Атлантадан Парижгача: қозоғистонлик спортчилари Олимпиадада қандай марраларга эришдилар

ASTANA. Kazinform - Франция пойтахти Париж шаҳрида бўлиб ўтадиган XXXIII ёзги Олимпия ўйинларига икки ҳафта қолди. Айни пайтда тўрт йиллик мусобақага йўлланмани қўлга киритган қозоғистонлик спортчилар сўнгги машғулотларни ўтказишмоқда.

Шу муносабат билан Қозоғистон спортчилари мамлакат мустақилликка эришганидан бери ёзги ўйинларда қанча медаль қўлга киритганини эслатиб ўтамиз.

Атланта Олимпиадаси - 1996 йил

Қозоғистон терма жамоаси 1992 йилги ёзги Олимпия ўйинларида ўз мустақиллигини эълон қилган бўлса-да, спортчилар Бирлашган терма жамоага қўшилди. Навбатдаги Олимпиада йўйинларида, яъни 1996 йилда Американинг Атланта шаҳрида бўлиб ўтган Ёзги Олимпия ўйинларида қозоғистонлик спортчилар алоҳида мамлакат сифатида қатнашиб, 11 та медални қўлга киритди. 3 нафар қозоғистонлик чемпион бўлиб, шоҳсупанинг энг юқори поғонасига кўтарилди.

Сидней Олимпиадаси - 2000 йил

Қозоғистонлик спортичлар Сиднейдан (Австралия) 3 та олтин ва 4 та кумуш медаль билан қайтди. Бокс бўйича 57 кг вазн тоифасида Бекзат Саттарханов қозоғистонлик боксчилар орасидан илк Олимпиада чемпиони бўлди. Кейинроқ 71 кг вазн тоифасида иштирок этган яна бир боксчи Ермахан Ибраимов барча рақибларини мағлуб этиб, чемпионлик унвонини қўлга киритди. Учинчи олтин енгил атлетика бўйича медални елканли спортчи Ольга Шишигина қўлга киритди. У 100 метрга тўсиқлар оша югуришда қатнашди. Бундан ташқари, боксчилар Болат Жумадилов (51 кг гача), Мухтархан Дилдабеков (+91 кг), эркин курашчилар Ислам Байрамуков ва велоспортчи Александр Винокуровлар кумуш медал билан қайтди.

Афина Олимпиадаси - 2004 йил

2004 йилги Афина Олимпиадасида 119 нафар қозоғистонлик спортнинг 17 тури бўйича иштирок этган. Бироқ тўрт йиллик мусобақада Қозоғистон терма жамоаси бор-йўғи битта олтин медални қўлга киритди. Унда 69 килограмм вазнда бокс бўйича юрт шарафини ҳимоя қилган Бахтияр Артаев ғалаба қозонди. Артаев олимпия чемпиони унвонидан ташқари Вэл Баркер кубогини ҳам қўлга киритди. Шу тариқа у Вэл Баркер кубогини қўлга киритган иккинчи қозоғистонлик боксчига айланди. Афина Олимпиадасида Артаевдан ташқари тўрт нафар спортчи кумуш медални қўлга киритди. Улар боксчи Геннадий Головкин, оғир атлетикачи Сергей Филимонов, курашчилар Георгий Цурцумиа ва Геннадий Лалиевга тегишли эди. Спортчи Дмитрий Карпов, боксчи Серик Елеуов ва юнон-рум курашчиси Мхитари Манукян бронза медалига сазовор бўлди. Натижада Қозоғистон саккизта медални қўлга киритди.

Пекин Олимпиадаси - 2008 йил

Пекинда 2 нафар қозоғистонлик ғалаба қозонди. Улардан бири 69 килограмм вазн тоифасида жанг қилган боксчи Бақит Сарсекбаев бўлса, иккинчиси оғир атлетика бўйича 94 килограмм вазн тоифасида баҳсларда иштирок этган спортчи Илья Ильин. Бироқ кейинроқ Ильиннинг ғалабаси Халқаро олимпия қўмитаси томонидан допинг истеъмол қилгани учун бекор қилинди. Пекинда дзюдочи Асхат Житкеев (100 килограммгача), спортчи Ольга Рипакова ва юнон-рум курашчиси Нурбақит Тенизбаев (60 килограммгача) кумуш медални қўлга киритди. Дастлаб иккаласи ҳам бронза медали соҳиби бўлган бўлса, кейинчалик рақиблари допинг истеъмол қилгани маълум бўлди ва улар кумуш медалга муносиб деб топилди. Юнон-рум курашчиси Елена Шалигина, эркин курашчи Марид Муталимов, боксчи Еркебулан Шиналиев ва таэквондочи Арман Шилманов бронза медалига сазовор бўлди.

