Гербнинг шакли кўпчилик томонидан қўллаб-қувватлангандан кейингина ўзгартирилиши мумкин

ASTANA. Kazinform – Қозоғистонда герб қизғин муҳокама қилинмоқда. Чунки Президент Қасим-Жомарт Тоқаев Атирауда бўлиб ўтган Миллий қурултойда герб шаклини ўзгартириш ҳақида ўз фикрини билдирди. Шундан сўнг мамлакатда бу мавзу қизғин муҳокама қилина бошлади. Бу борада Kazinform агентлиги бош муҳаррири Нағашибек Алдан ўз фикрлари билан ўртоқлашди.

Албатта, Герб шунчаки бир нарса эмас, у мамлакатнинг асосий рамзларидан биридир. Шунинг учун ҳам Герб масаласи муҳокамасидан ҳеч ким четда қолишни истамайди. Ва мамлакатнинг муҳокамада иштирок этиши ва ташвиш билдириши мақсадга мувофиқдир. Чунки юрт бирлигининг мустаҳкамлигини ана шундай дамларда кўриш мумкин. Ижтимоий тармоқлар орқали ўз позициясини эълон қилганларнинг ҳисоби йўқ. Кимдир танқид қилади, кимдир Гербнинг ўзгаришини тўғри деб билади.

Бошида Президент Герб шаклини ўзгартиришни хоҳламади. Ўзгартириш ҳақида фикр билдирди, яъни халқ муҳокамасидан ўтиши, халқ қўллаб-қувватлаб, бу масалани кўриб чиқувчи комиссия ижобий хулоса чиқарсагина қарор қабул қилинишига ишора қилди.

Мамлакатда герб ўзгаришини танқид қилаётганлар ҳам, бунга қарши бўлмасдан, Президент ташаббусини қўллаб-қувватлаётганлар ҳам кўп.

Президент Миллий қурултойда умумий келишувга эришилса, махсус комиссия тузилиши мумкинлигини айтди.

“Гербимиз ҳақида танқидий мулоҳазалар билдирилмоқда. Совет давридаги гербга ўхшайди. Улар буни жуда эклектик ва мураккаб деб айтишади. Бундай фикрни нафақат фаол фуқаролар, балки мутахассислар ҳам билдирмоқда. Мантиқий ҳукмларни эътиборсиз қолдирмаслик керак. Ўзаро келишув бўлса, махсус комиссия тузилиши мумкин”, – деди Президент.

Унинг сўзларига кўра, комиссия ушбу масалани ҳар томонлама кўриб чиқади ва жамоатчилик муҳокамасини ўтказади, сўнгра Қозоғистоннинг янги Герби лойиҳаси учун очиқ танлов эълон қилинади. Тоқаев айтган эклектизм бу фикрлар, қарашлар ва ғояларнинг турли эканлигини билдиради. Билганларнинг айтишича, герб оддий, тушунарли ва дарҳол эсда қоларли бўлиши керак. Шундай қилиб, Давлат гербини алмаштириш бўйича қарор қабул қилиш учун комиссия тузиладиган бўлди. Бу ҳақда ҚР Молия вазири Мади Такиев Ҳукумат йиғилишидан кейин ўтказилган брифингда маълум қилди.

Қозоғистонда Давлат герби шаклини ўзгартириш ташаббусини қўллаб-қувватлаётган зиёлилар кўп. Масалан, журналист ва ёзувчи Сакен Сибанбай ижтимоий тармоқларда бу борада ўз фикрларини ёзди. Ёзувчи Қозоғистон гербини бошидан ёқтирмаганини айтади.

"Ҳозирги Герб менга умуман ёқмасди, ҳаттоки 1992 йили эсимда. "Алмати оқшоми" газетасида чоп этилган. Биринчидан, у ўша совет дабдабасидан узоққа бормади. Ўзбекистон ва Тожикистоннинг ҳозирги герблари ҳам шунга ўхшаш. Иккинчидан, “Ҳамма нарсани ўз ичига олиши керак” деган оддий “максимализм” давлат рамзидек реал ва жиддий оламга мос келмайди. Тўғри, ўз вақтида ҳар бир элементини бизга турли мантиқлар билан тушунтирган, турли эксперт мақолалари ҳам ёзилган. Лекин... Мен бу ҳолатни қабул қила олмадим”, – деб ёзади Сакен Сибанбай.

Унинг сўзларига кўра, гербни ўзгартириш эшикни алмаштириш каби бугун ёки эртага бўладиган иш эмас, буни чуқур таҳлил қилиш ва тарозига солиш, турли фикрларни тинглаш, инобатга олиш керак. Молия вазири Мади Такиев ҳам давлат гербини ўзгартиришга шошилишнинг ҳожати йўқлигини айтди. Бу масалага жиддий ёндашиш керак, деганлар ҳам кўп.