Қозоғистондаги коммунал хизматлар МДҲ давлатлари орасида энг арзонлари қаторига киради

NUR-SULTAN. Кazinform - Numbeo рейтингига кўра, 85 квадрат метрлик квартира учун асосий хизматлар - электр энергияси, иситиш, сув таъминоти ва бошқалар нархи (я’ни ўртача икки-уч хонали квартира) Қозоғистонда ойига атиги 47 доллар туради. Бу ҳақда Kazinform Energyprom.kzга таяниб хабар беради.

Таққослаш учун: Беларусда бу кўрсаткич ойига 56,9 долларга, Россияда 131,8 долларга етади. Қозоғистон Республикасидагидан бироз пастроқ, фақат Ўзбекистон кўрсаткичлари (36,8 доллар), таҳлилчилар томонидан кўриб чиқилаётган МДҲ давлатлари орасида энг қиммати бўлган коммунал хизматларнинг стандарт пакети Молдова аҳолисига (132,3 доллар) тегишли.

Бироқ, ҳар қандай мамлакатда яшовчи фуқаролар учун энг муҳим нарса бу «коммунал квартира» нинг нархи эмас, балки ҳар бир кишининг ҳамёнига бу миқдорнинг босими. Ва бу параметрга кўра, Қозоғистон кўрсаткичлари МДҲда энг ижобий ҳисобланади. Шундай қилиб, 85 квадрат метрлик квартира учун коммунал хизматларнинг ойлик нархи Қозоғистон Республикасида битта «соф» иш ҳақининг атиги 11,3% ни ташкил қилади (яъни, солиқлардан кейин иш ҳақи). Айтганча, одатда, бундай ўлчамдаги икки-уч хонали квартирани эгаллаган оилада икки киши даромад олади, яъни икки маошдан иборат бундай оилавий бюджетга ўртача юк фақат 5,7% ни ташкил қилади.

Таққослаш учун: МДҲ давлатлари орасида «энг арзон» бўлган Ўзбекистонда коммунал тўловлар битта ўртача иш ҳақининг 13 фоизини, қўшни Россияда – 15,5 фоизни, энг «қиммат» Молдовада эса бирданига 32,8 фоизини «ейди».

Рейтингда кўриб чиқилган 106 давлат орасида энг қиммат «коммунал квартира» Эстонияда қайд этилган – ойига 255,4 доллар. Бу мамлакатдаги ўртача «соф» иш ҳақининг 20,6 фоизини ташкил этади.

Шуниси эътиборга лойиқки, нархлар ўсишининг умумий фонида Қозоғистон Республикасида уй-жой коммунал хизматлари нархи пасайган. Жорий йилнинг иккинчи чораги натижаларига кўра, Қозоғистонда «коммунал» ўтган чоракга нисбатан 0,3 фоизга арзонлашган ва тўғридан-тўғри тартибга солинадиган коммунал хизматлар (сув таъминоти, канализация, электр энергияси, иссиқлик таъминоти ва газ таъминоти) нархи бирданига 0,5% га пасайган.

Бундай динамика жорий йилнинг биринчи ярмида амалда бўлган аҳоли учун тартибга солинадиган коммунал хизматлар учун тарифларни оширишга мораторий билан изоҳланади.

Қозоғистон Республикаси Миллий иқтисодиёт вазирлигининг Табиий монополияларни тартибга солиш қўмитаси нархларни ушлаб туриш чораларини кўрди ва 103 та монополия субъекти тарифларини 2021 йил декабр ойидаги даражага мослаштирди. Мораторий даврида қозоғистонликлар қарийб 3,2 миллиард тенгени тежаб қолишди.