Астанага кўчиб келаётган аҳоли сонида чеклов бўлмайди

ASTANA. Kazinform - Астана аҳолиси йилдан-йилга ортиб бормоқда. Аҳоли сони кўпайгани сари уй-жой ва ижтимоий соҳа объектларига бўлган талаб ҳам кўпайиши аниқ. Қолаверса, пойтахтни қулай шаҳарга айлантиришнинг яна бир масаласи бор. “Ҳокимга савол” лойиҳаси доирасида Астана ҳокими Женис Қасимбекни суҳбатга тортдик.

Жеңіс Қасымбек
Фото: Kazinform

– Женис Маҳмудули, суҳбатни қурилиш соҳасидан бошласак. Маъмурият турар-жой мажмуалари ўрнига ижтимоий объектлар қуришни бошлади. Қайси туманларда, қандай ижтимоий объектлар қурилади?

– Ўтган йили жамоатчилик эътироз билдирган, зудлик билан қарор қабул қилишни талаб қилган 20 дан ортиқ объект бўлган. Шунга кўра, шаҳар режасига ўзгартиришлар киритилиб, барча қарорлар аҳоли фикрини инобатга олган ҳолда қабул қилинди. Зич қурилиш объектлари учун ижобий ечимлар мавжуд. Шундай қилиб, 20 та турар-жой мажмуаси ўрнига ижтимоий объектлар қурилиши керак. Жумладан, 8 та ижтимоий объект ва 9 та жамоат жойлари (3 та мактаб, 2 та ўқув маскани, 8 та майдон, 1 та истироҳат боғи ва 3 та ижтимоий объект) - мактаб, таълим масканлари, соғлиқни сақлаш муассасалари қурилиши режалаштирилган.

мектеп
Фото: Астана әкімдігінің баспасөз қызметі

— Пойтахтда ўз ишига эътиборсизлик билан қарайдиган қурилиш ташкилотларининг “қора рўйхати” мавжуд. Масала қандай ҳал қилиняпти? Уларнинг “қора рўйхат”дан чиқиб кетиши мумкинми?

– Бугун пойтахтимизда рухсатсиз ва тегишли ҳужжатларсиз қурилган 40 дан ортиқ кўп хонадонли турар жой аниқланди. Масъул пудратчи корхоналарга ишни тўхтатиш вазифаси қўйилди, қайд этилган субъектлар маъмурий жавобгарликка тортилди. Бундан ташқари, 6 та объект бўйича жиноят иши қўзғатилган.

2023 йилда Астана шаҳар ихтисослаштирилган туманлараро хўжалик судига қурилиш-монтаж ишларини тўхтатиб туриш ва бекор қилиш тўғрисида 115 та даъво аризаси юборилган, жумладан:

– 6 та даъво аризаси судда кўриб чиқилмоқда

– 23 та даъво бўйича ажрим талаблари бажарилганлиги сабабли даъво аризаси бекор қилинди.

– 86 та ариза қаноатлантирилди

- 74 та суд қарори Астана шаҳар адлия департаментида кўриб чиқилмоқда.

құрылыс
Фото: Виктор Федюнин/Kazinform

Бундан ташқари, шаҳарда Қозоғистон Республикасининг “Уй-жой қурилишида ҳиссалик иштироки тўғрисида”ги қонуни талабларига риоя этилиши билан боғлиқ қатор масалалар мавжуд. Шунингдек, фуқароларни хабардор қилиш ва қонунбузарликларнинг олдини олиш мақсадида акциядорлардан пул ундириш ҳуқуқига эга бўлмаган қурилиш ташкилотларининг “қора рўйхати” бошқарманинг расмий ресурслари ва оммавий ахборот воситаларида мунтазам эълон қилинмоқда.

– Қурилиши узоқ давом этган ва ҳали ҳам қурилиши тугалланмаган турар-жой мажмуалари ҳақида гапириб берсангиз...

