Қозоғистонликлар энди юлдузларга ўз исмларини бера олмайди
ASTANA. Kazinform - Юлдузни ўз шарафига номлаш кўпчиликни қизиқтирадиган таклифдир. Kazinform агентлиги мухбири Халқаро астрономия иттифоқи бунга рухсат бериши ёки бермаслигини аниқлади.
Бугунги кунда онлайн рўйхатга олиш китобига янги юлдузга ном бериш хизматларини таклиф қиладиган веб-сайтларни топиш мумкин. Бу хизматлар Қозоғистонда ҳам мавжуд. Ушбу рекламалардан бирида нархи 12 500 тенгедан 250 000 тенгегача бўлган совға тўпламлари, шунингдек, нархи 7 миллион тенгега етадиган эксклюзив VIP совға тақдим этилган. Буюртманинг нархи иккита компонент асосида шаклланади: совға тўпламининг нархи ва юлдуз номини каталогда рўйхатдан ўтказиш нархи, бу унинг ёрқинлигига боғлиқ.
Бундай совғага буюртма бериш жуда оддий: сиз шунчаки "Юлдуз сотиб олиш" тугмасини босишингиз керак, кейин юлдуз ўлчамини танланг ва рўйхатдан ўтиш учун керакли маълумотларни тўлдиринг: юлдуз туркумини, юлдузнинг номини ва самовий жисмга исми бериладиган шахснингг тўлиқ исми-шарифини кўрсатинг. Шундан сўнг, компания ходими буюртмани бажариш учун сиз билан боғланади.
Бироқ, В.Г. Фесенкова номидаги Астрофизика институтининг илмий ишлар бўйича директор ўринбосари Рашит Валиуллиннинг сўзларига кўра, бундай таклифлар доирасида берилган номлар расмий ёки юридик мақомга эга эмас.
Халқаро астрономия иттифоқи бундай операцияларни тан олмайди ва расмий юлдуз каталогларида объектлар фақат рақамли номлар билан белгиланиши давом этмоқда.
- Фақат бутун дунё астрономларини бирлаштирган Халқаро астрономия иттифоқи юлдузларга ном бериши мумкин. Сўнгги пайтларда юлдузларга янги номлар берилмади - улар қадимги Юнонистонда ёки астрономиянинг гуллаган даврида араб мамлакатларида берилган номларни сақлаб қолишди. Астрономлар томонидан кашф этилган кометалар, кашфиётчилар томонидан аталган астероидлар номлари мавжуд. Юлдузлар номга эга эмас. Албатта, номсиз юлдузлар бор, лекин улар рақамлар билан белгиланади. Бизнинг галактикамизда миллиардлаб юлдузлар бор ва уларнинг ҳаммаси ҳам кўринмайди, чунки уларнинг кўпчилиги кузатиш учун жуда хира, - деди у.
Маърузачи бугунги кунда юлдузларни расман рўйхатдан ўтказа оладиган қонуний тижорат агентликлари йўқлигини таъкидлади. Ҳеч бир юлдуз каталоги, расадхона ёки илмий ҳамжамият хусусий шахсларнинг юлдузга “эгалик қилиш” ҳуқуқини тан олмайди.
- Интернетда турли рекламаларни топишингиз мумкин, лекин улар ҳеч қандай расмий мақомга эга эмас. Бундай компаниялар томонидан тақдим этилган сертификатлар ҳеч қандай аҳамиятга эга эмас. Бу кўпроқ ҳазилга ўхшайди, ўз эгосини юпатиш усули. Ҳеч бир расмий юлдуз каталоги бундай ёзувларни танимайди. Ушбу ташкилотлар ўзларининг каталогларини тузадилар. Бу ғоя Қозоғистонда пайдо бўлмаган бўлса-да, бу ерда фаол қўлланилади. Одамлар тез-тез бизнинг расадхонамизга экскурсияларга келиб, ўз юлдузларини кўришни сўрашади, лекин биз бу юлдуз ҳеч қаерда қайд этилмаганлигини тушунтирамиз, - дедиди Валиуллин.
