Конституциявий қонунийликни таъминлаш - барча давлат органларининг бурчи - Эльвира Азимова
ASTANА. Kazinform - Конституциявий суд мутахассислари ва Парламентаризм институти ҳамкорлигида “Конституция: ҳуқуқий давлат, фуқаролик жамияти ва замонавий давлат қадриятларини ҳаётга татбиқ этиш” мавзусида Халқаро илмий-амалий конференция ташкил этилди.
Тадбирда Конституциявий суд судьялари, Парламент депутатлари, давлат органлари, илмий-ҳуқуқий ҳамжамият, ЕХҲТнинг Астанадаги ваколатхонаси вакиллари, шунингдек, Германия, Финляндия, Швейцария, Ўзбекистон ва Қирғизистондан экспертлар иштирок этди. Инсон ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлашда конституциявий назоратнинг ўрни ҳақида фикр алмашилди.
Давлат ва жамиятнинг барқарор ривожланишини таъминлаш шароитида конституциявий одил судловни такомиллаштиришга асосий эътибор қаратилди. Халқаро экспертлар конституциявий назоратнинг ўз услублари ва моделларини тақдим этдилар.
Конституциявий суд раиси Эльвира Азимова йиғилганларни кириб келаётган Конституция куни билан табриклаб, кўп томонлама мулоқот муҳимлигини таъкидлади. Конституциявий қонунийликни таъминлаш қонун ижодкорлиги ва ҳуқуқни қўллаш доирасида барча давлат органлари ва мансабдор шахсларининг умумий бурчи эканини таъкидлади.
“Давлат органлари ва мансабдор шахслар бу борада тизимли, режали ва мақсадли иш олиб бориши керак. Шу билан бирга, бу жараёнга фуқароларнинг иштироки ҳам ўз таъсирини ўтказмоқда. Бинобарин, фуқароларимизнинг ҳуқуқий маданиятининг юксаклиги бизни давлатчиликни мустаҳкамлаш, хавфсизлик ва ҳуқуқий тартибни сақлашга ундайди”, — деди Эльвира Азимова.
Эслатиб ўтамиз, йил бошидан буён Конституциявий судга фуқаролардан 7 мингдан ортиқ мурожаат келиб тушган. Фуқаролар мурожаатларини кўриб чиқиш натижалари бўйича 252 та қарор қабул қилинди. Улар орасида 50 та меъёрий қарорда қонунлар ва қонуности ҳужжатларининг аниқ нормалари Конституцияга мувофиқлигини текшириш мазмун-моҳиятига тўхталиб ўтиш жоиз.
Парламентаризм институти директори, юридик фанлар доктори Қанатбек Савинов Конституция нафақат ҳуқуқий ҳужжат, балки у жамият барқарорлиги ва фаровонлигини кафолатловчи давлат тузилмасининг асоси эканлигини таъкидлади. У Қозоғистоннинг асосий қонунида мамлакатнинг узоқ муддатли ривожланиш йўналишини белгиловчи мустаҳкам қадриятлар, жумладан, халқ ҳокимияти, тенглик, бирлик ва қонун устуворлиги тамойиллари акс этганини таъкидлади.
Мутахассисларнинг фикрича, конференция давомида ишлаб чиқилган тавсиялар мамлакатда қонун устуворлигини мустаҳкамлаш, конституциявий одил судловни янада такомиллаштиришга қаратилган. Учрашув якунида давлат, жамият ва халқаро экспертлар ўртасидаги мулоқот муҳимлиги таъкидланди. Бу демократик қадриятларни тарғиб қилиш ва қонун устуворлигини таъминлаш учун жуда муҳим, деди экспертлар.