Қозоғистонда йил исми: энг кўп қўйилган исмлар
2024 йил январь-декабрь ойларида Қозоғистонда 368,7 минг бола, шу жумладан 190,2 минг ўғил ва 178,5 минг қиз туғилди. Ўтган йилга нисбатан янги туғилган чақалоқлар сони 5 фоизга камайди: ўғил болалар ўртасида – 5,1 фоизга, қизлар орасида – 4,9 фоизга, дея хабар беради Ranking.kz.
"Қизларга энг кўп қўйилган исмлар - Айлин ва Медина бўлди: мос равишда 5,6 минг ва 5,5 минг янги туғилган чақалоққа исмлар қўйилган. Кейинги ўринларда Асилим (5 минг киши), Айша (4,5 минг киши) ва Томирис (3,4 минг киши) исмлари. Жами 2024 йилда туғилган 1000 нафар қиздан 135 нафарига бу исмлар қўйилган", - дейилади тадқиқотда.
Шу билан бирга, ўғил болалар учун энг машҳур исм Муҳаммед бўлди: 3,7 минг янги туғилган чақалоқ уни олди. Худди шундай жарангли Муҳаммад исми учинчи ўринни эгаллаган (2,7 минг), 2014 йилдан 2023 йилгача биринчи ўринни эгаллаган Алихан исми эса 2024 йилда тўртинчи ўринга тушиб кетди (2,7 минг).
Топ-5 машҳур исмлар қаторига Айсултан (2,9 минг) ва Омар (2,5 минг) ҳам кирди. Қизлардан фарқли ўлароқ, 1000 та янги туғилган ўғил болалардан атиги 76 таси ушбу исмлардан бирини олди.
Ranking.kz маълумотларига кўра, сўнгги ўн йил ичида машҳур исмлар рўйхати, айниқса, қизлар орасида нисбатан барқарорлигича қолмоқда.
Айлин исми 2017 йилда ва 2019-2023 йилларда топ бешталикка кирди, лекин у фақат 2024 йилда энг машҳур бўлди. Тўрт йил кетма-кет биринчи ўринни эгаллаб турган Медина исм иккинчи ўринга тушиб кетди. Қизиғи шундаки, 2018 йилда Jah Khalibнинг “Медина” номли хит қўшиғи чиққанидан кейин бу исмнинг машҳурлиги кескин ошди. Бунгача, 2015–2017 йилларда йилига 1,5–2 минг қиз бу исмга эга бўлган бўлса, 2018 йилда янги туғилган Мединлар сони икки баравар кўпайди. Бу исм 2020 йилдан 2023 йилгача биринчи ўринни эгаллаб турган.
Ўн йил олдин қизлар учун энг машҳур исм Айзере бўлиб, у 2018 йилгача биринчи ўринни эгаллаб турган ва 2022 йилгача биринчи ўнталикка кирган. Бироқ, 2022 йилда унинг машҳурлиги кескин пасайиб кетди (йилига 41% га), 2023 ва 2024 йилларда эса у энг яхши 10 таликдан бутунлай тушиб кетди.
Ўғил болалар исмлари орасида 2024 йилда биринчи ўринни эгаллаган Муҳаммед исми энг машҳур исмлар рўйхатида илк бор фақат 2023 йилда пайдо бўлган. Шу билан бирга, Муҳаммад исмли ўхшаш исм 2021 йилдан бери биринчи ўнталикка кирган.
Тўққиз йил кетма-кет ўғил болаларга энг кўп қўйилган исм бўлган Алихан исми етакчиликдан воз кечган бўлса, Айсултан исми 2015 йилдан бери доимий равишда топ бешталикдан жой олди. Омар исми кетма-кет уч йил топ бешталикдан жой олди.
"Таъкидлаш жоизки, қизлар учун исм танлашда тенденциялар ўғил болалар учун исм танлашга қараганда сезиларли даражада кўпроқ таъсир кўрсатади. Медина исмининг машҳурлиги - хит чиққанидан кейин ошгани ёрқин мисолдир", - деб ёзади Ranking.kz.
2014-2024 йилларда 50,5 минг янги туғилган қизларга Айзере исми берилди. 49 минг қизга Айша, 47,5 минг қизга Медина ва Раяна, 44,5 минг қизга эса Айлин исм берилган. 10 ёшгача бўлган деярли 240 минг қиз бу исмларни қўйишган.
Таққослаш учун: ўғил болалар учун энг машҳур исм Алихан эди: ўн йил ичида 42,3 минг янги туғилган чақалоққа бу исм берилган. Кейинги ўринларда Айсултан (33,1 минг) ва Нурислам (29,1 минг) исмлари.
Биринчи бешликка Амир (25,2 минг) ва Омар (17 минг) исмлари ҳам кирди. Умуман олганда, ҳозирда 10 ёшгача бўлган 150 минг дан кам ўғил болалар бу исмларни олади, бу энг кенг тарқалган исмлар қўйилган қизлар сонидан сезиларли даражада камроқ.
