Қозоғистонда аёллар сони йил давомида 1,2 фоизга ошди
Қозоғистон аҳолисининг умумий сонида аёлларнинг улуши бироз камайди. Шундай қилиб, 2017 йил 1 март ҳолатига кўра, Қозоғистон аҳолисидаги аёллар улуши 51,62 фоизни, 2018 йилда – 51,58 , 2019 йилда – 51,54 , 2020 йилда – 51,51, 2021 йилда – 51,48, 2022 йилда - 51,43 фоизни ташкил этди. Бироқ, 5 йил давомида кўрсаткичнинг 0,18 фоизга пасайиши статистик аҳамиятга эга бўлмаслиги керак.
Кўпчилик аёллар, умуман Қозоғистон Республикаси аҳолиси зич жойлашган ҳудудларда – Алмати шаҳри, Алмати ва Туркистон вилоятларида, энг ками – Шимолий Қозоғистон вилоятида яшаши кутилмоқда.
Қозоғистон Республикасида аёлларнинг умумий аҳоли сонидаги улуши сезиларли даражада фарқ қилади. Қозоғистон Республикасидаги энг «аёл» вилоятлари Алмати (Алматиликликлар умумий сонидан аёлларнинг 54,2%), Павлодар (52,5%) ва Қостанай (52,4%) вилоятларидир. Айни пайтда, Туркистон ва Қизилўрда вилоятларида эркаклар сони, аксинча, аёллар сонидан устунлик қилади ва қозоғистонлик аёллар бу икки вилоят аҳолисининг мос равишда 49,2 ва 49,7 фоизини ташкил қилади.
Эътиборга молик факт: ёш бўйича гендер баланси Қозоғистон Республикаси бўйича ўртача кўрсаткичдан сезиларли даражада фарқ қилади. Шундай қилиб, Қозоғистон Республикаси аҳолисининг умумий сонида 29 ёшгача, яъни болалик ва ёшлик даврида эркаклар устунлик қилади.
Қозоғистон Республикасида 30 ёшдан 49 ёшгача бўлган аёллар ва эркаклар деярли тенг тақсимланган.
Фақат 50 йилдан кейин гендер мувозанати аёлларга мойил бўла бошлайди. Шундай қилиб, 50 ёшдан 59 ёшгача бўлган қозоғистонликларнинг умумий сонидаги аёлларнинг улуши ҳали ҳам унчалик катта эмас - 53,6%, аммо кейин у сезиларли даражада ўсиб боради ва 85 ёш ва ундан каттароқ ёшда кўтарилади. 72,1% гача.
Яъни Қозоғистонда қизлар ўғил болаларга қараганда камроқ бўлса, мамлакатда 80 ёшдан ошган кекса аёллар шу ёшдаги эркакларга қараганда икки ярим баравар кўп.
Бандликка келсак: 2021 йилда мамлакатда 4,3 миллион аёл иш билан таъминланган бўлса, бир йил аввал бу кўрсаткич 4,2 миллионни ташкил этган бўлса, йиллик ўсиш 0,9 фоизни ташкил этган.
Аёлларнинг аксарияти савдо ва автомобил таъмирлаш соҳасида банд: 828,7 минг киши – ўтган йилга нисбатан 0,4 фоизга кўп. «Оммавий» тармоқлар қаторида таълим ва агросаноат комплекси ҳам қайд этилди. Умуман олганда, мамлакатда иш билан банд бўлган аёлларнинг 50,4 фоизи ушбу соҳалар учлигига жалб этилган.
Шу билан бирга, 2021 йилда Қозоғистон Республикасида эркакларнинг асосий қисми қишлоқ хўжалиги соҳасида банд бўлган. Биринчи учликка савдо ва автомобил таъмирлаш, шунингдек, қурилиш киради. ТОП-3 тармоқлар жами банд эркакларнинг 39,5% ни ташкил этди.
Эслатиб ўтамиз, Қозоғистонда 2030 йилгача Оила ва гендер сиёсати концепцияси амалга оширилмоқда. Айни пайтда жамиятда хотин-қизларнинг ҳуқуқ ва имкониятларини тарғиб қилиш ва тарғиб қилиш нуқтаи назаридан консепсияни ва бу борадаги чора-тадбирлар режасини янгилаш ишлари олиб борилмоқда.
