Бугун Қозоғистонда Устозлар куни нишонланади
Бугун, 5 октябрь Қозоғистонда Ўқитувчилар куни, деб хабар беради Каzinform мухбири.
Ўқитувчилар куни таълим ходимларининг касб байрамидир. Бу йил Қозоғистон устозлари ва мураббийлари ўз байрамларини 5 октябрь куни нишонлайдилар.
Илгари давлат байрамлари рўйхатига кўра, республикада Устозлар куни октябрь ойининг биринчи якшанбасида нишонланар эди. Эндиликда ушбу санани нишонлаш 5 октябрь куни дунёнинг 100 дан ортиқ мамлакатларида нишонланадиган Бутунжаҳон ўқитувчилар куни билан ҳамоҳанг тарзда нишонланади.
Халқаро байрамни нишонлаш санаси 1966 йилда Парижда ўқитувчиларнинг мақоми бўйича махсус ҳукуматлараро конференцияда аниқланган. Тадбир якунида ЮНЕСКО ва Халқаро ташкилот вакиллари ўртасида “Ўқитувчилар мақоми бўйича тавсиялар” имзоланди. Касб байрамида устозлар ва мураббийларга фахрий ёрлиқлар топширилиб, мактабларда кўрик-танловлар, концертлар ва бошқа турли байрам тадбирлари ташкил этилади. Бутун дунёда ва Қозоғистонда ўқитувчиларни мамлакатнинг юқори мансабдор шахслари, давлат ва маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органлари раҳбарлари табриклайди.
Ахмет Байтурсинули номидаги “Талдау” таълимни ўрганиш ва баҳолаш миллий маркази” АЖ маълумотларига кўра, бугунги кунда Қозоғистон мактабларида 340 958 нафар ўқитувчи ишлайди. Улардан 66 648 нафари эркаклар, 274 310 нафари аёллардир.
2023 йил 1 сентябрдан бошлаб мактабгача таълим ва тарбия ўқитувчиларининг иш ҳақи яна 30 фоизга ошди. 220 мингдан ортиқ қозоғистонлик ўқитувчилар аттестация натижаларига кўра белгиланган малака тоифаси учун иш ҳақига устамалар олади. Масалан, уста ўқитувчи 50%, ўқитувчи-тадқиқотчи - 40%, эксперт ўқитувчи - 35%, модератор-ўқитувчи - 30% олади. Республика бўйича жами ўқитувчи-модераторлар сони 73 820 нафар, экспертлар – 81 168 нафар, илмий тадқиқотчилар – 71 141 нафар, магистрлар – 3 482 нафарни ташкил этади.
Тўрт йил ичида қозоғистонлик ўқитувчиларнинг маоши 100 фоизга ошди.
2022 йилдан бошлаб умумтаълим фанлари бўйича халқаро олимпиадалар ғолиб ва совриндорларини тайёрлаган ўқитувчиларга қуйидаги миқдорда бир марталик иш ҳақи тўланади:
биринчи даражали диплом ва олтин медаль соҳибини тайёрлаган ўқитувчига — асосий иш ҳақининг 26,5 баравари миқдорида;
иккинчи даражали диплом ва кумуш медаль соҳибини тайёрлаган ўқитувчига — асосий иш ҳақининг 17,5 баравари;
учинчи даражали диплом ва бронза медали соҳибини тайёрлаган ўқитувчига — асосий иш ҳақининг 8,5 баравари миқдорида.
10 йилдан бери ҳар йили Қозоғистонда "Энг яхши ўқитувчи" махсус танлови ташкил этилади. Унда мулкчилик шакли ва идоравий мансублигидан қатъи назар, мактабгача таълим, ўрта, техник ва касб-ҳунар таълими ташкилотларининг штатдаги педагог ходимлари иштирок этади. Танлов уч босқичда ўтказилади: I — туман/шаҳар миқёсида, II — вилоят миқёсида; III - республика миқёсида. Ҳар йили мутахассислар “Энг яхши ўқитувчи” унвони соҳибига айланишади, шу муносабат билан улар “Энг яхши ўқитувчи” кўкрак нишони ҳамда 3 миллион тенге миқдоридаги пул мукофотини тантанали равишда олишади.
