Қозоғистон жаҳон ОАВларида: Қозоғистон-Германия музокаралари, минтақавий масалалар ва ўртача иш ҳақи

ASTANA. Kazinform - Сентябрь ойи ўрталарида жаҳон оммавий ахборот воситаларининг диққати Қозоғистонга қаратилди. Чунки Германия канцлери Олаф Шольц келди ва муҳим музокаралар олиб борилди. Қозоғистон Озарбайжон билан минтақавий масалаларни ҳам муҳокама қилди. Қозоғистон ўртача иш ҳақи бўйича дунёда 67-ўринни эгаллаб тургани, газ тақчиллигини бартараф этиш масаласи ҳам медиа эътиборидан четда қолмади. Батафсил Kazinform мухбири шарҳида ўқинг.

CentralAsia: Астанада Тоқаев ва Шольц музокара ўтказди

Дастлаб, учрашувда Қозоғистон Президенти музокаралар кўп томонлама ҳамкорлик учун янги уфқлар очишига ишонч билдирди. Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев ва Германия канцлери Олаф Шольц расмий делегациялар аъзолари билан музокаралар ўтказди. Бу ҳақда Қозоғистон Президенти матбуот хизматига таяниб CentralAsia ёзди. 
Тоқаев Шольцнинг илк расмий ташрифи муҳимлигини таъкидлаб, учрашув икки давлат ўртасидаги муносабатларни ривожлантиришга замин яратишига ишонч билдирди.

«Ишончим комилки, бугунги музокаралар муносабатларимизни кенгайтиришга ёрдам беради», — деди Тоқаев учрашувда. 

Муҳокама чоғида савдо-иқтисодий ва сармоявий интеграцияга эътибор қаратилиб, икки томонлама муносабатларни мустаҳкамлаш истиқболлари, шунингдек, долзарб халқаро масалалар, жумладан, геосиёсий вазият ва иқлим ўзгариши муҳокама қилинди. Тоқаев Германия Қозоғистоннинг асосий савдо шериги ва етакчи инвесторларидан бири эканлигини таъкидлади. 
Ўз навбатида, Шольц меҳмондўстлик учун миннатдорчилик билдирди ва муносабатлардаги ижобий динамикани қайд этди.
Икки томон ҳам энергетика, “яшил” иқтисодиёт, тоғ-кон саноати, транспорт ва бошқа соҳаларда ҳамкорликни кенгайтиришга интилади.

Report: Қозоғистон ва Озарбайжон минтақавий масалаларни биргаликда муҳокама қилди

17 сентябрь куни у Озарбайжон ташқи ишлар вазири Жейҳун Байрамов ва Қозоғистон бош вазири ўринбосари, ташқи ишлар вазири Мурат Нуртилеу билан телефон орқали мулоқот қилди. Бу ҳақда Report интернет нашри хабар берди.

Телефон орқали мулоқот чоғида икки томонлама ва кўп томонлама стратегик ҳамкорлик, шунингдек, минтақавий муносабатлар муҳокама қилинди. Томонлар халқаро ташкилотлар ва кўп томонлама платформалар доирасидаги ҳамкорлик истиқболларини муҳокама қилдилар.
Муҳокама доирасида 2024-2026 йилларга мўлжалланган Осиёда ҳамкорлик ва ишонч чора-тадбирлари бўйича кенгашга Озарбайжон раислигининг устувор йўналишлари муҳокама қилинди.
Томонлар Озарбайжон ва Қозоғистон ўртасидаги муносабатлар стратегик шериклик, дўстлик ва кўп режали ҳамкорликка асосланганини юксак қадрладилар.
Суҳбат чоғида томонларни қизиқтирган бошқа масалалар ҳам муҳокама қилиниб, минтақадаги вазиятга алоҳида тўхталиб ўтилди.

