Қозоғистон ташқи ишлар вазири БМТдаги Келажак саммитида нутқ сўзлади
ASTANA. Kazinform – Қозоғистон Республикаси Бош вазирининг ўринбосари – Ташқи ишлар вазири Мурат Нуртилеу БМТ Бош Ассамблеясининг 79-сессияси доирасида бўлиб ўтган Келажак саммитида нутқ сўзлади.
Қозоғистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги матбуот хизмати хабарига кўра, вазир ўз нутқида кўп томонлама ҳамкорлик, БМТ ислоҳоти ва иқлим ўзгариши, ядровий хавфсизлик ва рақамли трансформация каби муаммоларни ҳал қилишга қаратилган глобал саъй-ҳаракатлар муҳимлигини таъкидлади.
“Қозоғистон БМТ Бош котиби ташаббусларини ва Келажак саммитининг барча асосий ҳужжатларини тўлиқ қўллаб-қувватлашини тасдиқлаган ҳолда, Қозоғистон бугун сайёрамизнинг порлоқ келажагини таъминлашда Бирлашган Миллатлар Ташкилотига аъзо барча давлатлар ва унинг институтлари билан кучларни бирлаштириш учун шу ерда, – деди Мурат Нуртилеу.
Вазир иқлим ўзгариши ва ядро таҳдиди каби замонавий глобал таҳдидларни енгиш учун БМТ тизимини кенг қамровли ислоҳ қилиш зарурлигини таъкидлади. Бу жараёнда ўрта кучлар ва ривожланаётган мамлакатларнинг халқаро институтларда овозини кучайтириш муҳим рол ўйнаши керак.
“Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаевнинг сўзларига кўра, Хавфсизлик Кенгашида ўрта кучлар ва ривожланаётган дунёнинг овози кучайтирилиши ва аниқ эшитилиши керак. Геосиёсий нотинчлик ва иқтисодий ноаниқлик даврида дунё дипломатия ва мулоқотга муҳтож”, — деди М.Нуртилеу.
Қозоғистон Республикаси Ташқи сиёсат бошқармаси бошлиғи, шунингдек, Қозоғистон Президенти ташаббуси билан адолатли ва инклюзив жамият яратишга қаратилган ички ислоҳотларга тўхталиб ўтди. Ўлим жазосини бекор қилиш, қийноқлар оиладаги зўравонликка қарши курашиш, шунингдек, инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш механизмларини мустаҳкамлашга алоҳида эътибор қаратилди.
“Мамлакатимизда адолатли Қозоғистонни яратиш мақсадига мувофиқ, ўлим жазоси бекор қилинди, қийноқлар ва оиладаги зўравонликка қарши қонунлар жорий этилди, шунингдек, миллий профилактика механизми мустаҳкамланди”, – деди М.Нуртилеу.
Марказий Осиё иқлим ўзгариши, ҳароратнинг ошиши, музликларнинг эриши ва чўлланиш каби таҳдидларга дуч келмоқда. Ушбу муаммоларга жавобан Қозоғистон 2026 йилда БМТнинг иқлим бўйича биринчи минтақавий саммитига мезбонлик қилишни режалаштирмоқда ва Барқарор ривожланиш мақсадларини амалга ошириш бўйича мувофиқлаштиришни кучайтириш мақсадида БМТнинг Марказий Осиё ва Афғонистон учун Барқарор ривожланиш минтақавий марказини ташкил этишни таклиф қилди.
Қозоғистонлик дипломат рақамли трансформация соҳасида 2030 йилги кун тартибига эришишда технологияларнинг ролини таъкидлади ва Осиё-Тинч океани минтақасида рақамли тафовутни бартараф этишга ҳисса қўшадиган Осиё ва Тинч океани учун иқтисодий ва ижтимоий комиссия Рақамли ечимлар марказини яратиш ташаббуси билан чиқди.
Ядро синовларининг аянчли тажрибасига эга Қозоғистон халқаро ядровий қуролсизланишни илгари суришда фаол рол ўйнайди. М.Нуртилеу халқаро ҳамжамиятни келажакда ядровий фалокатнинг олдини олиш учун бирлашишга чақирди.
Маъруза якунида Қозоғистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги раҳбари БМТ Низоми ва халқаро ҳуқуқ тамойилларига асосланган дунёга муқобил давлат йўқлигини таъкидлади. У жаҳон ҳамжамиятини очиқ мулоқот ва кўп томонлама ҳамкорликка чақирди.
Вазирнинг айтишича, Қозоғистон Келажак саммитида қабул қилинган учта муҳим ҳужжат: “Келажак учун пакт”, “Янги рақамли шартнома” ва “Келажак авлод тўғрисидаги декларация”ни тўлиқ қўллаб-қувватлади. Ушбу ҳужжатлар кўп томонлама ҳамкорликни мустаҳкамлаш ва бугунги экзистенциал таҳдидларга, жумладан, иқлим ўзгариши, технологик трансформациялар ва хавфсизликка таҳдидларга қарши курашиш учун самарали глобал тизим яратишга қаратилган.
