Қозоғистоннинг қайси вилоятлари мамлакат иқтисодиётида энг катта улушни эгаллайди
Жорий йилда, давом этаётган глобал геосиёсий нотинчликка қарамай, Қозоғистон иқтисодиёти иқтисодий ўсиш босқичига кирди. Бунда республика вилоятлари ва шаҳарларининг ривожланиши ва уларнинг Қозоғистон Республикасининг ҳар томонлама ривожланишига қўшган ҳиссаси муҳим ўрин тутади, деб хабар беради Kazinform Finprom.kzга таяниб.
2023 йилнинг биринчи чораги якунига кўра Қозоғистон Республикасида ялпи ички маҳсулот (ЯИМ) 23,6 триллион тенгени ташкил этди, ўтган йилнинг мос даврига нисбатан бу кўрсаткич реал кўрсаткичларда 5 фоизга ошди.
Ялпи ҳудудий маҳсулотнинг (ЯҲМ) энг катта ўсишини мамлакатнинг энг йирик мегаполиси Алмати кўрсатди: йил давомида плюс 13,9%, бу республика бўйича ўртача кўрсаткичдан 2,5 баравар юқори. Улитау ва Жетису вилоятлари ҳам ЯҲМнинг юқори ўсиш суръатларини кўрсатди: мос равишда плюс 13% ва плюс 11,4%. Шу билан бирга, салбий натижалар кўрсатган вилоятлар ҳам бор - Қарағанди ва Ақтўбе вилоятлари. Умуман олганда, Алмати Қозоғистон ялпи ички маҳсулоти таркибида энг катта улушга эга: 2023 йил январь-март ойлари учун 20,2%.
Бошқа ҳудудлар учун кўрсаткичлар сезиларли даражада паст. Шундай қилиб, Атирау вилояти ЯИМдаги улуши бўйича иккинчи ўринда - 14,1%. Кучли учликни Астана ёпди - 10,3%. Биринчи бешликка Қарағанди (6,9%) ва Алмати (4,3%) вилоятлари ҳам кирди. Қозоғистон Республикаси ялпи ички маҳсулотидаги энг кичик улуш Жетису вилоятига тўғри келади - 1,3%.
Шундай қилиб, жанубий пойтахтнинг республика иқтисодиётига таъсири ҳам, унинг ялпи ички маҳсулотга қўшган ҳиссаси ҳам молия марказини Қозоғистон Республикаси иқтисодиётининг локомотивига айлантирган секторнинг ўсиши туфайли жуда катта. Алмати ҳам ЯИМ ўсишига энг катта ҳисса қўшди: 2,51 п.п. Жанубий пойтахт ЯҲМ таркибида маҳсулот ишлаб чиқариш улуши 8,1 фоизни, хизматлар улуши 83,3 фоизни ташкил этди.
2023 йил январь-август ойларида саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажми жорий нархларда 1,3 триллион тенгени ташкил этиб, 2022 йил январь-август ойларига нисбатан 21,7 фоизга ўсди. Тегишли даврда қурилиш ишлари ва хизматлар ҳажми 322,3 млрд. тенгени ташкил этди. Ўз навбатида, савдода жисмоний ҳажмдаги ўсиш 16,5 фоизни ташкил этди.