиятга эга мақсаддир. Агар қонунга риоя қилсак, тартиб-интизомга бўйсуна олсак, ўз олдимизга қўйган мақсадларга эришамиз ва ҳар қандай инқирозни енгамиз. Бугунги нотинч замонда мамлакатимизда қонунга асосланган тартиб жуда зарур. Қонунни бузган фуқаролар жавобгарликка тортилиши керак. Бошқа йўл йўқ. Шундай қилиб, биз адолатли, хавфсиз, кучли ва покиза Қозоғистонни яратамиз ва обод мамлакатга айланамиз”, – деди Давлат раҳбари.
Сўз сўнггида Президент чимкентликларга ўз миннатдорчилигини билдириб, уларнинг ишларига муваффақиятлар тилади.
