Қозоғистонда аҳолининг этник таркибидаги тенденциялар давом этмоқда
Миллий статистика бюроси маълумотларига кўра, Қозоғистон аҳолисининг умумий сони 2022 йил бошида 19 миллион 122 минг 423 кишини ташкил қилган. Умуман олганда, аҳоли сонининг ўсиши кузатилмоқда. 2021 йилда 2020 йилга нисбатан ўсиш 1,3 фоизни ташкил этди.
Уларнинг 69,6 фоизи қозоқлар, 17,9 фоизи руслар, 3,3 фоизи ўзбеклар, 1,3 фоизи украинлар. Жами аҳолининг 1,5 фоизини уйғурлар, 1 фоизини татарлар, 0,9 фоизини немислар, турклар, корейслар, озарбайжонлар — 0,6%, дунганлар — 0,4%, беларуслар, тожиклар, курдлар — 0,3%, чеченлар, поляклар - 0,2% ва бошқирдлар - 0,1%. Бошқа этник гуруҳлар - 1% ташкил этди.
«Умуман олганда, бу охирги 10 йилдаги тенденцияга мос келади. Ўтган йиллардагидек, Осиё этник гуруҳлари сонининг кўпайиши ва европалик этник гуруҳларнинг сонининг камайиши кузатилмоқда», - дея изоҳ берди Амалий этносиёсий тадқиқотлар институти Этнодемографик ривожланишни таҳлил қилиш бўлими бош менежери Аяулим Сағинбаева.
Қозоқлар сони 2,1 фоизга ошиб, 13,3 миллион кишини ташкил қилди. Ўзбеклар сони 2,8 фоизга, уйғурлар 1,5 фоизга, турклар 1,2 фоизга, дунганлар 2,5 фоизга, озарбайжонлар 1,8 фоизга, тожиклар 3,2 фоизга, курдлар 1,4 фоизга, чеченлар 0,4 фоизга ошган.
Аҳолининг энг катта қисқариши украинлар - 3,6%, руслар - 1,4%, беларуслар - 3,3%, корейслар - 0,7% ва татарлар - 1%га қайд этилди. Шунингдек, поляклар сони 2,3 фоизга, бошқирдлар сони 1 фоизга камайди.
«Аҳолининг кўпайиши табиий ўсиш ҳисобига содир бўлади. Европа этноси аҳолисининг табиий кўпайиши ёки табиий камайиши ва миграциясининг салбий қийматлари пасайишда ўйнади. Аҳоли ўлимининг юқори даражаси туғилишнинг юқори даражаси билан қопланди. Ўтган йиллардаги тенденциялар деярли ўзгармади», - дея қўшимча қилди Аяулим Сағинбаева.
Этник гуруҳларнинг жойлашишига келсак, қозоқларнинг энг катта улуши Алмати вилоятида – 11,6 фоиз, Туркистон вилоятида – 11,8 фоиз ва Жамбил вилоятида – 6,4 фоиз, шунингдек, Алмати – 9,6 фоиз ва Нур-Султан шаҳарларида - 7,6% ташкил этди.
Муаллиф: Анеля Қасимова
