Қозоғистон аҳолиси 19,18 миллион кишига етди
Йил бошида аёлларнинг умумий аҳоли сонидаги улуши 51,44 фоизни ташкил этди. Бир йил аввал бу кўрсаткич 51,48 фоизни, беш йил аввал – 51,62 фоизни, ўн йил аввал – 51,77 фоизни ташкил этган эди.
Жорий йилнинг биринчи чораги якунларига кўра, аҳоли сони 19,18 миллион кишига кўпайди, улардан 9,31 миллион нафари эркаклар, 9,86 миллион нафари аёллардир. Аёллар улуши яна 51,43 фоизга камайди.
Умуман олганда, аёллар улуши эркаклар улушидан бир оз юқори бўлиб қолса-да, йилдан-йилга камайиб бормоқда ва бу тенденция барқарор. Сўнгги 5 йил ичида аёллар сонининг ўртача йиллик ўсиши 1,2 фоизни, эркаклар сонининг ўсиши эса 1,4 фоизни ташкил этди.
Шундай қилиб, Қозоғистонда 14 ёшдан 28 ёшгача бўлган ёш аёллар сони йил давомида 0,1 фоизга камайиб, жорий йил бошига келиб 1,83 миллион кишини ташкил этди. Шу билан бирга, худди шу ёшдаги йигитлар сони, аксинча, 0,1 фоизга ошиб, 1,92 миллион кишига етди. Бу динамика ҳам барқарор тенденция ҳисобланади.
Натижада, 2022 йил бошида ёшларнинг умумий сонидаги ёш аёллар улуши атиги 48,87 фоизни, яъни ярмидан камроғини ташкил этди. Бундан ташқари, қизлар улуши йилдан-йилга камайиб бормоқда: масалан, бир йил олдин бу кўрсаткич 48,92 фоизга, беш йил олдин - 49,5 фоизга ва ўн йил олдин - 49,88 фоизга (яъни, йигитлар билан деярли тенг) етди.
Шундай қилиб, «статистик маълумотларга кўра, 10 қизга 9 йигит тўғри келади» деган эскирган совет стереотипининг Қозоғистонга мутлақо алоқаси йўқ (ва бўлмаган). Статистик маълумотларга кўра, Қозоғистонда туғилган қизлар ўғил болаларга қараганда сезиларли даражада камроқ: 2021 йилда - 230,3 минг чақалоққа нисбатан 216,2 минг чақалоқ, яъни қизлар умумий янги туғилган чақалоқларнинг атиги 48,4 фоизини ташкил этди. Энг «никоҳ» ёшидаги (28 ёшгача) ёшлар орасида 1000 йигитга атиги 956 қиз тўғри келади ва йилдан-йилга тафовут ортиб бормоқда ва қизлар сони камайиб бормоқда.
Статистика халқаро ташкилотларнинг башоратларини тасдиқлайди. Шу тариқа, БМТнинг «2019 йил учун жаҳон демографик истиқболлари» ҳисоботига кўра, таҳлилчилар Қозоғистонда эркаклар ва аёллар сони ўртасидаги тафовутнинг давомли қисқаришини башорат қилишган.
Муайян ёш гуруҳларида эркаклар сони устунлик қилади. 20 ёшдан 30 ёшгача бўлган ўғил болаларга келсак, уларнинг сони 2022 йилда ҳар 10 000 қизга 10 380 тани, 2025 йилга келиб эса 10 472 тани ташкил этади. Эътибор беринг, бу ҳолат ёшни янада кенгроқ қамраб олган тақдирда ҳам ривожланади. Шундай қилиб, БМТ маълумотларига кўра, 2022 йил бошида 20 ёшдан 39 ёшгача бўлган 10 000 аёлга 10 022 эркак, 2025 йилга келиб эса 10 069 эркак тўғри келиши тахмин қилинган эди.
