Қозоғистон жаҳон ОАВларида: Мўғулистон билан ҳамкорлик, қўшма лойиҳалар ва нефть қазиб олишни кўпайтириш
Ноябрь ойи бошида жаҳон матбуоти Қозоғистон ҳақида кам ёзмади. Улардан бири ҚР Президентининг давлат ташрифи ҳақида сўз юритса, яна бири Ўзбекистон билан қўшма лойиҳалар ҳақида ёзди. Шунингдек, мамлакатда нефть қазиб олишни кўпайтириш ва сув хўжалигини ривожлантириш режаси бошланди. Батафсил Kazinform агентлиги мухбири Мадияр Тўлеуовнинг шарҳида ўқинг.
Anadolu: Астана ва Улан-Батор стратегик ҳамкорлик ўрнатди
Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев ва Мўғулистон Президенти Ухнаагийн Хурэлсух стратегик шериклик ўрнатиш тўғрисидаги қўшма декларацияни имзоладилар. Бу ҳақда Anadolu хабар тарқатди.
Икки давлат расмий делегациялари иштирокидаги музокаралар чоғида Қозоғистон Президенти Мўғулистон билан давлатлараро муносабатларни янада ривожлантиришнинг устувор йўналишларини белгилаб берди. Қасим-Жомарт Тоқаев икки давлат ўртасида парламентлараро ва ҳукуматлараро яқин алоқалар ўрнатилганини эслатди.
“Савдо-иқтисодиёт, қишлоқ хўжалиги, транспорт ва логистика, тоғ-кон саноати, саноат, сармоя, янги технологиялар ва космик тадқиқотлар соҳаларида ҳамкорликни кенгайтириш зарур. Ишончим комилки, бугун имзоланадиган ҳужжатлар сиёсий ва иқтисодий муносабатлар ривожига салмоқли туртки беради”, – деди ҚР Президенти.
Шунингдек, Давлат раҳбарининг шахсан ўзи маданий-гуманитар алоқаларни мустаҳкамлашга алоҳида эътибор қаратди. У мўғулистонлик спортчиларга Астана шаҳрида бўлиб ўтган Бутунжаҳон кўчманчилар ўйинларида қатнашгани учун миннатдорчилик билдирди.
Бундан ташқари, Қозоғистондаги мўғул талабалари учун квотани кўпайтириш, умумий тарихий меросни биргаликда тадқиқ қилиш ҳақида сўз борди. Экологик, тарихий, этнографик ва иқтисодий туризм йўналишларида ҳамкорликда ишлар олиб борилади.
Қасим-Жомарт Тоқаев Мўғулистон Президентини келаси йили Қозоғистонга давлат ташрифи билан келишни таклиф қилди. Ўз навбатида, Ухнаагийн Хурэлсух Мўғулистон Қозоғистон билан икки томонлама кун тартибидаги кенг кўламли масалалар бўйича муносабатларни мустаҳкамлашдан манфаатдор эканини тасдиқлади.
Мўғулистон Президенти Қозоғистонни ўз мамлакатининг муҳим ҳамкори, Шарқ ва Ғарб ўртасидаги ишончли кўприк деб атади. Хурэлсухнинг сўзларига кўра, Улан-Батор Қозоғистоннинг иқтисодий ривожланиш тажрибасини синчиклаб ўрганади ва савдо, транспорт, логистика, қишлоқ хўжалиги ва космик тадқиқотлар соҳаларида икки томонлама лойиҳаларни самарали амалга оширишга алоҳида эътибор қаратади. Хусусан, Ухнаагийн Хурэлсух Қасим-Жомарт Тоқаевнинг ўзаро товар айирбошлаш ҳажмини 500 миллион долларга етказиш таклифини қўллаб-қувватлади.
Қозоғистон Президентининг Мўғулистонга давлат ташрифи доирасида икки давлат делегациялари пенсия таъминоти соҳасида ҳамкорлик тўғрисида ҳукуматлараро битим, 2025-2027 йилларда савдо-иқтисодий ҳамкорликни жонлантириш бўйича йўл харитаси, авиация қидирув-қутқаруви соҳасида ҳамкорлик тўғрисидаги ҳукуматлараро битимни ҳамда автомобиль йўлларини ривожлантириш бўйича меморандум имзоладилар.
Trend: Қозоғистон ва Ўзбекистон қўшма лойиҳаларни фаол ривожлантирмоқда
Ҳозирда икки давлат саноат кооперацияси билан фаол шуғулланиб, умумий қиймати 3,4 миллиард долларлик 74 та қўшма лойиҳа амалга оширилмоқда. Бу ҳақда “Ўзбекистон-Қозоғистон” IV минтақалараро форуми маълумотларини тарқатган Trend хабар берди.
