Туркий давлатларнинг ўзаро савдо ҳажми 45 миллиард доллардан ошди - ТДТ саммити
ASTANA. Kazinform – Қасим-Жомарт Тоқаев йиғилишдаги нутқида алоҳида меҳмондўстлик кўрсатган Қирғизистон Президенти Садир Жапаров ва қирғиз халқига самимий миннатдорлик билдирди, деб хабар беради Ақорда матбуот хизмати.
Шунингдек, у “Бирлик Ордо” биносида ўтказилган коллегиал йиғилиш Туркий давлатлар ташкилотининг 15 йиллигига тўғри келишига эътибор қаратди.
“Бу тантанали тадбир. Фурсатдан фойдаланиб, барчангизни табриклайман. Туркий давлатлар ташкилоти қисқа вақт ичида нуфузли тузилмага айланди. Унинг дунёдаги мавқеи ошди. Бу, аввало, баракали бирлигимиз, биргаликдаги саъй-ҳаракатларимиз туфайлидир. Ишонаманки, бу учрашув бирдамлигимизни янада мустаҳкамлайди”, – деди ҚР Президенти.
Президент Қозоғистоннинг Туркий давлатлар ташкилотига раислиги доирасида амалга оширилаётган чора-тадбирларга алоҳида тўхталди.
“Қозоғистон ташкилоти раиси сифатида «TURKTIME!» шиорини кўтарди. Турк халқининг бирлигини таъкидладик. Ҳар томонлама ҳамкорликни кенгайтиришга алоҳида эътибор қаратдик. Бу даврда биз ҳақиқий ютуқларга эришдик. Биз бир қатор лойиҳаларни амалга оширдик. 80 дан ортиқ тадбирлар ташкил этилди. Астана шаҳрида V Бутунжаҳон кўчманчилар ўйинлари бўлиб ўтди. Кескин рақобат Буюк дашт цивилизациясини дунёга танитди. Турк алифбосининг умумий варианти тасдиқланди. Буни тарихий воқеа деб аташ мумкин. Ўтган йили Астанада Туркий давлатлар ташкилотига доимий вакилларни тайинлашга қарор қилдик. Унинг қоидалари тасдиқланишга тайёр”, – деди Қасим-Жомарт Тоқаев.
Давлат раҳбарининг айтишича, ташкилот доирасида савдо-иқтисодий, энергетика, молия ва сармоявий соҳалардаги алоқалар ҳам мустаҳкамланган.
“Туркия сармоя фонди ўз фаолиятини самарали давом эттирмоқда. Буни Туркия интеграциясини чуқурлаштиришга қаратилган қадам деб биламан. Қирғизистонлик қардошларимиз бугунги саммит учун “Иқтисодий интеграция, барқарор ривожланиш, рақамли келажак ва хавфсизлик” мавзусини таклиф қилмоқдалар. Бу таклиф барчамизни қизиқтиради. Сўнгги 10 йилда ташкилот аъзолари ўртасидаги иқтисодий алоқалар мустаҳкамланди. Жорий йилда ўзаро товар айирбошлаш ҳажми 45 миллиард доллардан ошди. Бу кўрсаткич ҳали ҳам оширилиши мумкин. Биз буни қила оламиз”, – деди Президент.
Қасим-Жомарт Тоқаев ташкилотга аъзо мамлакатлар ўртасидаги алоқаларни транспорт ва логистика йўналишида чуқурлаштириш жуда муҳим, деб ҳисоблайди.
“Турк дунёсининг янада иқтисодий ривожланиши учун Ўрта йўлак имкониятларидан тўлиқ фойдаланиш зарур. У стратегик аҳамиятга эга. Шу боис транспорт йўналишлари бўйича қўшма шартнома тузиш зарур. Бундай қадам барқарор ривожланишни таъминлайди. Ташкилотга аъзо давлатлар бу ташаббусни қўллаб-қувватлашига ишонаман”, – деди Президент.
Давлат раҳбари молия ва сармоя соҳасида ҳамкорликни кучайтириш зарурлигини таъкидлади. Қасим-Жомарт Тоқаевнинг сўзларига кўра, бу йўналишда Туркий инвестиция жамғармаси алоҳида ўрин тутади. Шу билан бирга, унинг айтишича, томонлар Марказий банк кенгашини ташкил этиш ташаббусини бир овоздан маъқуллаган.
Президент инсон капиталини ривожлантиришни ўта муҳим вазифа сифатида қайд этди.
“Турк цивилизациясини модернизация қилиш учун инсон ресурсларидан унумли фойдаланиш зарур. Иқтидорли ёшларнинг салоҳиятини юзага чиқариш имкониятини яратиш зарур. Фан ва таълим соҳасидаги ҳамкорлик кўламини кенгайтириш зарур. Ўтган йилги Саммитда мамлакатларимизда нуфузли университетларимизнинг филиалини очиш таклифи билдирилган эди. Натижада Қозоғистонда Туркиянинг Гази университетининг филиали очилди”, – деди Қасим-Жомарт Тоқаев.
Давлат раҳбари бугун имзоланадиган “Рақамли иқтисодиёт соҳасида ҳамкорлик тўғрисида”ги шартномани Туркий давлатлар ташкилотига аъзо давлатлар учун муҳим ҳужжат сифатида баҳолади. Шунингдек, у туркий дунё учун умумий ахборот маконини яратиш мақсадида кабель телеканалларининг ўзаро трансляциясини ташкил этиш зарурлигига эътибор қаратди.
Қасим-Жомарт Тоқаев нутқ сўнгида саммит доирасида эришилган келишувлар турк давлатларининг салоҳиятини оширишига ишонч билдирди ва Ташкилотга раислик қилаётган Қирғизистонга муваффақиятлар тилади.
Шунингдек, Венгрия Бош вазири Виктор Орбан туркий давлатлар бирлигини мустаҳкамлашга қўшган салмоқли ҳиссаси учун “Турк дунёсининг энг олий ордени” билан тақдирланди.
Саммитда Қирғизистон Президенти Садир Жапаров, Озарбайжон Президенти Илҳом Алиев, Туркия Президенти Режеп Таййип Эрдоған, Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев, Венгрия Бош вазири Виктор Орбан, Туркий давлатлар ташкилоти Бош котиби Кубаничбек Омуралиев сўзга чиқди.