– Ҳар бир кўп хонадонли турар-жой мажмуасининг ўз тарихи бор. Мисол учун, бир жойда фақат уйнинг фудаменти кўтарилган, бошқа жойда эса фақат чуқур қазилган. Баъзи ишлаб чиқувчилар битта квартирани 3-4 кишига сотишган. Худди шундай, автотураргоҳ квартира сифатида сотилган, ҳозир эса бир жойда умуман режалаштирилмаган квартира сотилган пайтлар ҳам бўлган.

Давлатимиз раҳбарининг кўмагида қурилиши узоқ давом этган объектларни якунлаш бўйича кенг кўламли тизимли ишлар амалга оширилди. Уй-жойларни техник кўрикдан ўтказиш, молиявий ва техник текширишлар ўтказилди, инвесторлар ҳам сафарбар этилди.

Шу тариқа, қурилиши узоқ давом этган 140 дан ортиқ турар-жой мажмуаси икки йил ичида қуриб битказилди. Бу 15 минг 500 га яқин ҳиссадор оиласининг муаммоларини ҳал этиш имконини берди. Улар орасида қурилиши 20 йил аввал бошланган уйлар ҳам бор.

Жорий йилда анчадан буён қурилаётган 10 та уй бор. Уларнинг қурилишини жорий йилнинг 1-2-чорагида якунлаймиз. Ҳар бир объект бўйича босқичма-босқич ҳаракатлар режаси мавжуд.

LRT құрылысы
Фото: Мухтор Холдорбеков/Kazinform

- LRT қурилиши қандай кетмоқда? Қачон тугайди?

– Аввал айтганимдек, бу йил эстакада, яъни бетон ишларини якунлашни режалаштирганмиз. Эстакада тўлиқ кўтарилади. Келгуси йилги мақсад - устки тузилмани тугатиш, яъни рельсларни ўрнатиш. Бундан ташқари, жорий йилда станцияларнинг бир қисми қуриб битказилади. Поездлар ва жиҳозларга буюртма бериш ҳам давом этмоқда.

– Пойтахтимиз аҳолиси кўпайгани сари нафақат ижтимоий соҳа объектлари, балки кадрлар, айниқса, ўқитувчи ва тиббиёт ходимлари етишмаслиги ҳам сезиляпти. Таълим муассасаларига грант бериш билан масала ҳал бўладими? Кадрлар масаласида яна қандай чоралар мавжуд?

– Ҳа, Астана аҳолисининг жадал суръатлар билан ўсиши туфайли ижтимоий соҳа объектларига талаб ҳам ортиб боряпти. Бу, ўз навбатида, ўша жойларда ишлайдиган мутахассисларга эҳтиёж туғдирмоқда. Кадрларга бўлган эҳтиёжни қондириш учун ҳар йили маъмурият томонидан 1000 дан ортиқ ўқув грантлари ажратилади. Улар орасида, сиз айтганингиздек, тиббиёт, педагогика ва бошқа соҳалар ҳам бор. Умуман олганда, ҳар йили таълим ва тиббиёт соҳаларига 1000 га яқин мутахассис керак. Шу муносабат билан жорий йилда 1 140 та таълим гранти ажратиш масаласи кўриб чиқилмоқда.

Таълим соҳасида битирувчиларнинг 80 фоиздан ортиғи иш билан таъминланган бўлса, қолганлари магистратура босқичида ўқишни давом эттириб, баъзилари бола парвариши таътилида. 2022-2023 йилларда маҳаллий бюджетдан молиялаштириладиган 246 нафар аҳоли тиббиёт муассасаларига ишга жойлаштирилди.

- Шаҳарда автобуслар масаласига тўхталиб ўтсак. Шунингдек, тирбандлик масаласи қандай тартибга солинади?

– Жамоат транспортига келсак, ўтган йили шаҳар бўйлаб кунига 900 та автобус қатнови амалга оширилган. Жорий йилда уларнинг сони 1300 тага етди, яъни босқичма-босқич 400 та янги автобус етказиб бердик. Бироқ шаҳарда ҳали ҳам автобуслар етишмайди. Аслида 1,4-1,5 миллион аҳолига мўлжалланган автобуслар сони 2 мингдан ошиши керак. Бу йил автопаркни кенгайтиришни режалаштирганмиз – шаҳарга яна 300 та автобус келтирилади. Бу жамоат транспорти фаолиятини сезиларли даражада яхшилаш, жумладан, янги йўналишларни ишга тушириш имконини беради.

