Тази зоти Халқаро кинология федерацияси томонидан тан олинди
ASTANA. Kazinform – Халқаро кинология федерацияси (FCI) Бош қўмитаси қозоқ тазисини («Kazakh Tazy») ит зоти сифатида расман тан олиш тўғрисида қарор қабул қилди ва Қозоғистонга тази зоти эгаси мақоми берилди.
Бу қарор қозоқ тази зотининг халқаро миқёсда тўлиқ тан олинишидан олдинги асосий ва охирги босқичдир, деб хабар беради ҚР Президенти Ишлар Бошқармаси матбуот хизмати.
“Бугун мамлакатингиз ва биз учун тарихий кун. FCI стандартлаштириш комиссияси ва FCI илмий комиссияси узоқ процедуралардан сўнг ушбу зотни Бош қўмитага рўйхатдан ўтказишни тавсия қилди. Табриклаймиз! Келажакда сизни 10 йиллик меҳнат кутмоқда. Бу вақт ичида итларнинг кўплаб соғлиғи бўйича тестлар ўтказилади ва янги туғилган ит кучуклари статистикаси ўтказилади, бу маълумотлар FCI Илмий комиссияси учун зарурдир. Итларнинг саломатлиги ва фаровонлиги бугунги кунда энг муҳим масалалардан биридир. FCI Қозоғистонда този зотининг тизимли ривожланишини кузатиб боради”, – деди FCI президенти Тамаш Яккель.
Эслатиб ўтамиз, Қозоғистон ит зотларини сақлаш, шунингдек, уларни халқаро миқёсда тарғиб қилиш масаласи Давлат раҳбари Қасим-Жомарт Тоқаев топшириғига асосан 2022 йилдан бошлаб Қозоғистон Республикаси Президенти Ишлар Бошқармаси томонидан кўриб чиқилган. Экология ва табиий ресурслар вазирлиги ваколатли орган этиб белгиланди.
Ўтган 2 йилда бу борада салмоқли ишлар амалга оширилди: тегишли қонунларга ўзгартишлар киритилди, тази стандарти тасдиқланди, илмий изланишлар олиб борилди, наслли итлар танлови ва кўргазмалари ўтказилди.
Ит зотларини фақат Халқаро Кинология Федерацияси (FCI) нинг тўлиқ аъзоси бўлган Миллий Кинологик Ташкилотлар орқали рўйхатдан ўтказиш мумкин.
2023 йил август ойида Қозоғистон Кинологлар иттифоқи Халқаро Кинология Федерациясининг барча талабларини бажарди ва унинг тўлиқ аъзолигига қабул қилинди. Шундай қилиб, у ўзининг миллий ит зотларини эълон этиш ҳуқуқини олди.
“Биз Халқаро кинология федерациясининг (FCI) «Kazakh Tazy» мустақил зотини тан олиш бўйича барча талабларини бажардик. Улар орасида мамлакатимизнинг турли ҳудудларида зотдор итлар кенг кўламли текширувдан ўтказилди. Итлар муҳим генетик тадқиқотларни ўз ичига олган кенг қамровли тиббий кўрикдан ўтказилди, бунинг натижасида биз қозоқ тазисининг ўзига хослигини аниқлайдиган ва рад этиб бўлмайдиган далилларни тақдим этдик. Тарихий тадқиқотларда 4000 йилдан ортиқ тарихга эга бўлган ит зотининг келиб чиқиши ва ривожланиши тўлиқ ёритилиб, «Kazakh Tazy» зотининг номи ниҳоят тасдиқланди. Биз бир зотли итларнинг махсус кўргазмасини ташкил этдик ва FCI стандартлаштириш ва фан комиссияси аъзоларига 100 та итни ўрганиш имкониятини яратдик. Бу борадаги ишлар натижаларига кўра, бугун FCI Бош қўмитасининг бир овоздан қабул қилинган қарори билан қозоқ тазиси жаҳон миқёсида расман тан олинди.
Тазилар маданиятимиз ва тарихимизнинг ажралмас қисмидир, шунинг учун биз миллий ит зотимизни асраб-авайлаш ва тарғиб қилиш учун қўлимиздан келганини қилишимиз керак. Ишончимиз комилки, бу кун йилномаларда тарихий кун бўлиб қолади”, – деди Қозоғистон кинологлар уюшмаси президенти Бауржан Серикқали.