Қозоғистон тажрибаси ШҲТ фаолиятига туртки бўлди – ўзбекистонлик эксперт
TASHKENT. Kazinform – Қозоғистон Шанхай Ҳамкорлик Ташкилотига (ШҲТ) содиқ аъзо сифатида унинг ривожланиши ва фаолияти йўналишини белгилашга катта ҳисса қўшди. Ўзбекистонлик эксперт, Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Давлат ва ҳуқуқ институти катта илмий ходими Равшан Назаров ШҲТга раислик билан боғлиқ шундай фикр билдирди, деб хабар беради Каzinform агентлигининг Тошкентдаги мухбири Алихан Асқар.
Эксперт таъкидлаганидек, Қозоғистон халқаро ташкилотларга раислик қилишда катта тажрибага эга. Хусусан, мамлакат бунгача Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги, Евроосиё иқтисодий иттифоқи, Коллектив хавфсизлик шартномаси ташкилоти каби тузилмаларга раҳбарлик қилган.
“Қозоғистон ШҲТнинг фаол аъзоси сифатида унинг ривожланиши ва фаолият йўналишини аниқлаштиришга катта ҳисса қўшди. Шу муносабат билан алоҳида қайд этиш жоизки, ШҲТ давлатлари раҳбарлари орасида фақат Қасим-Жомарт Тоқаев профессионал дипломат ҳисобланади. Шу боис Қозоғистоннинг бу борадаги тажрибаси раислик даврида айниқса сезилди, бу ташкилот фаолиятига туртки бўлди”, – деб баҳолади эксперт.
Равшан Назаровнинг айтишича, минтақа давлатларининг ШҲТга қизиқиши йил сайин ортиб бормоқда. Шу билан бирга, Эрон Ислом Республикаси 2 йил аввал ташкилотга аъзо бўлганини таъкидлади.
“Эроннинг ШҲТга тўлақонли аъзо бўлиши ташкилот салмоғини оширди ва унинг обрўсини оширишга ёрдам берди. Шу билан бирга, Беларусь ҳам ушбу тузилма сафига қўшилиш ниятини эълон қилди. Дастлаб “Шанхай бешлиги” сифатида тузилган ташкилот чегара масалаларини ҳал қилиш билан шуғулланган. Кейинчалик Ўзбекистон унга қўшилди ва ШҲТ кенг кўламли тузилмага айлана бошлади”, – деди Р. Назаров.
Дастлаб ШҲТ фаолияти минтақавий хавфсизлик масалаларини ҳал қилишга қаратилган бўлса, энди у ижтимоий-иқтисодий ҳамкорликка қаратилмоқда. Мутахассис ташкилотга аъзо давлатларнинг катта салоҳиятини инобатга олган ҳолда, бу салоҳиятни биргаликда ривожлантиришга асослаш муҳимлигини таъкидлади.
“Дунё аҳолисининг ярми ШҲТга аъзо давлатларга тегишли. Бу ташкилотнинг истиқболли эканлигини англатади. Шу боис Астанадаги саммитда қабул қилинадиган муҳим ҳужжатларда ана шу имкониятлар ҳисобга олинади, деб ўйлаймиз. Шу билан бирга, давлат раҳбарлари ШҲТ доирасидаги келажакдаги ҳамкорлик йўналиши сифатида ижтимоий-иқтисодий ва маданий-гуманитар соҳаларга устувор аҳамият беришлари эҳтимолдан холи эмас”, – дея хулоса қилди Равшан Назаров.
Эслатиб ўтамиз, 3-4 июль кунлари астана шаҳрида Шанхай ҳамкорлик ташкилоти саммити бўлиб ўтади. Унинг хулосаси асосида бир қанча муҳим ҳужжатларни қабул қилиш режалаштирилган.
Бундан ташқари, саммит давомида Астана ҳаво ҳудуди кучайтирилган режимда қўриқланади. Шунингдек, Астана шаҳри атрофида блок-постлар ўрнатилиб, диний объектлар назоратга олинди.