Ушбу лойиҳалар 14600 та иш ўрни яратишга қаратилган бўлиб, шундан 13600 таси Қозоғистонда 65 та янги корхона очиш ҳисобига таъминланади. Айни пайтда Қозоғистонда 9 та, Ўзбекистонда 3 та қўшма лойиҳа амалга оширилмоқда. Натижада 4800 та янги иш ўрни яратилди.
Қозоғистон-Ўзбекистон ҳамкорлигига Қостанайда Chevrolet Onix автомобилларини ишлаб чиқариш, Саран шаҳридаги маиший техника заводи, Чимкент ва Туркистон вилоятларидаги тўқимачилик фабрикалари мисол бўла олади. Ўзбекистоннинг Ангрен шаҳрида автоклавланган газбетон ишлаб чиқариш йўлга қўйилмоқда.
Мамлакатлар ўртасидаги ҳамкорликнинг янги босқичи “Марказий Осиё” халқаро саноат кооперацияси марказининг ташкил этилишидан бошланади. Чунки тадбиркорлар солиқ ва божхона имтиёзларига эга.
Дарвоқе, “Ўзбекистон-Қозоғистон” минтақалараро форуми доирасида икки давлат ҳудудлари ўртасида ҳамкорликни йўлга қўйиш бўйича 33 та битим имзоланган. Ушбу келишувлар бевосита ўзаро ҳамкорликни такомиллаштириш, қўшма лойиҳаларни амалга ошириш ва тайёр маҳсулот етказиб беришни кўпайтиришга қаратилган.
Report: Қозоғистон 2024 йил учун нефть қазиб олиш прогнозини 88 миллион тоннагача пасайтирди
2024 йил якунларига кўра, мамлакат расмийлари 88 миллион тоннадан ортиқ нефть қазиб олишни режалаштирмоқда. Бу ҳақда Қозоғистон Энергетика вазирлигига таяниб, Озарбайжон Report нашри хабар берди.
Дарҳақиқат, нефть қазиб олишнинг олдинги прогнози 90,5 миллион тонна эди. Ҳозир эса 88 миллион тоннага камаймоқда. Ҳақиқий ишлаб чиқаришга эса Қашағондаги об-ҳаво ва таъмирлаш ишлари бевосита таъсир қилади. Ўтган йили республикада 90 миллион тонна нефть қазиб олинди.
Шу ўринда нашр Қозоғистон Президентининг нефть қазиб олиш бўйича муносабатини билдирган. Қасим-Жомарт Тоқаев аввалроқ мамлакат бир йил ичида 100 миллион тонна нефть қазиб олишни исташини айтган эди. Кейинги 30 йил ичида ишлаб чиқариш 3 баробар ошди. Бу билан Қозоғистон нефть қазиб олиш бўйича дунёнинг биринчи бешта давлатига кирди.
Daryo: Франция Қозоғистоннинг сув хўжалиги инфратузилмасини ривожлантиришга кўмаклашмоқда
Қозоғистон француз компанияларини сув хўжалиги объектларини қуриш ва реконструкция қилиш лойиҳаларига жалб қилиши мумкин. Сув хўжалиги ва ирригация вазири Нуржан Нуржигитов Франциянинг Қозоғистондаги элчиси Сильван Гиоге билан учрашувда шундай имконият мумкин бўлди. Бу ҳақда Ўзбекистондан Daryo нашри хабар берди.
Яқин келажакда Франция тараққиёт агентлиги (AFD) ва Франциянинг геологик ва кончилик тадқиқотлари бюроси (BRGM) билан ҳамкорлик меморандуми ҳамда Иле-Балқашни ҳар томонлама ўрганишга қаратилган уч томонлама шартнома имзоланиши режалаштирилган. Сув ресурсларини бошқаришни такомиллаштириш бўйича Халқаро сув бюроси (OiEau) билан ҳамкорлик ҳам кўриб чиқилмоқда.
Бундан ташқари, Қозоғистон Ҳукумати тошқинни башорат қилиш бўйича тадқиқотлар учун 576 миллион тенге ажратди. Улар орасида республиканинг сув тошқини хавфи мавжуд ҳудудларида батиметрик тадқиқотлар учун ускуналар харид қилиш режалаштирилган. Молиялаштириш 2025 йилда тадқиқотни давом эттиради. Умуман олганда, бу Қозоғистоннинг сув хавфсизлигини мустаҳкамлашга ёрдам беради.
Қозоғистонда 2030 йилгача сув инфратузилмасини модернизация қилиш бўйича 44 та янги сув ҳавзаси қуриш, 76 та гидротехник иншоотни таъмирлаш ва 5 минг километрдан ортиқ суғориш каналлари қазиш каби кенг кўламли дастур илгари сурилмоқда.
