Электр энергияси ва озиқ-овқат нархларининг ошиши АҚШда инфляциянинг ўсишига таъсир қилди

NUR-SULTAN. Кazinform - Украинадаги уруш ва Хитойдаги карантин туфайли электр энергияси ва озиқ-овқат нархларининг кескин кўтарилишидан сўнг АҚШда инфляция даражаси 8,5 фоизга етди, дея хабар беради Kazinform мухбири Financial Тimes газетасига таяниб.

Март ойида АҚШда истеъмол нархларининг ўсиши 8 фоиздан ошди, бу энергия ва озиқ-овқат нархларининг кўтарилишидан кейин 1981 йилдан бери энг тез суръат бўлиб, ФЗТни(федерал захиралар тизими) инфляция билан курашиш учун кескин чоралар кўришга ундади.

Март ойида истеъмол нархлари индекси ўтган йилга нисбатан 8,5 фоизга ўсди. Шу билан бирга, ойлик ўсиш 1,2 фоизни ташкил этди, бу 2005 йил сентябридан бери энг тез сакрашдир.

Озиқ-овқат ва энергия каби ўзгарувчан товарларни ҳисобга олмаганда, асосий истеъмол нархлари индекси март ойида 0.3 фоизга ўсди. Бу сентябр ойидан бери энг секин ўсиш бўлди, лекин у ҳали ҳам йилига 6,5 фоизни ташкил этмоқда.

Нархларнинг сакраши, бензин март ойида истеъмол нархлари индексининг умумий ўсишининг ярмидан кўпини ташкил этди. Ўтган йил давомида ёқилғи қуйиш шохобчалари нархи 48 фоизга, жумладан, мартдан февралгача 18,3 фоизга ошган.

Энергия нархларига қўшимча равишда, март ойида асосий хизматлар нархлари март ойига нисбатан 0,6 фоизга ёки ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 4,7 фоизга ошди. Бу 1992 йил августидан бери энг катта ойлик сакрашдир.

Дунёнинг энг йирик иқтисодида инфляция янада кучайиб кетишидан хавотирлар АҚШ марказий банкини сўнгги ҳафталарда монетар қатъийлаштиришга нисбатан агрессив ёндашишга ундади.

ФЗТ энди май ойида бўлиб ўтадиган навбатдаги сиёсий йиғилишда фоиз ставкаларини ярим фоиз пунктига оширишга тайёр, чунки у ўзининг фоиз ставкасини «бетараф» даражага кўтаришга ҳаракат қилмоқда, бу эса ўсишни охирига қадар ўсишни йил охирига қадар ушлаб турмайди.

Расмийларнинг прогнозларига кўра, бу кўрсаткич 2,4 фоиз атрофида бўлади, бу 2022 йилда яна тўрт чорак пункт ставкасини оширишга қўшимча равишда камида яна бир ярим балл тузатишни назарда тутади.

Марказий банк, шунингдек, тез орада ўз балансини 9 триллион долларга қисқартиришни бошлайди ва ойига тахминан 95 миллиард долларгача ўсади.

ФЗТ раҳбари Лаэль Брейнард таъкидлашича, бу жараён июн ойидаёқ бошланади ва ставкаларни ошириш билан биргаликда вақт ўтиши билан ФЗТ сиёсатини бетарафроқ муҳитга олиб келиши керак.

Муаллиф: Серикбол Қошмағанбетов