Олжас Бектенов ва ХХР Давлат кенгаши Бош вазири ҳамкорликни ривожлантириш масалаларини муҳокама қилди
ASTANA. Kazinform – Қозоғистон Бош вазири Олжас Бектенов Хитой Халқ Республикаси Халқ Давлат кенгаши Бош вазири Ли Цян билан давлат раҳбарлари даражасида белгиланган вазифалар доирасида савдо-иқтисодий муносабатларни ривожлантириш масалаларини муҳокама қилди. Савдо, сармоя, транспорт-логистика, қишлоқ хўжалиги, энергетика, туризм соҳаларида ҳамкорликни мустаҳкамлаш, маданий-гуманитар алоқаларни кенгайтириш чора-тадбирлари муҳокама қилинди.
Томонлар Қозоғистон ва ХХР ўртасидаги кенг кўламли масалалар бўйича ҳамкорликнинг ривожланиш суръатларини ижобий баҳоладилар. Жорий йилнинг январь-сентябрь ойларида ўзаро товар айирбошлаш ҳажми 33 миллиард долларни ташкил этди.
“Президент Қасим-Жомарт Тоқаев асосий савдо шеригимиз Хитой билан ҳамкорликни ривожлантиришга алоҳида эътибор қаратмоқда. Хитой Халқ Республикаси Раиси Си Цзиньпиннинг Қозоғистонга давлат ташрифи Қозоғистон-Хитой ҳамкорлигига “олтин 30 йил”нинг кейинги даврида қўшимча туртки берди. Юқори даражада қўйилган вазифага мувофиқ, яқин келажакда ўзаро товар айирбошлаш ҳажмини ошириш ниятидамиз. Қозоғистон Ҳукумати Хитой билан ўзаро ҳамкорликнинг барча йўналишларида тўлиқ форматдаги ва ўзаро манфаатли ҳамкорликни ривожлантиришга тайёр”, – деди Олжас Бектенов.
Ҳукумат раҳбари Қозоғистон товар айирбошлаш кўламини ошириш ва унинг тузилмасини, жумладан, қўшимча қийматга эга маҳсулотларни оптималлаштиришга тайёрлигини таъкидлади. Масала 1,6 миллиард долларлик 180 га яқин турдаги маҳсулотларда. Умуман олганда, металлургия, нефть-кимё, озиқ-овқат саноати, машинасозлик ва қурилиш саноати маҳсулотларини етказиб бериш ҳажмини ошириш имконияти мавжуд.
Қозоғистон-Хитой муносабатларининг муҳим таркибий қисми қишлоқ хўжалиги соҳасидаги ҳамкорликдир. Жорий йилнинг 9 ойи якунларига кўра, қишлоқ хўжалиги соҳасида ўзаро товар айирбошлаш ҳажми 5,8 фоизга ошгани Хитой фуқароларининг Қозоғистоннинг органик ва экологик тоза қишлоқ хўжалиги маҳсулотларига бўлган талабидан далолат беради. Шу муносабат билан Қозоғистоннинг нафақат ғалла, сабзавот ва чорвачилик маҳсулотлари экспортини кенгайтириш, балки Қозоғистоннинг ем-хашак буғдойи ва арпа унини, буғдой кепаги, буғдой, мойли ўсимликлар ва бошқа экинлар ишлаб чиқарувчи янги корхоналарини Хитой бозорига аккредитация қилиш имкониятлари ҳам муҳокама қилинди. Шунингдек, барча турдаги темир йўл вагонларида ташиладиган юклар ҳажмини ошириш муҳимлиги таъкидланди.
Қозоғистон Бош вазири ва Хитой Халқ Республикаси Давлат кенгаши Бош вазири транспорт ва логистика соҳасидаги ҳамкорликни мустаҳкамлаш масалаларини муҳокама қилди. Бугунги кунда Хитойдан Европага қуруқликдаги юк ташишнинг 80 фоиздан ортиғи Қозоғистон орқали амалга оширилади. Шу нуқтаи назардан, Қозоғистон “Бир макон, бир йўл” ташаббусини амалга ошириш доирасидаги ҳамкорликни чуқурлаштиришдан манфаатдор. Олжас Бектенов глобал аҳамиятга эга бўлган лойиҳа Қозоғистон ҳудудидан ўтувчи Транскаспий халқаро транспорт йўналиши билан ҳамкорликда “Шимол-Жануб” ва “Шарқ-Ғарб” йўлаклари салоҳиятини очишга қодир эканини таъкидлади. Жорий йилнинг 9 ойи давомида йўлак бўйлаб ўртача юк ташиш ҳажми ўтган йилги кўрсаткичдан 23 фоизга ошиб, 3,4 миллион тоннани ташкил этди. 2030 йилгача юк ташиш ҳажмини йилига 10 миллион тоннага етказиш режалаштирилган.
Сиань шаҳрида контейнер ташиш соҳасида Қозоғистон логистика марказининг очилиши натижасида “Хитой – Европа – Хитой” йўналиши бўйича транзит юк ташиш 24 баробарга ошди. Жорий йилнинг октябрь ойида «Ляньюнган порти» компанияси билан ҳамкорликда Ақтау портида контейнер ташиш маркази қурилиши бошланди. Лойиҳа Актау портининг контейнер ташиш қувватини имконини беради. Автомобиль транспортида юк ташиш ҳажмини 60 фоизга ошириш доирасида божхона жараёнларини жадаллаштириш масалалари ҳам муҳокама қилинди. Айни пайтда Алмати вилояти ва Шарқий Қозоғистон вилоятида янги савдо нуқталарини очиш бўйича ишлар олиб борилмоқда.
Ўз навбатида, Хитой Халқ Республикаси Давлат кенгаши Бош вазири Ли Цян Хитой Қозоғистон-Хитой стратегик шериклигини чуқурлаштириш бўйича икки давлат раҳбарлари томонидан тутилган йўналишни давом эттириш ниятида эканлигини таъкидлади.
“Хитой ва Қозоғистон азалдан дўстона қўшнилар, бизни 1700 километрдан ортиқ умумий чегара боғлаган. Икки давлат ўртасида дипломатик муносабатлар ўрнатилган 30 йил давомида яхши қўшничилик, дўстлик, ҳурмат ва тенг ҳуқуқлилик руҳида ўзаро манфаатли ҳамкорлик ўрнатилди. Икки давлат раҳбарларининг стратегик раҳбарлигида сўнгги йилларда муносабатларимиз янги йўналиш, барқарор ва кенг қамровли стратегик шериклик даражасига кўтарилди”, – деди Ли Цян.
Томонлар икки мамлакат ўртасидаги сармоявий ва савдо-иқтисодий ҳамкорликни изчил ривожлантиришни таъминлаш ниятини тасдиқладилар.
Музокаралар натижасида бир қатор ҳужжатлар имзоланди.