Давлат раҳбари 6 та қонунни омма олдида имзолади
Қасим-Жомарт Тоқаев референдум натижасида ҳокимият тармоқлари ўртасидаги алоқанинг янги моделини яратиш, фуқароларнинг давлат бошқарувида иштирок этиши, инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш тизимига кенг йўл очиш имконияти мустаҳкамланганини айтди.
– Конституциявий ислоҳот Қозоғистон тарихида янги даврни бошлаб берди. Шунингдек, сўнгги уч йилдаги сиёсий ўзгаришлар белгиланиб, давлатимизни янада мустаҳкамлаш учун мустаҳкам пойдевор яратилади. Бундан буён адолат, ошкоралик ва меҳр-оқибат тамойилларига қатъий амал қилинади. Биз референдум орқали мисли кўрилмаган ташқи ва ички синовларга бардош бера олишимизни исботладик. Конституциявий ислоҳотни амалда амалга оширишга киришдик, – деди Давлат раҳбари.
Президент таъкидлаганидек, Парламент томонидан қабул қилинган ҳар бир қонунчилик ташаббусида аниқ гуманитар ва инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш йўналишлари мавжуд.
Қонунга киритилган ўзгартиришларга кўра, Конституциявий суд ўз фаолиятини 2023 йил 1 январдан бошлайди. Эндиликда ҳар бир фуқаро ўз конституциявий ҳуқуқ ва эркинликларини бевосита шу органда ҳимоя қилиши мумкин.
Шунингдек, Инсон ҳуқуқлари бўйича вакилнинг мақоми, ваколатлари ва мустақиллиги кафолати биринчи марта Конституциявий қонун даражасида тасдиқланмоқда.
Бош прокуратуранинг ҳуқуқни муҳофаза қилиш функцияси ҳам кучайтирилди. Бу соҳани янада ҳар томонлама ривожлантириш давлат учун доимо устувор йўналиш бўлиб қолади.
Президент таъкидлаганидек, мамлакатнинг асосий бойлиги – халқ ва унинг фаровон ҳаётидир. Бу борада Конституцияга яқинда киритилган янги қоидалар алоҳида аҳамият касб этади.
– Конститутсиямизда ер ва унинг қаъридаги бойликлари, сув манбалари, ўсимлик ва ҳайвонот дунёси, бошқа табиий бойликлар халққа тегишли эканлигини аниқ белгилаб бердик. Ана шу меъёр туфайли «Болаларни қўллаб-қувватлаш миллий жамғармаси» деб номланган кенг кўламли дастурни йўлга қўйдик. Миллатнинг буюклиги ҳар бир оила, ҳар бир фуқаро фаровонлигида намоён бўлади. Бинобарин, мамлакат иқтисодиёти биринчи навбатда халқ фаровонлиги ва тараққиёти учун ишлаши керак, - деди Давлат раҳбари.
Президент адолат ғояси Қозоғистон давлат сиёсатининг ўзаги бўлиши кераклигини таъкидлади.
– Ижтимоий адолат асосини замон талабларига жавоб берадиган қонунлар, коррупцияга қарши ҳар томонлама курашиш, фуқароларнинг меҳнатсеварлиги ва ёшларнинг илғор билим олишга интилиши ташкил этади. Давлат бу хулосани амалга ошириш учун барча имкониятларни ишга солиши керак, – деди Қасим-Жомарт Тоқаев.
Президент Қозоғистоннинг аралаш сайлов тизимига ўтиш тартиби Парламент томонидан қабул қилинган қонунларда белгилаб берилганини таъкидлади. Эндиликда Мажилис ва вилоят маслихатлари депутатларининг бир қисми, барча туман маслихатлари депутатлари бир мандатли сайлов округлари бўйича сайланади. Натижада вакиллик органлари ҳақиқий халқ ҳокимиятининг бир тармоғига айланади.
Қонунчиликка киритилган ўзгартишларга кўра, туман ва вилоят аҳамиятидаги шаҳарлар ҳокимлари ҳам сайланади. Бу қишлоқ ҳокимлари сайловининг мантиқий давоми ва давлат бошқаруви тизимини демократлаштиришга интилишимизнинг ёрқин далилидир.
Президент таъкидлаганидек, Конституциявий ислоҳот мамлакат давлат тузилиши асосларини мустаҳкамлайди. Шунингдек, фуқаролик жамияти ривожланишига йўл очади, миллий мулоқотни йўлга қўяди. Пировардида, бу қадамлар халқ фаровонлигини юксалтириш, юрт келажаги порлоқ бўлишига хизмат қилмоқда.
Президент қонунни имзолашдан аввал шундай муҳим қонунлар ҳужжатларини тез ва сифатли қабул қилган депутатларга, Халқ ишончи миллий кенгаши аъзоларига самарали фаолияти учун, шунингдек, қонунчиликни ривожлантиришда фаол иштирок этган барча фуқароларга миннатдорлик билдирди.
Давлат раҳбари Қасим-Жомарт Тоқаев Конституциявий ислоҳот натижасида ишлаб чиқилган ва қабул қилинган олтита қонунни омма олдида имзолади.
Улар:
1. «Қозоғистон Республикасининг Конституциявий суди тўғрисида»ги Қозоғистон Республикасининг Конституциявий қонуни;
2. «Қозоғистон Республикасида инсон ҳуқуқлари бўйича вакил тўғрисида»ги Қозоғистон Республикасининг Конституциявий қонуни.
3. Қозоғистон Республикасининг «Прокуратура тўғрисида»ги Конституциявий қонуни;
4. «Давлат раҳбарининг 2022 йил 16 мартдаги Мурожаатномасини амалга ошириш юзасидан Қозоғистон Республикасининг айрим конституциявий қонунларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги Қозоғистон Республикасининг Конституциявий қонуни;
5. Қозоғистон Республикасининг «Давлат раҳбарининг 2022 йил 16 мартдаги Мурожаатномасини амалга ошириш юзасидан Қозоғистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги қонуни;
6.«Қозоғистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида» ги Қозоғистон Республикаси қонуни.
