Қозоғистонда фосфорли ўғитлар ишлаб чиқариш 60 фоизга ошди
ASTANA. Kazinform - Жорий йил январь-июль ойларида Қозоғистонда азотли ўғитлар ишлаб чиқариш ҳажми 219,2 минг тоннани ташкил этди, бу 2023 йилнинг шу даврига нисбатан атиги 0,6 фоизга кўп. Бир йил аввал ишлаб чиқариш ҳажми 13,6 фоизга камайгани қайд этилган эди, дея хабар беради Kazinform агентлиги energyprom.kzга таяниб.
Фосфатли ўғитлар ишлаб чиқариш йил давомида 60 фоизга ошиб, 2024 йил январь-июль ойларида 14,6 минг тоннани ташкил этди. Таъкидлаш жоиз: бир йил аввал ишлаб чиқариш ҳажми 13,9 баробар камайди.
2024 йил январь-июнь ойлари охирида маҳаллий кимё корхоналари азотли ўғитларга бўлган талабни (ички бозорда сотиш ва экспорт) 42,2 фоизга таъминлади, бу 2023 йилнинг шу даврига нисбатан (41,5 фоиз) юқоридир. Йил давомида азотли ўғитлар импорти ҳажми 5,3 фоизга камайиб, 257,3 минг тоннани ташкил этди. Шу билан бирга, азотли ўғитлар экспорти 4 баробар ўсиб, 126,2 минг тоннани, ички бозорда сотиш эса 26,4 фоизга камайиб, 319,3 минг тоннани ташкил этди.
Фосфатли ўғитларга бўлган талабнинг 99,5 фоизини маҳаллий ишлаб чиқарувчилар таъминлаган бўлса, ўтган йили бу кўрсаткич 99 фоизни ташкил этган. Фосфатли ўғитлар импорти йил давомида 8,3 фоизга камайиб, атиги 73 тоннани ташкил этган бўлса, экспорт ҳажми 34,3 фоизга ошиб, 2,6 минг тоннани ташкил этди. Ички бозорда сотиш ҳажми қарийб икки баробар ортиб, 11,3 минг тоннани ташкил этди.
Жорий йил июнь ойи якунига кўра, ўғитлар экспорти йил давомида 2,8 фоизга қимматлашган. Бир йил аввал экспорт нархлари 3,4 фоизга пасайган.
Нархларнинг ошишига 21,3 фоизга қимматлашган фосфорли ўғитлар сектори сабаб бўлди, азотли ўғитларни экспорт нархлари эса, аксинча, 0,4 фоизга пасайди.
Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (ФАО) маълумотларига кўра, 2022 йилда азотли ўғитлардан фойдаланишнинг энг юқори даражаси Мисрда қайд этилган: ҳар гектар экин майдонларига 328,2 кг. Кейинги ўринларда Туркманистон (309,4 кг) ва Хитой (191,4 кг). Ўзбекистон ва Ирландия ҳам сезиларли ҳажмларни кўрсатди: мос равишда 187,2 кг ва 176,6 кг.
Фосфорли ўғитлар азотли ўғитларга нисбатан кичикроқ ҳажмда қўлланилади. Фосфатли ўғитлардан фойдаланишнинг энг юқори даражаси 2022 йилда Бангладешда кузатилди: ҳар гектар экин майдонларига 120,6 кг. Кейинги ўринларда Қувайт (105,8 кг) ва Бразилия (90,5 кг). Хитой (75,4 кг) ва Японияда (74,5 кг) ҳам сезиларли ҳажмлар қайд этилган.
Қозоғистон етакчи давлатларга нисбатан деярли ўғит ишлатмайди.
ФАО маълумотларига кўра, Қозоғистон Республикасида 2022 йилда ҳар гектар экин майдонларига бор-йўғи 2,4 кг азот ва 1,3 кг фосфорли ўғитлар тўғри келди - бу Шимолий Корея, шунингдек Судан ва Яман билан таққосланадиган дунёдаги энг паст кўрсаткичлар қаторида.
Марказий Осиё ва ЕОИИ мамлакатлари орасида азотли ва фосфорли ўғитлардан фойдаланиш бўйича Қозоғистон охирги ўринни эгаллади. Шу билан бирга, азотли ўғитлардан фойдаланиш даражаси бўйича Туркманистон ва Ўзбекистон етакчилар қаторидан жой олди. Фосфатли ўғитлардан фойдаланиш ҳажми бўйича Марказий Осиё ва ЕОИИ мамлакатлари орасида Беларусь (17,3 кг), Туркманистон (17,2 кг) ва Ўзбекистон (12,1 кг) етакчилик қилди.
