1 сентябрда қозоғистонлик мактаб ўқувчиларини қандай ўзгаришлар кутмоқда
ASTANA. Kazinform – 1 сентябрда қозоғистонлик мактаб ўқувчиларини ўқув дастурида ҳам, ташкилий жиҳатдан ҳам янгиликларга бой яна бир ўқув йили кутиб турибди. Kazinform таҳририяти ўзгаришлар ҳақида умумий маълумот беради.
Зўравонликка қарши чоралар
Аввало, қозоғистонлик мактаб ўқувчиларининг ўқув дастурида зўравонликка қарши янги чораларни таъкидлаш мумкин - "Хавфсизлик дарслари". Дарс соати давомида 10-15 дақиқа давомида болаларга қандай ҳолларда полиция, фавқулодда вазиятлар хизмати ёки ишонч телефонларига мурожаат қилиш кераклиги тушунтирилади. Уларга ҳовлида, уйда ва мактабда шахсий хавфсизлик қоидаларини ўргатилади. Мактаб ўқувчиларига 8-синфдан бошлаб жиноят содир этганлик учун жиноий жавобгарлик, уларнинг иштирокчиси бўлмаслик ҳақида огоҳлантирилади. Бу болаларни безориликдан ҳимоя қилишга қаратилган KiVа дастурининг фин тадқиқотчилари томонидан ишлаб чиқилган пилот лойиҳасидир. Шу билан бир қаторда қозоғистон мактабларининг ижтимоий-эмоционал муҳитини яхшилашга қаратилган «ДосболLIKE» акцияси ҳам ўтказилади.
Қозоғистоннинг ҳар бир ҳудудида болалар учун психологик ёрдам марказлари очилди. Болалар ва уларнинг ота-оналари у ерда психологик, тиббий, ҳуқуқий ва ижтимоий ёрдам олишлари мумкин. Ушбу марказларни жорий этишдан асосий мақсад ўз жонига қасд қилишнинг олдини олишдир.
Халқаро олимпиадалар
Мактаб ўқувчиларининг ўқиш режимидаги ўзгаришлар орасида олимпиадаларни алоҳида таъкидлаш керак. Умумтаълим фанлари бўйича халқаро олимпиада иштирокчилари энди 12 дан 30 календарь кунгача давом этадиган ўқув-машғулот йиғинларига олиб борилади. Таълим-маориф вазирлиги бу вақт ичида ўқувчилар, айниқса, мактаб ўқув дастурига киритилмаган мавзуларни тўлиқ ёрита оладилар, деб ҳисобларди. Шунингдек, бундай танловлар иқтидорли болаларни аниқлашга ёрдам беради.
Янги билим формати
Ўтган ўқув йили охирида синовдан ўтган ўқувчиларнинг таълим ютуқларини мониторинг қилиш формати яна 4 ва 9-синф ўқувчиларини кутмоқда. Охирги синф ўқувчилари учун уч йўналиш – ўқиш саводхонлиги, математика саводхонлиги ва табиий фанлардан саводхонлик бўйича таълим тили бўйича электрон тест синовлари форматида ўтказилади.
Эслатиб ўтамиз, таълим ютуқларини мониторинг қилиш формати Нидерландиядаги RCEC экспертиза ва сертификатлаштириш тадқиқот маркази томонидан келишув асосида амалга оширилади. Қозоғистонда уларнинг тавсиялари ва бошқа халқаро амалиётлар ҳисобга олинади. Шунинг учун у ўқитиш тилида олиб борилади - ўқувчиларни тилни билишдаги фарқлар туфайли ҳеч қандай аралашмасдан баҳолаш.
Қабул имтиҳонлари
Қозоғистонлик ота-оналар фарзандлари гимназия ёки лицейларнинг биринчи синфига кирганларида имтиҳонлар ҳақида қайғурмайдилар. Айнан шу тўсиқ бутунлай бекор қилинди. Бироқ қозоқ тилини чуқур ўрганадиган синфларга кирган мактаб ўқувчилари аввалгиларига қараганда анча қийин бўлади. Ушбу тест 85 та саволни ўз ичига олади, шундан 40 таси қозоқ тили ва адабиёти фанидан бўлади.
Умуман олганда, кириш имтиҳонлари қуйидаги форматда ўтказилади:
5-синфда - фанлардан 40 та саволни ўз ичига олади: математика ва мантиқ - 30 та савол; ўқиш саводхонлиги - 10 та савол.
6-синфда қуйидаги фанлардан 60 та савол мавжуд: математика ва мантиқ — 35 та савол; ўқиш саводхонлиги - 15 та савол; Қозоғистон тарихи - 10 та савол.
7-синфда қуйидаги фанлардан 75 та савол мавжуд: математика ва мантиқ — 55 та савол; ўқиш саводхонлиги - 10 та савол; Қозоғистон тарихи - 10 та савол.
8-синфда фанлардан 85 та савол (қозоқ тили ва адабиёти чуқурлаштирилган мактаблар учун): математика ва мантиқ — 30 та савол; ўқиш саводхонлиги - 15 та савол;
Қозоқ тили ва адабиёти - 40 та савол.
10-синфда қуйидаги фанлардан 95 та савол мавжуд: математика ва мантиқ — 60 та савол; ўқиш саводхонлиги - 10 та савол; Қозоғистон тарихи - 25 та савол.
Тест синовлари учун 5-синфда 60 дақиқа, 6-синфда 90 дақиқа, 7-синфда 120 дақиқа, 8-синфда 150 дақиқа, 10-синфда 24-180 дақиқа ажратилади.
Кечки мактаб
Шунингдек, кечки мактабда ўқув йили энди 1 сентябрдан 25 майгача давом этишини ҳам таъкидлаймиз. Илгари у 1 сентябрдан 31 майгача белгиланган эди. Ва ўқув йилининг давомийлиги 36 ҳафта, сиртқи - 38 ҳафта.
Айни пайтда Қозоғистон Республикаси Таълим-маориф вазирлиги 2024-2025 ўқув йилининг бошланиш ва тугаш саналарини, шунингдек, мактабларда якуний имтиҳонларни ўтказиш саналарини белгилаб берди.
Шундай қилиб, янги ўқув йили 2024 йил 1 сентябрда бошланиб, 2025 йил 25 майда тугайди.
1-11 (12) синфларда ўқув йили давомидаги чорак ва таътилларнинг давомийлиги:
1-чорак - 8 ўқув ҳафтаси, кузги таътил - 7 календарь кун (2024 йил 28 октябрдан 3 ноябргача);
2-чорак - 8 ўқув ҳафтаси, қишки таътил - 10 календарь кун (2024 йил 30 декабрдан 2025 йил 8 январгача);
3-чорак - 10 ўқув ҳафтаси, баҳорги таътиллар - 11 календарь кун (2025 йил 21 мартдан 31 мартгача);
1-синфда қўшимча таътиллар – 7 календарь кун (2025 йил 10 февралдан 16 февралгача);
4-чорак - 8 ўқув ҳафтаси.
Бу ерда 9 (10) ва 11 (12) синф ўқувчилари учун якуний имтиҳонлар ва якуний аттестация саналари батафсилроқ кўрсатилган.
