Буюк Британия: Янги ҳукумат - эски муаммолар
LONDON. Kazinform — Буюк Британиянинг янги бош вазири ноқонуний муҳожирларни Руандага юбормайдиган бўлди. Кир Стармер муваффақиятсизликка учраган кўп миллион фунт стерлинг режасидан қайтмоқда. Унинг ўрнига ҳукумат раҳбари янги чегара назорати хизматини тузади. Бироқ бу ташаббус бошпана излаётган қочқинлар учун тўсиқ бўла оладими?
Бошпана изловчиларни Руандага олиб келиши керак бўлган биринчи рейс икки йил олдин амалга ошиши керак эди. Бироқ Инсон ҳуқуқлари бўйича Европа суди ва Буюк Британия Олий суди бу халқаро ҳуқуққа зид эканини айтиб, ташаббусга тўсқинлик қилди.
Гарчи консерваторлар қонунни айланиб ўтиш йўлини топсалар-да, сайловда мағлуб бўлдилар ва ўз режаларини амалга ошира олмадилар. Янги бош вазир, аввалроқ ваъда қилганидек, депортация дастурини тўхтатди.
“Қаранг, Руанда режаси амалга оширилгунга қадар унинг самарасиз экани маълум бўлди. У ноқонуний иммиграцияни чекламаган ва чекламайди. Жорий йилнинг дастлабки олти ойида Британияга келган қочқинлар сони кўп ва рекорд даражага етди”, - деди Буюк Британия бош вазири Кир Стармер.
Стармер бошчилигидаги ҳукумат масалани ҳал қилиш учун қочқинларни ноқонуний олиб ўтиш билан шуғулланадиган жиноий гуруҳларга эътибор қаратади.
Шу мақсадда Буюк Британияда ишловчи халқаро агентликлар билан биргаликда полиция, Ички разведка хизмати ва прокуратура билан ҳамкорликда Чегара хавфсизлиги қўмондонлиги тузилади.
Консерваторлар томонидан лойиҳага сарфланган 300 миллион фунт стерлингдан кўпроқ маблағ эса ўрганиб чиқилади.
“Маблағларнинг самарали сарфланиши, қонун ҳужжатлари ижросини синчиклаб текшириб, аудит ўтказаман. Ва натижаларини парламентга етказаман. Биз чегараларимиз хавфсизлигини мустаҳкамлаш учун ажратилаётган маблағ тўғри ишлатилишига ишонч ҳосил қилишимиз керак”, — деди Британия ички ишлар вазири Иветт Купер.
Руанда Британия ҳукумати талабларини тўлиқ қондирганини ва барча пулни сарфлаганини айтди.
“Муҳожирларни вақтинча жойлаштириш учун бошпана тайёрланди, ҳатто қочқинлар учун уйлар қурилиши ҳам бошланди. Имзоланган шартномада режа амалга ошмаса, пул қайтарилиши айтилмаган", - дейди Африка расмийлари.
“Аслида келишувни Руанда эмас, Британия ҳукумати бузган. Бу маблағлар мамлакатимизга берилган кредит эмас. Муайян фаолиятни амалга ошириш учун Руандага пул юборилган. Биз мажбуриятларни бажардик. Маблағларни қайтариш учун ҳеч қандай сабаб йўқ”, - дейди Ален Мукуралинда, Руанда ҳукумати расмий вакили ўринбосари.
Ноқонуний миграция долзарб мавзуга айланар экан, янги ҳукуматга нисбатан босим кучайди. Демак, лейбористлар ҳар қандай ҳолатда ҳам кичик қайиқларда Ла-Манш бўйлаб ўтаётган ўн минглаб одамларни тўхтатиши керак.
Руанда қонунининг асосий муаллифи ва Буюк Британия Ички ишлар вазирлигининг собиқ раҳбари лейбористларнинг таклифидан норозилигини билдирди.
Айтганча, Суэлла Браверман Тори раҳбарлигига даъвогар, чунки Риши Сунак истеъфога чиқишни режалаштиряпти.
“Кўп йиллик машаққатли меҳнат, парламент актлари ва миллионлаб фунт стерлинглар беҳуда кетганга ўхшайди. Лойиҳа муваффақиятли амалга оширилса, ўз самарасини берар эди. Лекин биласизми, олдимизда жуда кўп тўсиқлар турибди. Консерватив партия бунга қарши ҳаракат қилиши керак”, - дейди Суэлла Браверман, Буюк Британия собиқ ички ишлар вазири.
Йил бошидан буён 13500 дан ортиқ одам шишириладиган қайиқ билан Британия қирғоқларигача сузип келган.
Бироқ ҳозир кучли шамоллар ва денгизларнинг тўлқини туфайли уларнинг сони камайиб бормоқда. Бу узоқ давом этмаслигини расмийлар яхши билади.
Муаллиф: Ғалимжан Қараманули