Лондон Олимпиадаси - 2012 йил

Лондон Олимпиадаси мустақил Қозоғистон тарихига олтин ҳарфлар билан ёзилди. Қозоғистон спортчилари 7 та олтин медални қўлга киритди. Бироқ Халқаро олимпия қўмитаси допинг можароси туфайли яна 4 нафар спортчини медалларидан маҳрум қилди. Улар орасидан уч нафар спортчи чемпионлик унвонини сақлаб қолди. Улар: велоспортчи Александр Винокуров, уч ҳатлаб сакраш бўйича Ольга Рипакова ва машҳур боксчи Серик Сапиев. Шу муносабат билан, Серик чемпионлик унвони билан бирга Вэл Баркер кубогини қўлга киритган Қозоғистондан учинчи спортчи бўлганини таъкидлаш жоиз. Оғир атлетика бўйича Зульфия Чиншанло (53 кг), Майя Манеза (63 кг), Светлана Подобедова (75 кг) ва Пекинда чемпион бўлган машҳур оғир атлетикачимиз Илья Ильиннинг (94 кг) чемпионлик унвонлари бекор қилинди. Бунинг асосий сабаби допинг можароси.

Рио Олимпиадаси - 2016

Қитъанинг нариги томонида ўтказилган Рио Олимпиадасида 26 спорт туридан 104 нафар спортчи иштирок этди. Қозоғистонликлар жами 17 та медаль (3 та олтин, 5 та кумуш, 9 та бронза) қўлга киритиб, мамлакат спорти тарихидаги кумуш ва жами совринлар сони бўйича рекорд натижага эришди. Олтин медални Нижат Раҳимов (оғир атлетика), Дмитрий Баландин (сузиш), Данияр Елеусинов (бокс) қўлга киритди.

Токио Олимпиадаси - 2020

Эслатиб ўтамиз, Токио Олимпиадаси коронавирус пандемияси туфайли бир йилга кечиктирилган ва 2021 йилнинг ёзига кўчирилган. Кечиктирилган Олимпия ўйинлари қозоғистонлик спортчилар учун энг омадсиз ўйинлардан бири бўлди. Мустақил давлат тарихида биринчи марта спортчилар бундай Олимпиадаларда чемпион бўла олмади. Спортнинг 27 та тури бўйича баҳсларда қатнашган 97 нафар спортчи 8 та бронза медаль билан умумжамоа ҳисобида 83-ўринни эгаллади. Бронза медаллари спортчилар: Елдос Сметов (дзюдо), Игорь Сон, Зульфия Чиншанло (иккаласи оғир атлетика), Сакен Бибосинов, Қамшибек Қонқабаев (иккаласи ҳам бокс), Нурислам Санаев (еркин кураш), Дархан Асадилов ва Софья Берульцова (иккаласи ҳам каратэ) насиб этди.

Олдимизда - Париж Олимпиадаси

Шу кунларда Франция пойтахти Париж шаҳрида бўлиб ўтадиган XXXIII ёзги Олимпия ўйинларига саралаш турнирлари якунланди. Айни пайтда тўрт йиллик мусобақага йўлланмани қўлга киритган қозоғистонлик спортчилар сўнгги машғулотларни ўтказишмоқда. Қозоғистон терма жамоаси спортнинг 25 та тури бўйича Олимпия ўйинларига 80 та йўлланмани қўлга киритди. Хусусан, бокс, дзюдо, гимнастика, енгил атлетика, байдарка ва каноэда эшкак эшиш, ўқ отиш, қиличбозлик, юнон-рум кураши, эркин кураш, камондан отиш, стенддан отиш, теннис, велошоссе, сузиш, замонавий пентатлон, таэквондо, велоспорт, батут гимнастикаси, бадминтон, академик эшкак эшиш, бадиий гимнастика, триатлон, стол тенниси, қояга кўтарилиш ва брейкинг бўйича Олимпия ўйинларида иштирок этади.

Эслатиб ўтамиз, Франция пойтахти Париж шаҳрида бўлиб ўтадиган XXXIII ёзги Олимпия ўйинлари 26 июлдан 11 августгача бўлиб ўтади. Ўйинларда 205 давлатдан 10 500 нафар спортчи иштирок этиши режалаштирилган. Унда 32 спорт туридан 329 та медаллар жамланмаси сараланади.