Хитой ва Япония аҳолиси таваккалга кўпроқ мойил бўлган
ASTANA. Kazinform - Россиялик ва хорижий тадқиқотчилар 11 мамлакат аҳолисининг тез мустақил қарорлар қабул қилишда таваккал қилишга мойиллигини кузатдилар ва энг паст даражадаги саргузашт Ҳиндистон ва Чили аҳолисига хос эканлигини, хитойлик ва японияликлар эса кўпинча таваккал қилишга тайёр эканлигини аниқладилар. Бу ҳақда Kazinform агентлиги TASSга таяниб хабар беради.
– Икки қисмдан иборат махсус топшириқни Россия, Франция, Аргентина, Ҳиндистон, Хитой ва бошқа мамлакатлардан 500 дан ортиқ киши бажарди. Биринчидан, иштирокчилар иккита вариантдан бирини танладилар, уларнинг ҳар бири мукофот олиш ёки уни йўқотиш хавфи билан боғлиқ эди. Ҳар бир турда вариантлар такрорланиб, турли хил комбинацияларни шакллантириб, ушбу вариантларни фойдалироқ ёки камроқ фойда келтирадиган деб қабул қилиш учун контекст яратишди, - дейди “Олий иқтисодиёт мактаби” Миллий тадқиқот университети .
Худди шундай, Париждаги (Франция) Когнитив ва ҳисоблаш неврологияси лабораториясининг профессори Стефано Палминтери бошчилигидаги бир гуруҳ россиялик ва хорижий психологлар ва неврологлар қарор қабул қилиш жараёнига ва хавфларни баҳолашга турли хил ижтимоий-маданий ва контекстуал омиллар қандай таъсир қилишини тушунишга ҳаракат қилишди. Олимларни шахснинг ҳаракатларининг мантиқийлиги келиб чиқиши мамлакати, жамиятдаги мавқеи, дини, сиёсий тузуми ва бошқа омилларга қандай боғлиқ бўлиши мумкинлиги қизиқтирди.
Бундай маълумотларни олиш учун тадқиқотчилар кўнгиллилардан компьютер экранидаги иккита мавҳум геометрик шаклдан бирини танлаши керак бўлган лотереяда қатнашишни сўрашди. Ушбу рақамларнинг ҳар бири кўнгиллилар синов ва хатолик йўли билан босқичма-босқич аниқлашлари мумкин бўлган белгиланган имконият билан маълум миқдорда пул ютиб олиш имконияти билан боғлиқ эди. Тренингни тугатгандан сўнг, олимлар жуфт рақамларни алмаштирдилар ва баъзан контекстни тақдим этдилар ва лотерея қоидаларининг айримларини аниқ айтиб беришди.
Кўнгиллиларнинг хатти-ҳаракатларини кейинги кузатишлар шуни кўрсатдики, уларнинг барчаси таваккал қилиш тўғрисида қарор қабул қилишда шунга ўхшаш фикрларга амал қилишган, бу барча халқлар ва мамлакатлар вакиллари кўпинча маълум контекстларда ва тўлиқ бўлмаган маълумотлар билан хатоларга йўл қўйишида намоён бўлди. Шу билан бирга, олимлар турли миллат вакилларининг таваккал қилишга мойиллиги жуда хилма-хил эканлигини аниқладилар.
Хусусан, россияликлар, аргентиналиклар ва Марокаш аҳолиси таваккал туйғусининг ўртача даражаси билан ажралиб туради, Ҳиндистон, Чили ва АҚШ аҳолиси эса саргузаштли қарорларга мойил эмас эди. Ўз навбатида, Хитой, Япония ва исроиллик кўнгиллилар энг кўп таваккални ўз зиммаларига олишди, бу айниқса юқори даражадаги мукофот ва хавф билан боғлиқ вазиятлар учун хос эди. Сўровлар ва реклама кампанияларини ўтказишда ушбу маданий хусусиятларнинг мавжудлигини ҳисобга олиш керак, дея хулоса қилди олимлар.
Kazinformнинг ахборот ҳамкори TASS томонидан махсус тақдим этилган.
