Қозоғистон Эрон ва Озарбайжонга дон етказиб бериш ҳажмини оширди
ASTANA. Kazinform - Қозоғистон жаҳон бозорида асосий дон экспортчиси сифатидаги мавқеини босқичма-босқич мустаҳкамламоқда, дея хабар беради Kazinform Қишлоқ хўжалиги вазирлиги матбуот хизматига таяниб.
2024-2025 йилларнинг сентябрь-апрель ойларида дон эквивалентида дон ва ун етказиб бериш қарийб 10 миллион тоннага етди ва ўтган мавсумга нисбатан 37,4 фоизга сезиларли ўсишни кўрсатди.
Йиллик юк ташиш ҳажми ўртача 7-8 миллион тоннани ташкил этади.
Ўтган йили фермерлар рекорд даражадаги ҳосил олди, бу экспорт имкониятларини сезиларли даражада оширди: Қозоғистон йил охиригача мамлакат ташқарисига 12 миллион тоннагача дон жўнатиши мумкин.
Қишлоқ хўжалиги вазири ўринбосари Азат Султановнинг таъкидлашича, ноанъанавий бозорларга чиқиш орқали ғалла экспорти географияси кенгайтирилгани мавсумдаги асосий ютуқ бўлди.
“Юксак ғалла ҳосили қишлоқ хўжалигини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш бўйича комплекс чора-тадбирлар ҳамда қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларининг фаоллиги янги экспорт йўналишларини очишга туртки бўлди. Беш йиллик танаффусдан сўнг Озарбайжон, Грузия ва Туркияга дон етказиб бериш яна йўлга қўйилди. Италияга қаттиқ буғдой жўнатиш кўпаймоқда. Бугунги кунда Қозоғистон Бельгия, Польша, Португалия, Норвегия, Буюк Британия каби атипик Европа бозорларига экспортни йўлга қўйган. Марокаш ва БААдан харидорлар ғалламизга қизиқиш билдирмоқда”, – дейди Азат Султанов.
Май ойининг охиригача Озиқ-овқат корпорацияси Марокашга дастлабки 60 минг тонна буғдойни жўнатишни якунлайди. Вьетнамга 15 минг тонналик доннинг синов партиясини етказиб бериш бўйича шартнома имзоланган.
Анъанавий савдо бозорларига келсак, юқори экспорт фаоллиги мавжуд. Марказий Осиё давлатлари, Афғонистон, Туркия ва Хитойдан 2024-2025 йиллар сентябрь-апрель ойларида дон эквивалентида дон ва ун импорти ҳажми ўтган йилнинг шу даврига нисбатан сезиларли даражада ошди:
- Ўзбекистон — 2,6 миллион тоннадан 3,3 миллион тоннагача (+28%)
- Тожикистон — 807,4 минг тоннадан 1,2 миллион тоннагача (+44%)
- Қирғизистон – 116,6 минг тоннадан 278,1 минг тоннагача (2,4 марта)
- Эрон - 54 минг тоннадан 889 минг тоннагача (16 марта)
- Озарбайжон - 5 минг тоннадан 569 минг тоннагача (113 марта)
- Афғонистон - 202 минг тоннадан 270 минг тоннагача (+34%).
Қозоғистон сўнгги беш йил ичида биринчи марта Эрон ва Озарбайжонга дон жўнатишини тиклаб, етказиб бериш ҳажмини ўн баробарга оширди.
Хитой ўсимлик маҳсулотларига алоҳида қизиқиш билдирмоқда. Маҳаллий ишлаб чиқаришнинг ўсишига қарамай, қўшни мамлакатда қозоғистонлик озуқа унига барқарор талаб сақланиб қолмоқда. Бу ғалла етиштирувчиларга қўшимча имкониятлар яратмоқда. 2024-2025 йиллар сентябрь-апрель ойларида Хитойга экспорт қилинган дон эквивалентида 1,8 миллион тонна дон ва унни ташкил этди, бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 27 фоизга кўпдир.