Йўл тирбандлигига келсак, шаҳарда 400 мингга яқин автомобиль бор. Ҳар куни вилоятдан шаҳарга 90 мингга яқин қўшимча автомашиналар кириб-чиқади. Йўл тармоғини тизимли ривожлантириш мақсадида кўприклар, чорраҳалар, янги кўчалар қуриш, йўлларни таъмирлаш бўйича тизимли ишлар амалга ошириб келиняпти.

көпір
Фото: Астана әкімдігі

Келгуси йилда Кенесари кўчаси бўйлаб (KAZGUU университети туманида) Есил дарёси орқали ўтадиган яна бир кўприк қурилишини бошлаймиз. Бу чора-тадбирларнинг барчаси, жумладан, кўчаларни қуриш ва таъмирлаш, ақлли светофорлар, автобус линияларини ўрнатиш шаҳар транспорт тармоғини сезиларли даражада яхшилаш имконини беради.

– Маслиҳат депутатлари “Шаҳар чўзилиб кетадиган резинка эмас”, деган фикрни билдирдилар. Шу муносабат билан Астанага орзулари ортидан келганлар учун чекловлар кўриб чиқиладими? Келажакка прогноз қандай?

- Агар одамлар бошқа ҳудудлардан кўчиб кетаётган бўлса, ҳеч қандай чекловлар бўлмайди. Шаҳар аҳолиси сони кундан кунга ортиб бормоқда. Бошқа вилоятлардан келган фуқароларни қабул қилиш учун Астана шаҳрида сифатли инфратузилма ва ижтимоий объектларни кўпайтириш ва уларни талабга жавоб берадиган ҳолатга келтириш зарур. Бу борада бир қатор ишлар амалга оширилмоқда.

көшелер
Фото: Kazinform

– Шаҳар кўчаларида қор эриб, баҳорда ёмғир ёғса кўлга айланади – бу манзара ҳар йили такрорланади. Астана аҳолисини қийнаётган бу масала қандай ҳал этилади?

– Шаҳарда сув тошқинга қарши чоралар кўрилмоқда. Йил бошидан буён 15 минг 500 метрга яқин ариқлар тармоғи, 600 га яқин назорат ва ёмғир қудуқлари тозаланиб, 160 метр коллектор ювилди. Коммунал хизматлар тахминан 4,7 миллион куб метр қорни олиб чиқди. Шаҳардаги сув тошқини хавфи мавжуд ҳудудлар сони ўтган йилларга нисбатан 20 тага камайди.

Фуқаро муҳофазаси органлари, коммунал хўжалик ва масъул муассасалар билан биргаликда мунтазам тайёргарлик кўрилди.

Сув тошқини хавфи бўлган ҳудуд ва аҳоли пунктларида қорни ўз вақтида тозалаш, сув қувурларини тозалаш, ёмғирли канализация тармоғи қурилишини назорат қилишга алоҳида эътибор қаратилмоқда.

- Жорий йилда Астана шаҳрида қандай муҳим миллий ва халқаро тадбирлар (ижтимоий, маданий, спорт) режалаштирилган?

– Аниқлик киритилган режалар ишлаб чиқиляпти. Умуман олганда, жорий йилда Астана халқаро форуми, Шанхай ҳамкорлик ташкилотига аъзо давлатлар раҳбарларининг кенгаши, V Бутунжаҳон кўчманчилар ўйинлари ва шунга ўхшаш спорт ва маданий халқаро тадбирларни ўтказиш режалаштирилган.

Жеңіс Махмудұлы
Фото: Астана әкімдігінің баспасөз қызметі

- Женис Маҳмудули бўш вақтингиз борми? Уни қандай сарфлайсиз? Спорт билан шуғулланасизми?

- Иш тартиби банд бўлгани учун бўш вақт кўп эмас. Бироқ, бўш вақтим бўлса, футбол, чанғи каби спорт турлари билан шуғулланишга ҳаракат қиламан.

Сўнгги хабарлар