Қозоғистон Хитойга ёғ-мой маҳсулотлари экспорти бўйича рекорд ўрнатмоқчи
ASTANA. Kazinform - Импорт ўрнини босиш ва рақобатдош устунликларни ошириш мақсадида Қозоғистон қишлоқ хўжалигини ривожлантириш бўйича самарали чоралар кўрмоқда. Агросаноат мажмуасини имтиёзли молиялаштириш ҳажми ортиб, субсидиялаш тизими ислоҳ қилиняпти, қишлоқ хўжалиги техникасини ишлаб чиқариш ва лизингга бериш ҳажмлари ортиб боряпти. Буларнинг барчаси ўз самарасини беряпти ва бугунги кунда Қозоғистон нафақат ички эҳтиёжни қондиришга интиляпти, балки қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари экспортини ҳам оширяпти, дея хабар беради Kazinform агентлиги ҚР Ҳукумати матбуот хизматига таяниб.
“Қозоғистон темир йўли” АЖ (ҚТЙ) маълумотларига кўра, Қозоғистонда жорий йил бошидан буён дон юклари экспортининг ўсиши қайд этилган, айни пайтда янги транспорт йўналишлари ишлаб чиқиляпти. Жумладан, арпа, ясмиқ ва маккажўхори ташиш ҳажми бир неча баробар ортди.
“Қозоғистон арпаси яна Эрон томонидан импорт қилина бошлади, сўнгги икки ой ичида экспорт ҳажми саккиз баравар кўпайди. 10 ой ичида арпа экспорти 710 минг тоннани ташкил этди ва 69 фоизга ўсди», - дея хабар беради ҚТЙ матбуот хизмати.
Жорий йилда маккажўхори донининг экспорти 1,5 баробар ошиб, 117 минг тоннани ташкил этди. Тожикистонга юк ташиш 38 фоизга, Ўзбекистонга эса 3 баробардан зиёдга ошди. Жорий йилда ҳам маккажўхори донини Эронга ташиш бошланди.
Ясмиқ экспорти 7 баробар ортиб, 80 минг тоннага етди, аксарияти Европа мамлакатларига йўналтирилди.
ҚТЙ маълумотларига кўра, нўхат ташиш уч баробарга ошган. Қозоғистондан Афғонистонга импорт икки баробар, Ўзбекистонга эса 3 баробар ошди. Гуруч ишлаб чиқарувчилари ҳам Озарбайжон ва Беларусда янги бозорларни ўзлаштириш билан экспортни +47 фоизга (52 минг тонна) оширди.
Бундан ташқари, 2024/25 маркетинг йилида Қозоғистон Хитойга нефть ва ёғ маҳсулотларини экспорт қилиш бўйича рекордни янгилаб, 250 миллион долларга етказмоқчи.
Ёғли ўсимликларни қайта ишлаш миллий ассоциацияси бошқаруви раиси Ядиқар Ибрагимовнинг сўзларига кўра, экспорт ўсишига ҳисса қўшган омиллардан бири Қозоғистонда ишлаб чиқарилган юқори протеинли озуқа учун Хитой бозорининг очилиши бўлиб, бунинг учун хитойлик харидорлар юқори нархларни таклиф қиляпти.
Шанхайда бўлиб ўтган Хитой халқаро импорт кўргазмасида Қозоғистон қаймоқ заводлари 56 миллион долларлик шартномалар имзолаган. Ядиқар Иброҳимовнинг айтишича, жорий йилда Шанхайда 12 та нефть заводи Қозоғистоннинг ёғ-мой маҳсулотларини намойиш этяпти.
Қозоғистоннинг CIIE-2024 кўргазмасида иштирок этиши Хитой бозорига ёғ ва нефть маҳсулотлари экспортини кенгайтириш ва мамлакатнинг Осиёдаги савдо мавқеини мустаҳкамлашда муҳим қадам бўлди.
Қозоғистон қишлоқ хўжалигининг экспорт салоҳияти анча катта, бу унинг йирик бозорлар: Хитой, Россия, Эрон, Ўзбекистон, Афғонистон, шунингдек Форс кўрфази мамлакатларига яқинлиги билан боғлиқ.