Daryo: Қозоғистон ўртача иш ҳақи бўйича жаҳон рейтингида 67-ўринни эгаллади

Numbeoнинг янгиланган маълумотларига кўра, ўртача ойлик даромад бўйича 2024 йилда Қозоғистон 67-ўринни, Ўзбекистон эса 76-ўринни эгаллаган. Бу ҳақда Ўзбекистоннинг Daryo нашри хабар берди.
Ўртача иш ҳақи солиқларни ҳисобга олмаганда Қозоғистонда 580,96 доллар, Ўзбекистонда 438,04 долларни ташкил этади.
Швейцария иш ҳақи даражаси бўйича дунёда етакчи ҳисобланади, унинг аҳолиси ойига 7171,40 доллар олади. Кейинги ўринни Люксембург (6 016,94 доллар), АҚШ (4 529,78 доллар) эса кучли учликка якунлади. Шунингдек, кучли ўнталикка Сингапур, Қатар ва Гонконг, Дания, Австралия, Нидерландия ва Норвегия каби давлатлар кирди.
Қозоғистон Россия (557,50 доллар, 68-ўрин) ва Грузия (491,75 доллар, 72-ўрин)дан юқори ўринни эгаллади. Украина 82-ўринда (393,34 доллар).
Ўртача иш ҳақи мамлакатнинг иқтисодий барқарорлиги ва фуқаролар фаровонлигининг муҳим кўрсаткичи ҳисобланади. Бироқ бу кўрсаткич ҳар бир мамлакатдаги иқтисодий вазият, солиқ сиёсати ва бандлик секторига қараб ўзгаради.
Марказий Осиёнинг бошқа давлатлари бу рейтингга кира олмади. Аввалроқ Daryo минтақа мамлакатларидаги ўртача даромад кунига 1,23 доллардан 10,42 долларгача экани ҳақида ёзган эди.
WiseVoter.com портали рейтингига кўра, Ўзбекистон инсон тараққиёти индексида 0,73 га кўтарилиб, инсон капитали ривожланишида ижобий суръатни кўрсатмоқда. Бироқ ўртача даромад кунига 1,23 доллардан кам ва қашшоқликнинг юқори даражасига дуч келди. Аксинча, Қозоғистон кунига 10,42 доллар ва ўртача даромади 0,81 даромад олиш имконияти билан минтақада етакчилик қилиб келяпти. Нашрнинг таъкидлашича, Қозоғистон қашшоқликка қарши кураш ва барқарор иқтисодий ўсишда мустаҳкам позицияга эга.
Қирғизистон Республикаси ва Тожикистон камтарона натижалар кўрсатган, кунига ўртача 5 доллар атрофида. Улар дунё рейтингида мос равишда 117 ва 120-ўринларни эгаллади.
Шунингдек, Марказий Осиёда Туркманистоннинг ўртача даромади пастлиги, лекин минтақанинг бошқа мамлакатларига нисбатан ижтимоий кўрсаткичлари юқори эканлиги ҳам ёзилади.

Anadolu: Қозоғистон 2030 йилгача суюлтирилган газ тақчиллигини бартараф этишни режалаштирмоқда

Шу мақсадда Қашаған ва Қарашиғанақ конларида МДҲнинг қўшимча ишлаб чиқаришини йўлга қўйиш режалаштирилган. Бу билан Қозоғистон Энергетика вазирлиги 2030 йилгача Қозоғистонда суюлтирилган газ тақчиллигининг тўлиқ олдини олишни мақсад қилган. Бу ҳақда Anadolu агентлиги хабар берди.
Парламент мажлисида Энергетика вазирлиги позициясини вазир ўринбосари Алибек Жамауов маълум қилди.

«Қашаған ва Қарашиғанақ конларида суюлтирилган газ ишлаб чиқаришни режалаштирганмиз. Қашағандан йилига 800 минг тонна, Қарашиғанақдан эса йилига 600-700 минг тонна ишлаб чиқариш мумкин. Ўйлайманки, биз 2030 йилгача дефицитни ёпамиз», - деди Алибек Жамауов. 
Бундан аввал Қозоғистонда суюлтирилган газ танқислиги қазиб олиш ҳажми ошганига қарамай, ҳар ойда 35 минг тоннани ташкил этиши хабар қилинган эди.

Қозоғистонда газ қазиб олишнинг умумий ҳажми 60 миллиард куб метрни ташкил этади. Ушбу кўрсаткич Қозоғистон Республикаси Энергетика вазирлигининг 2024 йил учун тахминий балансида эълон қилинган. 2030 йилгача ҳисобланган газ баланси «QazaqGaz» билан ҳамкорликда “Газ ва газ таъминоти тўғрисида”ги қонунга мувофиқ шакллантирилади. 
Дарҳақиқат, мамлакатда газ саноатининг ривожланиш суръати муттасил ошиб боряпти. 2023 йилда Қозоғистонда 59,63 миллиард куб метр газ қазиб олинди, шундан:

• 11,8 миллиарддан ортиғи Қашағандан
  16 млрд.дан ортиқ Денгиздан
  22,4 миллиардга яқини Қарашиғанакдан.

Шундай қилиб, 3 та йирик кон мамлакатдаги газ қазиб олишнинг 85 фоизини таъминлайди.
Айтганча, Энергетика вазирлиги маълумотларига кўра, қозоғистонликлар ҳар ой 165 минг тоннагача газ истеъмол қилади.

Муаллиф: Мадияр Тўлеуов