БМТ Бош Ассамблеясининг юбилей саммитида қандай тадбирлар бўлади
ASTANA. Kazinform — 9 сентябрь куни БМТнинг Нью-Йоркдаги штаб-квартирасида халқаро ташкилот ташкил топганининг 80 йиллигига бағишланган БМТ Бош Ассамблеяси очилади. Тадбирнинг муҳим жиҳати нафақат натижаларни сарҳисоб қилиш, балки БМТнинг ХХI асрдаги ролини қайта кўриб чиқиш бўлади, деб хабар беради Кazinform агентлиги мухбири.
Бу йилги мавзу “Биргаликда яхшироқ: тинчлик, тараққиёт ва инсон ҳуқуқлари учун 80 йил ва ундан кейин”. Ассамблеяда 100 дан ортиқ давлат раҳбарлари, манфаатдор томонлар ва дунё етакчилари иштирок этиб, жаҳон ҳамжамиятининг диққатини тинчлик, хавфсизликни сақлаш, геосиёсий муаммолар, иқлим, инсон ҳуқуқлари ва барқарор ривожланиш масалаларига қаратади.

Тадбирлар дастури
10—22 сентябрь кунлари «Барқарор ривожланиш мақсадлари» бўйича Ҳаракатлар форумига (БРМ) тайёргарлик йиғилишлари, қўмита сессиялари, тайёргарлик кўриш ва ёрдамчи тадбирлар (илмий саммит, иқтисодий ўсиш, соғлиқни сақлаш ва инновациялар бўйича глобал форумлар, шунингдек, адолатга эришиш, аёллар ҳуқуқлари ва тинчликни мустаҳкамлашга бағишланган тадбирлар) бўлиб ўтади.
Шунингдек, “Глобал мақсадлар ҳафталиги” (19-28 сентябрь) режалаштирилган бўлиб, унда 170 дан ортиқ фуқаролик жамияти, бизнес ва илмий доиралар вакиллари қатнашади ва БРМ бўйича ишларни жадаллаштириш ва глобал муаммоларни янада самаралироқ енгиш масалаларини муҳокама қилади.
22 сентябрь куни Бош Ассамблея залида БМТнинг 80 йиллигига бағишланган олий даражадаги учрашув бўлиб ўтади. Бирлашган Миллатлар Ташкилоти вакиллари, давлат ва ҳукумат раҳбарлари сўнгги саккиз ўн йилликда эришилган ютуқлар ва янада инклюзив ва мослашувчан кўп томонлама тизим яратиш бўйича кейинги қадамларни муҳокама қиладилар.
Шу куни Иқтисодий ва Ижтимоий Кенгаш Палатасида қайта тикланадиган энергия манбаларидан тортиб гендер тенглигигача бўлган соҳаларда ўзгаришларни келтириб чиқарадиган жамиятлар, мамлакатлар ва минтақалардаги ўзгаришларни муҳокама қилиш учун "Барқарор ривожланиш мақсадлари палласи" тадбири режалаштирилган.

Юқори даражадаги тадбирлардан бири гендер тенглигига эришиш ва барча аёллар ва қизларнинг имкониятларини кенгайтириш мақсадида Аёллар бўйича IV Бутунжаҳон конференциясининг (22 сентябрь) 30 йиллигига бағишланган сессия бўлади. Йиғилишда 1995 йилда Пекинда бўлиб ўтган тарихий конференциядан кейин эришилган ютуқлар, шунингдек, бутун дунё бўйлаб гендер тенглигига эришишда эришилган ютуқлар, илғор тажрибалар ва қолган муаммолар муҳокама қилинади.
Шунингдек, кун тартибида иқлим бўйича янги миллий ҳаракат режаларини тақдим этиш ва тоза энергиянинг янги даври афзалликларидан фойдаланиш учун платформа бўладиган Иқлим саммити (24 сентябрь) ҳам бор. Саммитда Париж келишуви мақсадларидан келиб чиққан ҳолда одамлар ва сайёрамизни ҳимоя қилишга эътибор қаратилади.
Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Кенгашининг муҳим қисми юқори даражадаги умумий мунозаралар (23-27 ва 29 сентябрь) бўлиб, унда давлат раҳбарлари мураккаб глобал муаммолар ва жамоавий ҳаракатлар аҳамияти масалаларини кўриб чиқадилар.

24 сентябрь куни бўлиб ўтадиган биринчи саммитда БРМни молиялаштириш бўйича мажбуриятларни амалга ошириш ва кўп томонлама ташкилотлар раҳбарлари, давлат ва ҳукумат раҳбарлари ўртасидаги мулоқот муҳокама қилинади.
Эртаси куни (25 сентябрь) олий даражадаги учрашувда давлат ва ҳукуматлар раҳбарлари юрак-қон томир касалликлари, саратон, қандли диабет ва сурункали респиратор касалликларни ўз ичига олган юқумли бўлмаган касалликларнинг олдини олиш ва назорат қилиш бўйича янги қарашларни ишлаб чиқиш учун йиғилади.
Шу куни Ёшлар учун Жаҳон ҳаракат дастурининг 30 йиллигига бағишланган тадбир бўлиб ўтади. Ҳукуматлар, фуқаролик жамияти ва ёшлар ташкилотлари Ҳаракат дастурини амалга оширишда эришилган ютуқларни кўриб чиқиш ва сиёсатни ишлаб чиқишда ёшларнинг фаол иштирокини рағбатлантириш учун бирлашади.
Глобал ядровий қуролсизланишга эришиш бўйича саммит 26 сентябрга белгиланган. Ушбу ялпи йиғилиш ҳар йили БМТнинг қуролсизланиш бўйича устувор йўналиши бўлган Халқаро Ядро қуролини бутунлай йўқ қилиш куни муносабати билан ўтказилади.
БМТ Бош Ассамблеяси 30 сентябрь куни Роҳинжа мусулмонлари ва Мьянмадаги бошқа озчиликлар дуч келаётган муаммолар ҳақида халқаро хабардорликни оширишга қаратилган юқори даражадаги ялпи йиғилиш билан якунланади.
23 сентябрь куни Нью-Йоркда норозилик намойишлари бўлиб ўтиши кутилмоқда, фаоллар атмосферага иссиқхона газлари чиқарилишини камайтириш ва қазиб олинадиган ёқилғидан фойдаланишга чек қўйиш, инсон ҳуқуқларини ҳурмат қилиш ва халқаро институтларни ислоҳ қилишга чақирмоқда.
Ҳар йили Нью-Йорк марказида минглаб одамлар АҚШ президенти ва бошқа дунё етакчиларидан иқлим ўзгаришига эътибор қаратишни ва БМТ БМТ Бош Ассамблеяси сессиялари арафасида янги нефт ва газ скважиналари учун бурғулашни тўхтатишни талаб қиладиган норозилик намойишлари ўтказилади.
Шунингдек, юбилей йилида Канада, Мальта, Франция, Буюк Британия, Бельгия ва Австралия бу йилги Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг 80-сессиясида Фаластин давлатини расман тан олиши кутилмоқда.