Канар ороллари яқинида ўлик китдан 500 минг евролик «сузувчи олтин» топилди

LONDON. Кazinform - Канар оролларидаги Ла-Пальма ороли қирғоғида ўлик кит ювилганида, унинг ичакларида қимматбаҳо хазина яширинганини ҳеч ким тасаввур ҳам қила олмасди. Кучли денгиз тўлқинлари ва тошқинлар отопсияни қийинлаштирди, бироқ Лас-Пальмас университети қошидаги Ҳайвонлар саломатлиги ва озиқ-овқат хавфсизлиги институти раҳбари Антонио Фернандес Родригес сутэмизувчининг ўлими сабабини аниқлашга аҳд қилди, деб хабар беради Kazinform The Guardianга таяниб.

Овқат ҳазм қилиш билан боғлиқ муаммолардан шубҳаланиб, у китнинг йўғон ичакларини текширди ва ичакнинг бир қисмида қаттиқ нарса тиқилиб қолганини ҳис қилди.

«Менимча, чиққан нарса диаметри 50-60 см ва оғирлиги 9,5 кг бўлган тошга ўхшарди», - деди у.

Маълум бўлишича, олим амбергрис - кўпинча сузувчи олтин деб аталадиган ноёб моддани кашф этган. Амбер асрлар давомида парфюмерларнинг Муқаддас Граалеси ҳисобланган. Фернандеснинг қўлида ушлаб турган бўлакча тахминан 500 000 еврога тенг эди.

Тахминан 100 та китлардан бири томонидан ишлаб чиқарилган амбергриснинг келиб чиқиши сири XIX асрнинг бошларида кенг миқёсли кит овлаш бошланганда ҳал қилинди. Китлар жуда кўп миқдорда кальмар ва каракатицаларни истеъмол қиладилар, уларнинг аксарияти ҳазм бўлмайди ва регургитация қилинмайди. Аммо баъзи қолдиқлар ва йиллар давомида китнинг ичакларида боғланиб, амбергрис ҳосил қилади.

Баъзан у чиқарилади, шунинг учун амбер кўпинча денгизда сузади. Аммо баъзида, худди Ла Пальмадаги китда бўлгани каби, у жуда катта бўлиб, ичакларни ёриб юборади ва ҳайвонни ўлдиради.

Амбергрис сандал дарахтига ўхшаш ёғочли ҳидга эга. Бундан ташқари, у ҳидсиз спирт бўлган амбреинни ўз ичига олади, бу эса хушбўй ҳидларни таратади. Шунинг учун унинг парфюмерлар орасида машҳурлиги.

АҚШ, Австралия ва Ҳиндистонда китларни овлаш ва эксплуатация қилиш тақиқланганлиги сабабли амбергрис савдоси тақиқланган.

1000 дан ортиқ китларни аутопсия қилган Фернандес сутэмизувчини амбергрис сепсиси ўлдирганини тасдиқлади.

Айни пайтда институт амберга харидор қидирмоқда. Фернандеснинг сўзларига кўра, жамоа йиғилган маблағни 2021 йилда Ла Пальмада юзлаб уйлар ва корхоналар вайрон бўлган вулқон отилиши қурбонларига ёрдам бериш ниятида. Вулқон отилишидан кўрилган зарар 800 миллион евродан ошган.