Сайёрадаги барча чумолиларнинг оғирлиги қушлар ва сутэмизувчилардан кўра кўпроқ – тадқиқот

BEIJING. Кazinform - Гонконг университети энтомологлари дунё бўйлаб 20 квадриллион чумоли борлигини айтишди. Уларнинг умумий вазни сайёрадаги барча ёввойи қушлар ва сутэхмизувчиларникидан каттароқдир, дея хабар беради Кazinform мухбири CBS Newsга таяниб.

Чумолилар сайёрамизнинг деярли барча экотизимларида мавжуд бўлиб, ҳозирги вақтда уларнинг 15,7 мингдан ортиқ турлари ва кичик турлари мавжуд, аммо ҳали ном олмаган навлар ҳам мавжуд.

Умумий хулосага келиш учун мутахассислар бутун қитъалар ва уларнинг асосий яшаш жойларини қамраб олган бутун дунё бўйлаб 489 та тадқиқотни таҳлил қилишди. Бошқа олимларнинг зерикарли вазифаси чумолиларни кузатиш ва ҳисоблаш эди. Кейинчалик тадқиқотлар 20 000 000 000 000 000 га этиш учун бирлаштирилди.

Барча чумолиларнинг умумий вазнини ҳисоблашда тадқиқотчилар уларнинг биомассаси тахминан 12 миллион тонна углерод деган хулосага келишди. Углерод чумолининг қуруқ оғирлигининг ярмини ташкил қилади, яъни умумий масса эҳтимол ундан ҳам юқори.

Энтомологлар чумолилар сайёра бўйлаб нотекис тақсимланганлигини аниқладилар. Уларнинг энг кўп сони тропикларда, ўрмонларда ва қурғоқчил ҳудудларда жойлашган.

Албатта, бу чумолиларнинг барчаси бизнинг экотизимимизда ҳал қилувчи рол ўйнайди. Ҳашаротлар тупроқни ҳаво билан таъминлайди, уруғларни тарқатади, органик моддаларни парчалайди ва бошқа ҳайвонлар учун яшаш муҳитини яратади. Олимларнинг таъкидлашича, улар озиқ-овқат занжирининг муҳим қисмидир ва фермерлар учун пестицидлардан кўра самаралироқ бўлиши мумкин.

Тадқиқотчилар уларнинг натижалари бир нечта чекловларга эга эканлигини тан олишди. Намуналар турли географик минтақалардан нотекис равишда келган, уларнинг аксарияти ердан тўпланган, натижада дарахтлар ёки ер остидаги популяциялар ҳақида кўп нарсаларни ўрганиш керак.

Олимларнинг умид қилишича, бу натижалар келажакда атроф-муҳитдаги жиддий ўзгаришлар шароитида чумолилар популяциясини кузатишга ёрдам беради.

cbsnews.cоm видеосидан кадр